Of het komt door de recente ‘maand van de vakbond’ met kortingen voor UT-medewerkers, de mogelijkheden voor gratis treinkaartjes om naar een bezuinigingsprotest te gaan of juist door de roerige financiële tijden op de UT. Het is voor waarnemend OPUT-voorzitter Klaas Poortema gissen naar de precieze motieven van UT’ers om lid te worden van een vakbond. ‘Meerdere factoren zullen een rol hebben gespeeld. We zien in ieder geval een positieve trend, waar we erg blij mee zijn.’
Het OPUT, een samenstelling van vakbondsvertegenwoordigers, zag de ledenaantallen fors stijgen. Zo kreeg de Algemene Onderwijsbond (AOb) onlangs 68 nieuwe leden uit UT-gelederen erbij. De Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) kreeg er 72 nieuwe UT-leden bij. Landelijk zag de FNV bij de universiteiten een stijging van ruim 30% aan leden. Vanuit de CNV Overheid en FBZ – de vakbond voor zorgprofessionals – zijn geen cijfers bekend.
‘Geen bedrijf dat dienst verleent’
Het toegenomen animo is volgens Poortema ook een herinnering voor het OPUT om de aandacht van mensen vast te blijven houden. ‘We hebben de afgelopen tijd meerdere meet and greets gehad op de UT. Wat je soms proeft, als je het over de cao en loonsverhogingen hebt, is dat mensen het weleens voor lief nemen. Dat zo’n cao gezien wordt als een verworvenheid.’ Dat is het zeker niet, aldus de OPUT-voorzitter. ‘Een cao is iets waarvoor gestreden moet worden. Vakbonden zijn geen bedrijven die een dienst verlenen. We zijn er om voor de belangen van de individuele werknemer op te komen.’
Zo buigt het OPUT zich op de UT onder andere over de uitvoering van het vitaliteitspact, voor medewerkers die richting hun pensioen gaan. Maar denk bijvoorbeeld ook aan arbeidsvoorwaarden en vitaliteit – zoals het gratis sporten voor UT-medewerkers. Ook speelt het OPUT een rol als het gaat om reorganisaties, onder andere via regelingen als het Doorlopend Sociaal Plan en een regeling organisatiewijzigingen.
Reorganisaties
Nu de UT kampt met financiële kopzorgen en de eerste reorganisatie is aangekondigd – bij de faculteit TNW – heeft het OPUT extra aandacht voor de arbeidspositie van medewerkers. ‘De afgelopen vijf jaar stond dit niet op spanning, het geld klotste zogezegd tegen de plinten op bij de UT’, aldus Poortema, die verwacht dat de vraag in de nabije toekomst toe zal nemen. ‘We hebben sowieso beschikking tot juridische expertise en advies vanuit de landelijke vakbonden.’
Wat belangrijke aandachtspunten zijn bij een reorganisatie? Poortema wijst op het zogeheten mens-volgt-werkprincipe, waarbij in het geval van een reorganisatie iemand zoveel mogelijk geplaatst wordt in een passende, vergelijkbare functie. ‘En sowieso is het belangrijk dat er transparant gehandeld wordt. Men moet duidelijk kunnen zien waarom een besluit genomen wordt. Medewerkers hebben hun rechten – en plichten – waaraan iedereen zich moet houden. Hoe pijnlijk een beslissing soms ook kan zijn, iedereen moet wel goed behandeld worden.’