Het is met recht een bijzondere collectie te noemen, zegt Martinus. ‘Harry van den Kroonenberg staat natuurlijk bekend als de grondlegger en geestelijk vader van De Ondernemende Universiteit. Hij was daarnaast iemand die ontzettend sportief was en tussen de studenten stond. Sterker nog, hij heeft zoveel betekend voor de UT, dat hij de enige rector is van wie een standbeeld op de campus staat (voor de Horsttoren, red.). In feite hebben we nu de hele papieren levensloop van deze nijvere bij in ons archief. Dat is bijzonder en we zijn de familie Van den Kroonenberg zeer dankbaar voor het overhandigen en het vertrouwen.’
Verhuisdozen
Martinus en zijn collega’s van de LISA-archiefafdeling zijn de afgelopen jaren bezig om het ‘verwaterde’ historisch archief van de UT in ere te herstellen. Toch wisten ze niet wat ze konden verwachten toen Van den Kroonenbergs weduwe Ans een mailtje stuurde naar Universiteitsfondsdirecteur Maurice Essers, met de vraag of de UT geïnteresseerd was in het archief van de oud-rector.
‘Ik ben afgelopen najaar samen met Maurice langsgegaan. Vanzelfsprekend waren we erg geïnteresseerd in het archief, maar je weet vooraf natuurlijk niet wat je gaat aantreffen’, aldus Martinus. Het bleek dat de oud-rector zelf niet zo van het nauwgezet archiveren was. ‘Maar zijn vrouw en secretaresse Anneke van Eck gelukkig wel. We hebben verhuisdozen vol in de auto gepakt en zijn daarna aan de slag gegaan met het inventariseren en categoriseren van veel zaken die vooral in plastic mapjes bewaard waren gebleven.’
Waslijst aan medailles
Zo verhuisde een bijzondere en uiteenlopende collectie uit een kamer van huize Van den Kroonenberg naar de archiefruimte van de Vrijhof. Hoe uiteenlopend die collectie is blijkt uit de inventaris, die in boekvorm beschikbaar is gesteld. Praktisch alles uit de periode 1940 tot 2019 – lang na zijn overlijden in 1996 – is beschikbaar: zijn basisschoolrapporten, paspoorten, persoonlijke agenda’s, dienstverbanden, nevenfuncties, wetenschappelijke publicaties, toespraken en condoleancebrieven… Maar ook andere onderdelen vallen op: een kurkentrekker in de vorm van een kat, boeken over kernenergie, de luchtvaart en de elektrische aandrijving van schepen, een onderscheiding van dispuut Cnødde uit 1985 en een indrukwekkende waslijst aan hardloop- en schaatsmedailles.
Volgens Martinus is het moeilijk om de pareltjes van de collectie te benoemen. ‘Het bijzondere zit ‘m in de som der delen, de volledigheid van dit archief. Zo wordt goed zichtbaar hoe zijn loopbaan zich ontwikkelde en waar en op welke manieren hij zijn stempel gedrukt heeft. Het is bijzonder hoe verweven hij was op zoveel plekken in Nederland. Ik ken eerlijk gezegd weinig collecties die zo compleet zijn.’
Academisch erfgoed
Het archief kreeg niet alleen op de vierde verdieping van de Vrijhof een fysieke plek. Sinds kort heeft de UT ook een digitaal archief, waar ook de Van den Kroonenberg-collectie te vinden en op te vragen is. ‘We willen de komende tijd meer body geven aan het academisch erfgoed van de UT. Dat is meer dan alleen een zakelijk archief opbouwen. De collectie van Van den Kroonenberg is bijzonderder in combinatie met het boek dat Marco Krijnsen schreef bijvoorbeeld. Zo’n papieren archief, in combinatie met verhalen, zorgen dat je een hele geschiedenis kan schetsen.’
Bij de overhandiging van het archief.
wie was Harry van den Kroonenberg?
Harry van den Kroonenberg (1933-1996) was rector magnificus aan de Universiteit Twente van 1979 tot 1982 en van 1985 tot 1988. Hij staat bekend als de geestelijk vader van de UT als ‘ondernemende universiteit’. Na zijn rectoraat werd hij directeur van ECN in Petten, maar bleef verbonden aan de universiteit als deeltijdhoogleraar. Hij stierf op 63-jarige leeftijd tijdens het hardlopen. Na zijn dood in 1996 werd de UT-Ondernemersprijs naar hem vernoemd en ontvangt ieder jaar een jonge ondernemer de Van den Kroonenbergprijs.
