Het is een perfect alibi voor de gulzigaards onder ons. Laat je je eten vallen, dan heb je vijf seconden om het op te rapen en in je mond te stoppen, zonder gevaar voor je gezondheid. Maar wat is de zin of onzin van deze ‘regel’? Aan het woord is associate professor Biomaterials Science and Technology Jai Prakash.
Het zou geen algemene regel moeten zijn, zoveel is wel zeker. Volgens Prakash spelen er daarvoor te veel variabelen mee. ‘Denk aan de ondergrond, het type eten, de textuur, de vochtigheid, de stofdeeltjes op de vloer en uiteraard ook de tijd die het voedsel doorbrengt op de grond.’
In dubio
Wereldwijd zijn wetenschappers nog in dubio over de vijfsecondenregel. Prakash zelf noemt ‘m ‘plausibel, maar gebruik een gezonde dosis logica.’ ‘Een boterham is bijvoorbeeld vrij droog, maar poreus. Het heeft een erg aantrekkelijk oppervlak voor bacteriën om zich in te nestelen. Laat je een boterham vallen, dan zou ik het er sowieso niet op wagen.’
Bij een koekje of fruit is het anders, vindt Prakash. ‘Zeker als het een hard oppervlak heeft, kun je stof er altijd af schudden, vegen of wassen.’ Ook eten dat je vervolgens nog moet koken kan volgens Prakash geen kwaad. De bacteriën sterven immers wel door de hoge temperatuur.
Westers cultureel fenomeen
‘De regel is zeker een westers cultureel fenomeen’, stelt Prakash. ‘In mijn thuisland India zouden we nooit iets eten nadat het op de grond is gevallen. Hier hebben mensen er bijvoorbeeld geen enkel probleem mee om een speentje dat op de grond heeft gelegen weer in de mond van hun baby te stoppen. Het ironische is dat ze ‘m misschien eerst nog wel in hun eigen mond steken, om het speentje ‘schoon’ te maken.’
Omdat bacteriën zich veelal in stofdeeltjes bevinden, denkt Prakash dat een omgeving als de grond van het NanoLab op de UT een veiligere plek is om iets te laten liggen dan je bloedeigen keukenlade. Misschien zelfs voor enkele dagen. ‘Maar doorgaans zijn een beetje bacteriën ook niet echt een probleem’, zegt Prakash. ‘Ze zitten ook op onze handen, dus er is toch geen ontkomen aan. Zie de inname van bacteriën dan ook maar als manier om je immuunsysteem te versterken.’
If you want to read this article in English, please check out our Science & Technology Magazine.
