‘Kijk, dit is de zaal voor de snurkers.’ Tonnie Buitink, directeur van de Enschedeploeg (EP), wijst op slaapkamer De Grutto. Het is een van de zalen van Dorhout Mees. Deze groepsaccommodatie, die op zo’n zeven kilometer van het Lowlands-terrein ligt en doorgaans dient als bakermat voor kleiduifschieters, functioneert de komende dagen als uitvalsbasis van de EP’ers. Zij verrichten dit weekend verschillende hand-en-spandiensten achter de schermen van het festival.
Reünie
Langzaam druppelen de vrijwilligers binnen in ‘Hotel Enschede’. Het grootste deel van de groep bestaat uit UT-alumni, studenten en medewerkers. Een van hen is Erik Visser (53), die toegepaste wiskunde studeerde aan de UT. ‘Dit is mijn twintigste editie’, vertelt hij. ‘Voor mij is dit weekend een vakantie. Ik zie het als buitenspelen met vriendjes.’ Dat beaamt collega EP’er Peter Ploeger (43), die 21 edities achter zijn naam heeft staan: ‘Deze avond, en eigenlijk het hele Lowlands-weekend, is één grote reünie.’
Van DPO naar Enschedeploeg
De Enschedeploeg vindt haar oorsprong in de Drienerlose Pop Organisatie (DPO). Deze studentenorganisatie verzorgt vanaf de jaren zeventig concerten op de campus. Om ervaring op te doen, neemt een groep studenten onder leiding van Tonnie Buitink een kijkje bij het concert van Paul Simon in het Goffertpark. Al snel helpen de Enschedese studenten een handje mee. Deze ‘slimme handjes’ vallen in de smaak bij organisator MOJO. Steeds vaker weet het bedrijf de Enschedeploeg te vinden voor concerten en festivals. Eén daarvan is een nieuw festival in de polder: Lowlands. Sindsdien is de EP ieder jaar van de partij. En nu, ruim 25 jaar later, staan ze er nog steeds.
Rond de klok van tien, als alle Enschedeploegers bij Dorhout Mees zijn aangekomen, klimt Tonnie Buitink op een kratje. Traditiegetrouw voorziet hij het weekend van een paar spelregels. ‘Als iedereen even tien minuten zijn mond wil dichthouden’, roept hij. ‘Het gaat erom dat we veel plezier hebben met elkaar. Er is drank genoeg. ’s Avonds kun je doen en laten wat je wilt, maar wees dan ‘s morgens ook een vent. En nog iets: op de slaapzalen is het stil. Seks, dat doe je maar op de golfbaan hiernaast. Gaten zijn er genoeg.’
Verstand op nul
En inderdaad, het blijft tot in de late uurtjes gezellig in Hotel Enschede. Desondanks zitten de meeste Enschedeploegers de volgende morgen alweer vroeg aan het ontbijt. Shuttlebusjes rijden af en aan om de EP’ers van Dorhout Mees naar het festivalterrein te brengen. Ze zijn te herkennen aan hun rode T-shirts met de lijfspreuk van Buitink: ‘LiefZijn!!!enBlijvenLachen!!!’
‘Lowlands is een enorme logistieke operatie’
Seline Goudeketting (27) zit bij de Bravo-tent te wachten tot haar shift begint. ‘Ik ben stagehand en moet vandaag tot middernacht’, vertelt ze. ‘Onze ploeg helpt met het uitladen van de trailer en zet spullen klaar voor de band. Ik heb technische geneeskunde gestudeerd aan de UT en doe nu een PhD-project bij een ziekenhuis. Dat het werk op Lowlands een beetje fysiek is, vind ik juist wel prettig. Doordeweeks zit ik achter een computer. Hier hoef ik bij het opbouwen nergens anders aan te denken.’
Even voorstellen (I)
Bas Hendrikse (23), tweedejaars masterstudent BIT
Taak bij de Enschedeploeg: stagehand bij de Lima-tent
‘Dit is voor mij de eerste keer Lowlands, maar niet de eerste keer bij de Enschedeploeg. Down The Rabbit Hole was mijn eerste ervaring achter de schermen. Hoe het is om deel uit te maken van dit team? Erg leuk, het is één grote familie waarin ik me direct welkom voelde. Velen lopen al meer dan vijftien jaar mee en ik werd direct bij de hand genomen toen ik me dinsdag meldde om te helpen met de opbouw. Nu (vrijdagochtend, red.) is het nog rustig, maar dit weekend ben ik stagehand bij de Lima. Een wat kleiner podium voor opkomende artiesten. Aan mij de taak om hun spullen het podium op en af te dragen. Het is heel tof om het Lowlands-circus van dichtbij mee te maken. Rag‘n’Bone Man trad twee jaar geleden nog op in deze tent. Nu, twee jaar later, staat hij op de Alpha-stage (het hoofdpodium, red.). Zo snel kan het gaan. Zelf rol ik van het ene festival in het andere. Woensdag staat de Kick-In alweer op het programma.’
