Vlak achter elkaar kondigde zowel de Universiteit Utrecht als de Universiteit Leiden aan dat kleine taalopleidingen verdwijnen of fuseren. In Leiden gaan Italiaans, Frans en Duits bijvoorbeeld op in de brede bachelor ‘Europese talen en culturen’. Ook Aziatische talen krijgen een brede bachelor, terwijl African Studies helemaal stopt. De Universiteit Utrecht schrapt de opleidingen Frans, Duits, Italiaans, Keltisch, Religiewetenschappen en Islam & Arabisch.
Sterfhuis
Bij de opleidingen lopen soms maar een handvol studenten rond. Ze zijn daarom niet rendabel, oordelen de universiteiten. En daar komen de plannen van het kabinet om te bezuinigen op het hoger onderwijs nog bovenop.
Het Frans dreigt ‘in een sterfhuisconstructie terecht te komen’, zo schreef de Vereniging Levende Talen Frans eind oktober in een brandbrief aan de Tweede Kamer. De Germanisten stuurden een soortgelijke waarschuwing.
Bruins wenst de opleidingen ook meer studenten toe, schrijft hij nu in een reactie, ook vanwege het lerarentekort in het voortgezet onderwijs. Daar zijn al jaren meer docenten Duits en Frans nodig. Maar de universitaire taal- en cultuuropleidingen trekken volgens hem al ‘decennialang’ minder studenten. ‘Ondanks de vele inspanningen van de sector en de overheid is het tot op heden niet gelukt om het tij te keren.’
Keltisch
Er dreigen unieke opleidingen te verdwijnen. Alleen in Utrecht kun je Keltische taal en cultuur studeren en alleen in Leiden Japans of Koreaans. Er zijn afspraken over dat soort unieke opleidingen gemaakt: universiteiten moeten met elkaar overleggen voor ze er een sluiten.
Maar dat doen de universiteiten ook, reageert Bruins. Bovendien blijft de expertise behouden als opleidingen zoals in Leiden opgaan in een brede bachelor. ‘En in uiterste gevallen’, schrijft Bruins, ‘verdwijnt de expertise in Nederland.’
En het lerarentekort? Minister Bruins zegt van alles te doen om de instroom bij lerarenopleidingen te vergroten, door zijinstroom te stimuleren en door het vak aantrekkelijker te maken. Maar daar blijft het bij. Er zijn nu eenmaal minder studenten in Nederland, zegt Bruins, dus moeten alle instellingen ‘keuzes in het opleidingsaanbod’ maken.
Hogescholen en universiteiten zijn op dit gebied eigen baas, zegt Bruins. Hij heeft juist de eerder geplande bezuiniging op de ‘sectorplannen’ teruggedraaid, stelt hij, mede omdat universiteiten daarin afspraken maken over hun opleidingsaanbod.
