Ondanks flinke kritiek demonstreren UT-studenten vanavond voor Palestina

| Stan Waning

Enschede Students for Palestine demonstreert maandagavond op Enschede Centraal, precies een jaar na de aanslag van terreurorganisatie Hamas in Israël. Het protest ligt vooral vanwege de timing gevoelig, maar dat houdt de groep niet tegen. ‘Wat verwacht je anders van ons?’, vraagt activist en UT-student Jelle van Dijk zich hardop af.

Archief U-Today: pro-Palestina-demonstranten bezetten afgelopen juni de Vleugel.

Meerdere pro-Palestijnse actiegroepen houden maandagavond acties op treinstations door heel Nederland. VVD-leider Dilan Yesilgöz noemde de protesten dit weekend ‘echt verschrikkelijk’. Ze schaarde zich bovendien achter de uitspraak van vijf lokale VVD-fracties die de NS beschuldigden van het faciliteren van Jodenhaat door de acties toe te staan, wat bij de spoorwegmaatschappij en meerdere conducteurs in het verkeerde keelgat schoot.

De kritiek van de aangekondigde acties richt zich vooral op de timing: precies een jaar na de aanval van Hamas. Begrijp jij die kritiek?

Van Dijk: ‘Nee, al snap ik wel dat deze datum niet goed voelt bij mensen die niet veel weten over de genocide. 7 oktober wordt door Benjamin Netanyahu en andere zionisten gebruikt om de genocide op het Palestijnse volk – die al tientallen jaren plaatsvindt – goed te praten. We protesteren ook tegen dat narratief. Deze datum wordt aangegrepen om de meest verschrikkelijk misdaden te rechtvaardigen. Wat verwacht je dan van ons? Dat we nu stil zijn, terwijl elke dag tientallen kinderen worden vermoord in Palestina en Libanon?’

Hoe ziet jullie protest er vanavond uit?

‘We houden een sit-in, waarin we verhalen, speeches en gedichten voordragen en stilstaan bij alle doden die zijn gevallen. Er is ruimte voor diegenen die iets willen vertellen. Elk dodelijk burgerslachtoffer is er één teveel, maar we gaan niet mee in het narratief dat er aan beide kanten vreselijke dingen gebeuren, dus dat neutraal zijn dan de beste optie is. Dat is absurd. Aan Palestijnse kant zijn er veel meer slachtoffers gevallen en de bevolking wordt systematisch onderdrukt en vermoord.’

De leider van de VVD noemt de actie smakeloos en heeft het over ‘indirect antisemitisme’. Hoe kijk jij daarnaar?

‘Laat ik heel duidelijk maken dat wij tegen antisemitisme zijn, in welke vorm dan ook. Antisemitisme en antizionisme zijn twee verschillende dingen. Duizenden antizionistische Joden sloten zich al aan bij pro-Palestinabewegingen. Yesilgöz weet natuurlijk wat ze aan het doen is. Ze geeft niet om bepaalde minderheden, anders stap je niet in een kabinet met de PVV. Zij wil deze legitieme protesten de kop indrukken en noemt zelfs de watermeloen antisemitisch. Heel kwalijk en het maakt me boos dat iemand met zoveel macht zulke domme en gevaarlijke dingen zegt.

Ze brengt de veiligheid van Joden en van mensen die opkomen voor het Palestijnse volk in gevaar. Door de protesten antisemitisch te noemen neemt ze namelijk onze legitieme kritiek op Israël niet serieus. Ook bagatelliseert ze werkelijk antisemitisme, zoals je bij Forum voor Democratie ziet. Dat gooit ze op één hoop.’

(Tekst gaat verder onder de foto.)

Bijschrift: in mei werd de dies natalis tot twee keer toe onderbroken door demonstranten.

Jullie groep ontstond afgelopen jaar en op meerdere momenten waren jullie zichtbaar. Hoe kijk je daarop terug?

‘Het is niet altijd eenvoudig. Ik heb het idee dat niet veel UT’ers politiek geëngageerd zijn, anders dan in andere steden. Dat komt denk ik door meerdere factoren. In Amsterdam en Utrecht heb je al bepaalde politieke organisaties, zoals een sterke klimaatbeweging en een communistische of anarchistische gemeenschap. Hier heb je niet veel. Ja, University Rebellion, maar die zijn ook klein. Ook biedt de UT vooral technische opleidingen aan, die wat verder weg staan van geopolitiek of ethiek. Weinig lessen gaan hier over wat kolonialisme vandaag de dag betekent. Dat maakt ons werk niet altijd eenvoudig.’

Remt dat je niet om telkens weer opnieuw actie te voeren?

‘Nee, ik werk vanuit een principe. Er kijken honderd mensen naar ons, waarvan 95 mensen ons negeren. Dat is niet leuk, maar voor die paar mensen die we misschien inspireren doe je het. Laatst kwam er een jongen naar ons toe bij een protest, met tranen in zijn ogen. Hij was Palestijns en het deed hem zo goed dat wij lieten zien dat zijn cultuur ertoe doet. Daar doe je het voor, maar dat we zo’n kleine groep blijven is best zwaar.’

Zijn jullie nog in gesprek met het college van bestuur?

‘Vorige week voerden we een gesprek, maar dat was wat ons betreft het laatste gesprek. Het zijn namelijk geen gesprekken, waarin je argumenten uitwisselt en vervolgens ergens komt. Het CvB blijft voor ons vaag, inconsequent en niet eerlijk. De rector bijvoorbeeld heeft het over academische vrijheid om institutionele banden niet te verbreken, maar het gaat niet om academische vrijheid. Die is er gewoon en er zijn ethische kaders. We werken daarom niet samen met de Taliban, Hamas of Iran. Waarom leggen we Israëlische instituten, die medeplichtigheid hebben aan de mensenrechtenschendingen van Israël, langs een andere maatstaf? We gaan niet meer in gesprek, het werkt niet.’

Blijven jullie de komende tijd actief?

‘Zonder twijfel. Volgende week dinsdag houden we een lecture waarin een Nederlandse man die twintig jaar in Palestina woonde, vertelt over de geschiedenis van het land. Daarnaast houden we elke woensdag een lunchmars richting de Spiegel en volgen en nog meer lectures. Maar eerst de sit-in van vanavond. Ik hoop dat veel studenten en burgers zich aansluiten.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.