De verengelsing van het hoger onderwijs gaat te ver, vindt een flink deel van de Tweede Kamer. De partijen hebben onlangs een wet goedgekeurd die paal en perk moet stellen aan de opmars van het Engels.
Het is nog maar afwachten of die wet in de praktijk iets gaat uithalen, want de onderwijsinstellingen hebben nog steeds veel vrijheid. Dat weten de Kamerleden ook wel. Des te pijnlijker werden ze getroffen door het nieuws dat de UT helemaal overstapt op het Engels als voertaal. Het leek een lange neus naar de zorgen van het parlement.
Boot afhouden
CDA, VVD, SP en PVV stelden in december vorig jaar schriftelijke vragen aan minister Van Engelshoven. Wat vond zij ervan? En mocht Twente dit wel doen? Ook Eindhoven komt zijdelings ter sprake: die universiteit doet precies hetzelfde.
Maar de minister houdt de boot af, blijkt uit de antwoorden die ze vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Ze gaat niets doen. Wat haar betreft mag de universiteit zelf bepalen wat de voertaal is, in samenspraak met de medezeggenschapsraad.
Niettemin plaatst Van Engelshoven kritische kanttekeningen bij het Engels als voertaal. ‘Ik vind dat de UT zich goed moet afvragen of de gehanteerde voertaal geen onwenselijke gevolgen heeft voor bijvoorbeeld de toegankelijkheid van de onderwijsinstellingen voor studenten.’ En verder: ‘Ik hecht er vanuit toegankelijksperspectief aan dat formele correspondentie richting de student ook altijd in het Nederlands beschikbaar is.’
De indieners van de Kamervragen willen ook van de minister weten hoe het zit met de nieuwe wet tegen de verengelsing: steekt die geen stokje voor het beleid van de UT? Die gaat alleen over de onderwijstaal van opleidingen, legt ze uit, en niet over de voertaal van hele onderwijsinstellingen. De opleidingen mogen alleen overstappen op het Engels als daar goede redenen voor zijn, maar voor de universiteit zelf gelden andere regels.
Verbieden
In de wet staat dat ‘bestuursorganen’ zoals publieke universiteiten in principe het Nederlands als voertaal gebruiken, tenzij het effectiever is om daarvan af te wijken en niemand daar nadeel van ondervindt. Alleen de rechter zou het Engels kunnen verbieden, stelt de minister, als iemand een zaak aanspant.
Helemaal Engelstalig wordt de universiteit overigens niet. Allerlei juridische documenten en jaarverslagen komen zowel in het Nederlands als het Engels beschikbaar, waarbij de Nederlandse versie ‘leidend’ is, heeft de universiteit de minister verzekerd. Medewerkers mogen hun Engels bijspijkeren als het nog niet goed genoeg is en ze worden niet om hun taalbeheersing ontslagen.
Intussen zijn veruit de meeste opleidingen in Twente al Engelstalig. De Kamer wilde graag een overzicht van de minister. Vier van de achttien bachelors en vijf van de 36 masters zijn nog in het Nederlands, de rest is in het Engels.
Psychologie
VVD en CDA vroegen expliciet naar de opleiding psychologie, die volgens critici alleen maar op het Engels zouden overstappen om buitenlandse studenten te kunnen werven. Van de Twentse bachelorstudenten psychologie kwam de afgelopen vijf jaar slechts 16 procent uit Nederland. 77 procent was Duits en de rest kwam uit andere Europese landen. Slechts een fractie (0,8 procent) kwam van buiten de Europese Unie.