Het hbo trekt meer studenten, het wetenschappelijk onderwijs juist minder. Dit blijkt uit de ‘glazen bol’ van het ministerie: de zogeheten referentieramingen met de verwachting van de aantallen leerlingen en studenten in de komende jaren.
Het valt dus mee met de krimp in het hbo. Dat maakt het hoger beroepsonderwijs in het haar 2030 zo’n 97 miljoen euro duurder voor de overheid. Ook het mbo kost meer geld dan verwacht: 87 miljoen euro.
Daar staan financiële ‘meevallers’ tegenover, bleek al uit de Voorjaarsnota. Het wetenschappelijk onderwijs wordt 40 miljoen euro goedkoper omdat er minder Nederlandse studenten naartoe komen.
Gat vullen
Maar er resteert dus een gat op de begroting. Dit gat moet de minister van Onderwijs zelf zien te vullen. Dat doet hij onder meer met een korting op de financiering van het hoger onderwijs, blijkt uit de ‘supplementaire begroting’.
Dus krijgt het hbo geen 97 miljoen euro erbij, maar slechts 77 miljoen. De universiteiten verliezen niet alleen 40 miljoen vanwege dalende studentenaantallen, maar bovendien nog eens 39 miljoen om de OCW-begroting sluitend te maken. Ook het mbo moet 21 miljoen interen.
Europese studenten
Het kabinet heeft, zoals bekend, ook een bezuiniging op het aantal Europese studenten in de boeken staan: mede daarom moeten hogescholen en vooral universiteiten meer in het Nederlands gaan lesgeven. Het (financiële) goede nieuws: die bezuiniging is volgens het ministerie al bijna gehaald. Er komen nu al minder EER-studenten hierheen.
In 2029 zouden universiteiten 158 miljoen euro moeten bezuinigen door minder Europese studenten te werven, maar dat bedrag is nu nog maar 63 miljoen euro. Als het aantal EER-studenten daalt, wordt dit dus verrekend en daalt ook de resterende bezuiniging.
Kansen
Dit staat allemaal los van de nieuwe onderwijsbezuiniging die de vier coalitiepartijen hebben aangekondigd: een korting op de ‘kansenregeling’ in het voortgezet onderwijs. Met deze regeling krijgt een school meer budget op basis van de ‘achterstandsscore’ van de leerlingen.
Het betreft 68 procent van de scholen, noteert het ministerie. ‘Dit budget wordt bijvoorbeeld ingezet voor extra onderwijspersoneel in de klas voor leerlingen uit de doelgroep door middel van onderwijsassistenten of coaches, extra onderwijstijd, huiswerkbegeleiding aan te bieden of ouderbetrokkenheid te stimuleren.’ De korting bedraagt vanaf 2028 structureel 177 miljoen euro.