Vertegenwoordigers van WOinActie aan alle universiteiten, volgens de initiatiefnemers zo’n 60 man, waren maandag naar Utrecht gekomen. Een overgrote meerderheid vond dat WOinActie zich moet aansluiten bij de landelijke onderwijsstaking, georganiseerd door de Algemene Onderwijsbond (AOb) en vakbond FNV Onderwijs en Onderzoek.
‘Niemand was tegen’, zegt initiatiefnemer Rens Bod van WOinActie. ‘Al vreesden enkele leden wel dat er aan hun universiteiten misschien niet genoeg steun zal zijn voor een staking. Het draagvlak is niet overal even groot.’
Doof
Volgens Bod waren twee punten doorslaggevend bij het besluit om mee te doen. ‘Ten eerste dat minister Van Engelshoven tijdens een gesprek met onze vertegenwoordigers eerder deze maand liet merken dat ze niet bereid is om op te komen voor het hoger onderwijs, mochten er nieuwe bezuinigingen aankomen. Ze bleek doof voor onze eisen. Ten tweede dat het om een sectorbrede staking gaat en we een aantal belangrijke eisen delen met de andere sectoren.’
Die gezamenlijke eisen zijn vier miljard extra investeringen in het hele onderwijs en het schrappen van de zogeheten doelmatigheidskorting, een bezuiniging van het kabinet die oploopt tot structureel 183 miljoen euro vanaf 2021.
Aan alle universiteiten zal dus iets te merken zijn van de actieweek in maart, waarvan de staking op 15 maart het sluitstuk is. ‘In de dagen daarvoor worden er leuke acties georganiseerd’, zegt Bod. ‘Denk aan colleges van ‘hotshots’, die komen praten over wetenschappelijke hoogtepunten in hun vakgebied, maar die ook vertellen wat ze allemaal níet kunnen doen omdat het geld ontbreekt.’
Steun
Ook wetenschapsvakbond VAWO steunt de staking, maar roept haar leden – vooralsnog – niet op om mee te doen. ‘We zijn het helemaal eens met de eisen’, zegt woordvoerder Marijtje Jongsma, ‘maar we willen eerst een uitgebreide ledenraadpleging.’
Volgens haar staat de uitkomst daarvan om meerdere redenen nog niet vast. ‘Onze eisen zijn op dit moment gericht aan de landelijke politiek en niet rechtstreeks aan de colleges van bestuur. Bovendien kunnen we niet zomaar oproepen tot staking, daar komt een formele procedure bij kijken. En ten slotte brengt een staking het risico met zich mee dat het middel belangrijker wordt dan het doel. Het is allemaal erg mediageniek en iedereen heeft het erover, maar voor ons staan de eisen voorop, niet de staking.’
Begrip
Bart Pierik, woordvoerder van de universiteitenkoepel VSNU heeft begrip voor de landelijke werkonderbreking. ‘De druk op medewerkers is groot en er is steeds minder geld beschikbaar.’ Daarmee kan volgens hem ook de onderwijskwaliteit in het gedrang komen
De Universiteit van Amsterdam heeft sympathie voor de staking, meldt nieuwssite Folia. Aan de UvA geldt op die dag geen aanwezigheidsplicht voor docenten en studenten. De gebouwen blijven open voor wie naar college wil en kan. Volgens Rens Bod heeft de Rijksuniversiteit Groningen soortgelijke steun toegezegd. Een woordvoerder kon dit dinsdagochtend nog niet bevestigen.
De Vereniging Hogescholen wil nog niet reageren op de aangekondigde staking. Het hbo heeft geen aparte actieclub en wordt vertegenwoordigd door de vakbonden. ‘Net als de medewerkers van de universiteiten eisen ook wij dat de doelmatigheidskorting van tafel gaat. Verder willen we meer personeel en een hoger loon’, zei bestuurder Douwe Dirk van der Zweep van de AOb eerder. De salarisschaal van beginnende docenten, die tegenwoordig een masterdiploma op zak moeten hebben, moet omhoog van 10 naar 11.
Uitholling
Sinds 2017 strijdt protestbeweging WOinActie tegen de ‘uitholling’ van het wetenschappelijk onderwijs, die volgens haar veroorzaakt wordt doordat er te weinig geld naar het hoger onderwijs gaat. Afgelopen december demonstreerden zo’n tweeduizend studenten en wetenschappers in Den Haag. Eerder dat jaar werden er tijdens een actieweek aan verschillende universiteiten openluchtcolleges gegeven om aan te tonen hoe bar het volgens de actievoerders gesteld is met de universiteit.
