Lets Talk About Yes! Dat is de slagzin waaronder een groep UT-studenten namens Amnesty International een avondvullend programma organiseerde in de Spacebar aan het Stationsplein. Op deze avond lieten vrouwen - als ervaringsdeskundige of als vertegenwoordiger van andere vrouwen - hun stem horen en vertolkten zij op kunstzinnige wijze heftige en intieme gevoelens en ervaringen aan het publiek. Ik was erbij, en het opende mij de ogen. Daarom wil ik met al mijn mede-mannen dit gesprek openbreken en het over ons eigen gedrag hebben.
Op de bovenste verdieping van de Spacebar, het zogeheten Sickhouse, was een kunsttentoonstelling gemaakt. Deze was opgedeeld in vier kamers waarbij elke kamer een fase was van het proces waar vrouwen doorheen gaan als ze met seksueel geweld te maken krijgen; Social conditioning, Assault, PTSD en Healing. Achter de tentoonstelling was een open ruimte met een podium waar het publiek werd toegesproken, stoere vrouwen harde techno draaiden en er verhalen klonken en films speelden. Twee elementen van de avond troffen mij het meest. Als eerste de groep vrouwelijke organisatoren die op een strijdlustige manier het publiek toespraken en elkaar fysiek en vocaal ondersteunden. Ze brachten een intiem en pijnlijk verhaal, maar met volle overtuiging. Ten tweede de expressieve kunst, die het verhaal over seksueel geweld niet alleen visueel ondersteunde maar ook tot je ziel door deed dringen. Het is namelijk wel duidelijk dat het verhaal op zich niet voldoende is. Vrienden die een eigen interpretatie van jouw verhaal gaan verzinnen of de politie die je verteld dat je minder had moeten drinken. Ze vertellen het verhaal al zo lang, maar toch luisteren we niet.
De reden dat ik dit opiniestuk schrijf is omdat ik het zat ben onderdeel te zijn van de opzettelijk naïve status quo van de samenleving: de mannen. Na zes jaar een nogal technische studie volgen (technische natuurkunde), voornamelijk omgeven te zijn geweest door mannen en in de tussentijd niet één keer een man te hebben zien opkomen voor de plek van vrouwen in de samenleving, is mijn vertrouwen op. Wij mannen hebben altijd een mening klaar, maar we luisteren niet naar wat ons gezegd wordt. Nee, je hoeft je niet te schamen om een man te zijn, maar laten we onzelf nou een keer echt in de spiegel aankijken. Kijk en luister, niet per se naar mij, maar naar de vrouwen.
De Amnesty International groep focust op het bespreekbaar maken van seksueel geweld binnen de universiteit, maar ‘de universiteit’ was helaas op dit evenement niet aanwezig. De kunstzinnige multiculturele groep mensen die hier aanwezig was, is niet de dwarsdoorsnede van onze universiteit. Juist op een technische universiteit als de onze, waar het percentage vrouwelijke hoogleraren in 2018 nog maar 17% procent was, waar volledige studentenbesturen gevuld worden met mannen en waar de meeste technologieën en algoritmes uitgevonden worden door enkel en alleen maar mannen, juist daar moeten wij als mannen elkaar eens goed in de ogen kijken. Feminisme, wat een strijd is voor gelijke rechten tussen - en gelijke behandeling van - mannen en vrouwen, is iets waar iedereen voor hoort te strijden. Maar tot op heden staan de mannen aan de kant. Het liefst nog wegkijkend als hun ‘vriend’ of ‘kameraad’ zich weer eens misdraagt. Waarom praten wij mannen hierover niet met elkaar? Waarom is er geen mannelijke professor of bestuurder die ervoor uit komt een feminist te zijn? Waarom gaan wij altijd vrouwen uitleggen hoe het zit als we niet eens weten hoe het is om voor de zoveelste keer in je bil geknepen te worden of tegen de muur te worden geklemd?
En als je nu denkt, ik heb vrouwen in mijn omgeving hier nog nooit over gehoord, dan komt dat niet omdat het niet gebeurt. Volgens het meest recente rapport van Amnesty International maakt één op de tien vrouwelijke studenten een verkrachting mee. Kijk hoeveel vrouwen je als facebook- of instavriend hebt en de rest van de berekening is vrij eenvoudig. En dan gaat het alleen nog maar over verkrachting. Ik wil graag met al mijn mede-mannen dit gesprek openbreken en het over ons eigen gedrag hebben. Dat kan ongemakkelijk en pijnlijk zijn, maar het einddoel is niet een gevoel van schuld, maar bewustwording en preventie. De Universiteit Twente moet niet alleen een veilig klimaat bieden, maar ook een open cultuur waar we het met elkaar over dit onderwerp kunnen hebben. Omdat deze universiteit voor een groot deel uit mannen bestaat, moeten wij onze verantwoordelijkheid nemen en actief - op eigen initiatief - bijdragen aan deze discussie. Want alleen door samen, mannen en vrouwen, op te staan tegen dit probleem kunnen wij strijden voor gelijke rechten tussen, en gelijke behandeling van, mannen en vrouwen. Ik ben man en feminist, jij ook?
Jeroen Boerma, Master student Technische Natuurkunde
