In een vurig debat sprak de Tweede Kamer maandag over emancipatie. Ook de academische vrijheid en de man-vrouwverhouding in het onderwijs kwamen daarbij ter sprake.
Harm Beertema (PVV) trapte het debat af met kritiek op de ‘genderplannen’ in het hoger onderwijs. Met haar plannen en richtlijnen raakt de minister aan ‘de academische vrijheid en aan het wetenschappelijk denken’, zei hij.
Woke
De ‘woke-discussie’ werd verder aangewakkerd door Roelof Bisschop. Volgens de SGP’er lopen wetenschappers op eieren. ‘Als je nota bene aan de universiteit net even het verkeerde woord gebruikt, niet divers of inclusief genoeg, kan dat je in spreekwoordelijke zin de kop kosten.’ Hij vroeg de minister bijvoorbeeld op de rol van diversity officers te reflecteren.
De minister erkende dat wetenschappers onder druk staan, maar dat is volgens haar op vele fronten zo. Ze wees op de intimiderende stickers tegen ‘linkse’ wetenschappers. ‘Ik vind dat we er met z’n allen pal voor moeten staan dat wetenschappers vrij kunnen zijn in het onderzoek dat ze doen en daar vrij over moeten kunnen praten en publiceren.’
Academische vrijheid
Maar universiteiten gaan over hun eigen diversiteitsbeleid, inclusief de diversity officers. Zij heeft dat beleid niet opgelegd, benadrukte ze. ‘Ik moet zeggen dat de instellingen en de wetenschappers vrij teleurgesteld waren over het debat hier in de Kamer.’ Juist in het kader van de academische vrijheid vinden universiteiten diversiteit ‘ongelofelijk van belang’, legde ze uit.
Volgens Van Engelshoven roept het nastreven van diversiteit en inclusie in de rest van Europa overigens géén hevig debat op. ‘In andere landen is het volstrekt normaal.’ De Eurocommissaris uit Bulgarije verbaasde zich volgens de minister over de heftige reacties in Nederland. Daarmee is Nederland volgens de minister eerder een ‘buitenbeentje’ dan ‘mainstream’.
Hoogleraren
Ook de ondervertegenwoordiging van vrouwen onder hoogleraren werd aangekaart. ‘Met het huidige tempo hebben we hierin pas in 2041 een gelijke verdeling’, zei Lisa Westerveld (GroenLinks).
De PVV bracht het experiment bij de TU Eindhoven ter sprake, waar een tijd alleen vrouwelijke wetenschappers werden aangenomen om de man-vrouwverhouding in balans te krijgen. ‘Omgekeerde discriminatie’, stelde Beertema.
De minister maakte zich er niet zo druk om. Het is volgens haar soms ‘een beetje zoeken’ naar hoe een goede inhaalslag gemaakt wordt. ‘Maar het feit dat ze het wilden, vind ik zeer te prijzen.’
