Twee jaar geleden werd de Ebenhaëzer naar de scheepswerf gebracht voor een grote beurt. ‘Toen bleek dat vooral de onderkant van het schip niet meer voldeed’, vertelt penningmeester Jur van Geel. ‘De Ebenhaëzer werd afgekeurd: we konden het schip niet meer verzekeren. Deze keuring kwam natuurlijk niet uit de lucht vallen. Het was niet langer veilig om in de huidige staat op het schip te varen.’
Om het schip te herstellen was een geheel nieuwe stalen romp nodig. ‘Er is vervolgens een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd om de kosten in kaart te brengen. Dat leverde een raming van drie ton op, wat voor ons als vereniging niet haalbaar is. Misschien was het gelukt om het geld bij elkaar te krijgen, maar ook de benodigde mankracht voor de renovatie zou een probleem opleveren. Net als andere UT-verenigingen krijgt Euros te maken met een teruglopend activisme onder studenten.’
Voorlopig wil de zeilvereniging een grote platbodem zoals de Ebenhaëzer gaan huren, weet de penningmeester. ‘Er zijn wel plannen voor de aankoop van een nieuw schip, maar dat gaat gepaard met een hoop geld en veel discussie. Daarom stellen we het nog even uit tot 2020-2022. Gelukkig heeft Euros verschillende andere schepen. Er is nog genoeg te doen bij onze vereniging.’
De Ebenhaëzer
De klipperaak, ruim 25 meter lang en 50 ton schoon aan de haak, heeft een roemruchte geschiedenis. Het schip de Ebenhaëzer is in 1914 gebouwd en diende ooit als vrachtschip. In de Tweede Wereldoorlog brachten de Duitsers het schip tot zinken. Na de oorlog werd de klipperaak hersteld, en in 1967 viel het schip in handen van het piepjonge Euros. De zeilvereniging gebruikte het vlaggenschip voor verenigingsweekenden, dispuutuitjes en als opleidingsschip. Voor het in Enschede gelegen Euros was de Ebenhaëzer een drijvende uitvalsbasis naar waterrijk gebied.
In 1998 beleefde het schip zijn moment suprême toen het de campus opzeilde. Zo schreef UT-Nieuws naar aanleiding van de spectaculaire stunt in de universiteitskrant: ‘Wat nog nimmer is vertoond, gebeurde afgelopen week. Het vlaggenschip van de zeilvereniging Euros, de Ebenhäezer lag zo maar afgemeerd voor de Bastille. Kaum zu fassen! Het huzarenstukje kostte een vijftigtal studenten en oud-studenten menig zweetdruppel.’ Uit de actie blijkt dat het schip niet alleen stevig is verankerd in de historie van de studentenzeilvereniging, maar ook behoort in de canon van de campusgeschiedenis.
(Foto: Archief U-Today - De Ebenhaëzer op de campus, met de organisatoren van het project, bovenop het schip)
Emoties
Na twee jaar wikken en wegen, besloot Euros afscheid te nemen van de Ebenhaëzer in zijn huidige staat, vertelt Van Geel. ‘Het schip is in het Twentekanaal aan een vlot gelegd. Zo konden oud-leden voor de laatste maal over het dek lopen. Ook hebben we bootonderdelen met een sentimentele waarde geveild. Ik denk dat er zeker veertig oud-leden waren. Het was voor veel van hen een emotioneel moment, want het schip is meer dan honderd jaar oud en al vijftig jaar eigendom van de vereniging. Verschillende UT’ers, van studenten tot professoren, hebben onnoemelijk veel tijd op het schip gespendeerd en daarmee evenveel herinneringen opgebouwd.’
Dat beaamt Euros-voorzitter Jacco Schaft. ‘Het afscheid had een emotionele lading. Verschillende oud-leden namen hun kinderen mee, zodat zij ook nog één keer over het dek konden lopen waar ze jaren op hebben doorgebracht. Er stonden op een gegeven moment vijf generaties schippers op het achterdek. Daar hangt – hoe toepasselijk – een tegeltje met de spreuk: ‘’Vele schippers maken het schip onbestuurbaar’’.’
Niet definitief
Toen Euros twee maanden geleden een dag prikte voor het afscheid, leek een gang naar de sloop nog onafwendbaar. ‘Maar op het moment dat we het naderende afscheid naar de oud-leden communiceerden, kwamen er toch veel aanbiedingen en oplossingen binnen’, vertelt Euros-lid Martijn de Bijl, die zich de afgelopen jaren veel met de Ebenhaëzer bezighield. ‘Het voornaamste was om de gang naar de sloop te voorkomen. Zo droeg een van leden aan om er een monument van te maken. Gaandeweg bleek dat het een minder zwaar en minder definitief afscheid zou worden.’
Uiteindelijk kwam een oud-lid van Euros met een idee om de Ebenhaëzer weer in de vaart te brengen, vertelt De Bijl. ‘Hij heeft een eigen werfje en wil het schip gaan renoveren. Het schip zal iets worden ingekort en hij wil pas over twee jaar aan de klus te beginnen – hij heeft nu nog andere werkzaamheden. Wie weet kan het oud-lid de Ebenhaëzer uiteindelijk terugschenken na de rennovatie.’
Penningmeester Van Geel vult aan: ‘Willen we het schip behouden, dan is er een grote kartrekker nodig. Ik hoop natuurlijk dat het gaat lukken met het oud-lid. Het was afgelopen weekend weliswaar een afscheid, maar er is nog een klein beetje hoop voor de Ebenhaëzer.’
(Foto: de Ebenhaëzer in actie tijdens de Klipperrace 2002)