Sommige opleidingen laten maar een beperkt aantal eerstejaars studenten toe, bijvoorbeeld omdat er niet genoeg docenten of voorzieningen zijn. Vroeger mocht voor deze studies nog worden geloot, maar sinds 2017 is dat verboden.
Studenten die nu willen starten met een opleiding met een numerus fixus moeten eerst worden geselecteerd. Dit gebeurt niet zonder bezwaren: zo zou selectie de prestatiedruk onder scholieren verhogen. Ook zou het leiden tot ongelijke kansen, bijvoorbeeld voor jongeren met een migratieachtergrond of jongeren die uit gezinnen komen met weinig geld.
D66-Kamerlid Jan Paternotte stelde daarom vorige week tijdens een Tweede Kamer-debat voor het verbod op loting te schrappen bij opleidingen met een capaciteitsfixus. Zijn partij diende hiertoe samen met CDA een motie in. Die motie kreeg vandaag inderdaad een meerderheid. Regeringspartijen VVD en ChristenUnie stemden tegen.
Geneeskunde
Bij opleidingen geneeskunde lopen de meningen over decentrale selectie uiteen. Eerder dit jaar peilde de belangenorganisatie van geneeskundestudenten de mening van ruim drieduizend leden. Hieruit bleek dat één op de tien een, soms erg dure, cursus volgde om de selectiekansen te vergroten. Meer dan veertig studenten gaven zelfs toe expres 5vwo opnieuw gedaan te hebben om een hoger gemiddeld eindexamencijfer te behalen.
De belangenorganisatie vindt deze ontwikkelingen ‘zorgelijk’ en pleit daarom voor herinvoering van loting. ‘Iedereen met een geschikte vooropleiding zou kans moeten maken om toegelaten te worden tot de studie geneeskunde. Het gevaar van het huidige systeem is dat er geen diverse artsenpopulatie ontstaat.’
Voordelen
Of decentrale selectie tot betere of slechtere artsen leidt, staat niet vast. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen concludeerden in 2017 dat de studieresultaten van geselecteerde en ingelote geneeskundestudenten nauwelijks van elkaar verschilden.
Maar aan de Universiteit Maastricht zouden geselecteerde geneeskundestudenten juist wél beter presteren. Mogelijk komt dit doordat scholieren daar niet op kennis maar uitsluitend op competenties worden getest.
