De Einsteintelescoop moet Europa’s meest geavanceerde observatorium voor het meten van zwaartekrachtgolven worden. Die zwaartekrachtgolven werden begin 20e eeuw voorspeld door Albert Einstein en in 2015 waargenomen door twee Amerikaanse observatoria.
Trillingsvrij koelen tot absolute minimumtemperaturen is nodig om deze zeer zwakke signalen uit het heelal te kunnen detecteren. Het Twentse consortium ontwikkelt zo’n koelsysteem, waarvoor het voor de komende drie jaar een Groeifonds-subsidie van 2,6 miljoen euro krijgt.
-265 graden Celsius
De UT-vakgroep Energy, Materials & Systems (faculteit TNW) is betrokken bij de ontwikkeling van een drietrapskoelingsmethode. ‘Met deze methode zijn we erin geslaagd om stapsgewijs temperaturen te bereiken tot -265 graden Celsius, oftewel bijna het absolute nulpunt’, zo legde hoogleraar Marcel ter Brake eerder uit aan U-Today. ‘Ons volledig trillingsvrije koelsysteem bevriest letterlijk alle minuscule moleculaire bewegingen die de metingen zouden kunnen verstoren.’
Dat meten gebeurt uiteindelijk ondergronds, zo’n 300 meter diep. Er zijn twee locaties in de race voor zo’n ondergrondse locatie: het grensgebied van Nederland (Zuid-Limburg), België en Duitsland en het Italiaanse eiland Sardinië. In 2025/2026 wordt besloten waar de Einsteintelescoop komt, rond 2030 moet de bouw starten.
