Hé student, alumnus, medewerker. Vraagje: wat was het meest betekenisvolle college dat je ooit hebt gevolgd? Denk even verder dan die gemakkelijke High Tech Human Touch-minor die je koos ter preventie van een burn-out. Welk college bood jou écht fundamentele inzichten voor de rest van je leven?
Mijn meest inspirerende college ging niet over de schoonheid van Fouriertransformaties. Het was ook niet het ongemakkelijke moment waarin ik een simulatiepatiënt moest mededelen dat hun kind waarschijnlijk zou overlijden - en ik daarna direct moest vragen of ik dat kind nog in mijn onderzoek mocht includeren. Nee, het beste college dat ik ooit volgde, ging over iets veel basalers: B1 Nederlands.
Wat voor Nederlands? B1: het taalniveau dat de meerderheid van de bevolking begrijpt. Korte, eenvoudige zinnen. Geen moeilijke woorden.
Spoiler: zelf schrijf of praat ik eigenlijk niet op B1-niveau. Alleen al in deze column gebruik ik 69 woorden (bijna een op de vijf!) die niet tot dit ongecompliceerde taalgebruik behoren. Zonder het te beseffen, gebruik ik vaak overbodig complexe woorden in lange, passieve zinnen. En het sluipt erin. Niet gek dat een van de chirurgen tijdens mijn laatste ziekenhuisstage een bloedhekel had aan figuurlijk taalgebruik in talkshows. Hoe leg je uit dat je een virus niet letterlijk kunt ‘platslaan’?
Ik ontdekte dit B1 Nederlands toen ik voor een project een proefpersoneninformatieformulier moest schrijven. Er ging een wereld voor me open. De miscommunicaties tussen het leidinggevende team en de ouders van mijn scoutinggroep kwamen simpelweg doordat ik onbewust een deskundige was geworden in het schrijven van langdradige en wollige mails. Dit projectcollege leerde me dat helder communiceren echt een losse vaardigheid is. Zeker in een wereld waarin we ons snel verliezen in ingewikkeld jargon, opgesloten in onze ‘hoogopgeleide en academische bubbel’.
Want wat heb je aan kennis als je dit niet over kan brengen? Of het nu gaat om patiënten, leerlingen of consumenten – je taalgebruik bepaalt of je boodschap overkomt. Het is in mijn ogen dan ook tijd om in elke opleiding niet alleen aandacht te besteden aan academisch schrijven, maar ook aan het vertalen van onze eigen taal. En geloof me, dat is moeilijker dan het lijkt.