Vrijwilligers
Tijdens het festival lopen er 60 duizend bezoekers over het terrein en werken er zo’n 2500 man achter de schermen. Een van hen is productiemanager Erik van den Broek van organisator MOJO. ‘Het festival verloopt goed’, vertelt hij. ‘Lowlands is een enorme logistieke operatie. We hebben het leger een keer op bezoek gehad. Zij zeiden: “wat jullie hier in drie weken opbouwen, en de logistiek die daarbij komt kijken, dat kunnen wij niet”.’
De productiemanager heeft een historie bij de Enschedeploeg. ‘Ik ben als UT-student bij de EP gaan werken. De Enschedeploeg was voor mij een springplank naar mijn huidige werk bij MOJO.’ Van den Broek wijst op het belang van de vrijwilligers. ‘Als we overal voor moeten betalen, lukt het niet om zo’n festival op te bouwen. Het belang van de EP voor Lowlands is dan ook heel groot.’
Ook Jurian Boerkamp, projectcoördinator van de Enschedeploeg, weet dat ‘slimme handjes’ meer dan welkom zijn op het festival. ‘Mensen van de UT hoef je maar één of twee keer iets te vertellen. Ze komen bleu binnen, maar pakken het snel op en kunnen zelfstandig werken. Trouwens, er is één Enschedeploeger waar Lowlands specifiek om vraagt: Feiko Ferwerda. Hij slaat ieder jaar de eerste palen in de grond.’
Even voorstellen (II)
Jennie Kwekkeboom (65), schoonmaakster in de Vrijhof
Taak bij de Enschedeploeg: schoonmaak, wekdienst en alles wat nog meer komt kijken bij Dorhout Mees
‘Hoe lang ik al meeloop? Geen idee, eerlijk gezegd. Maar sowieso al meer dan vijftien jaar. Bij onze verblijfplaats Dorhout Mees is de wekdienst een van mijn taken. Iedereen schrijft op een papiertje hoe laat diegene gewekt wil worden. Dan ga ik met een zaklamp de slaapzalen op om mensen te wekken. Want je wil niet dat ieder half uur de wekker van een mobiele telefoon gaat. Zeker niet om zes uur ’s ochtends. Naast de wekdienst zorg ik voor de schoonmaak en tal van andere zaken hier achter de schermen. Wel mooi dat dat gewaardeerd wordt, maar ik hoef niet zozeer op de voorgrond te treden. Toch ouwehoer ik lekker mee, zeker met degenen die ook al zo lang meedraaien. Vanmorgen wilde iemand mij knuffelen, maar dat ging mooi niet door. Eerst douchen, zei ik ‘m. Ik kom trouwens niet op het festivalterrein dit jaar. Weleens gedaan hoor, een aantal jaar geleden, toen Anouk en Snow Patrol optraden. Prachtig! Of ik nog lang doorga? Op de UT is dit mijn laatste jaar, maar ik zie me nog wel langer deel uitmaken van de Enschedeploeg. Zolang ze me nog willen hebben.’
Nacht-Feiko
Even verderop, bij de ‘serviceafdeling van Lowlands’, staat Ferwerda (60). Hij is een echte EP-mastodont met 26 edities op de teller. Ooit, ‘lang geleden’, studeerde hij elektrotechniek aan de UT. ‘Ik ben verantwoordelijk voor het materiaalbeheer op Lowlands: ik voorzie mensen van spullen. Als ik hier ben, komen ze naar mij toe met hun vragen. Maar ik kan niet 24 uur per dag op het terrein zijn. Daarom hebben we de ‘nacht-Feiko’: die neemt mijn taken waar als ik er niet ben.’
‘Mijn vrouw weet niet beter dan dat ik naar Lowlands ga’
De EP’ers werken in ploegendiensten. Als de werkdag erop zit, drinken verschillenden nog een biertje in de kantine van Dorhout Mees. Gespreksonderwerp van de vrijdagnacht is een bizarre act in de X-Ray. Verschillende EP’ers hebben het optreden van de Amerikaanse drag queen Christeene gezien. ‘Backstage was hij heel aardig’, meldt een van de ooggetuigen. Maar zelfs voor de ervaren Enschedeploegers ligt het optreden zwaar op de maag. Tijd om te slapen dus.
Even voorstellen (III)
Jan Marten de Jong (43), alumnus toegepaste communicatiewetenschap (‘00), nu communicatiemedewerker bij de Gemeente Zwolle
Taak bij de Enschedeploeg: crewboss bij de Juliet-stage
‘Ik vind het ontzettend leuk hier. We hebben een professionele ploeg en de samenwerking gaat heel natuurlijk. Het is mijn eerste keer bij de Enschedeploeg, maar onwennig voelt het zeker niet, omdat ik bijna blindelings kan vertrouwen op de crewleden die al langer meedraaien. De sfeer in de Juliet-tent is erg relaxt trouwens. Alleen gisteren (vrijdag, red.) was er een klein akkefietje met een bezoeker die een biertje mee naar binnen wilde nemen. Dat wisten we snel op te lossen. Werken bij de Juliet ligt me perfect trouwens. Ik ben dol op theater en daar is hier genoeg van te beleven, van heel dichtbij. Zo kwam ik ook achter de schermen bij Lowlands terecht. Ik ken Tonnie al langer en vorig jaar werkten we nauw samen achter de schermen bij theatervoorstelling Het Verzet Kraakt. Ik ben hier samen met mijn vrouw, die overigens bij een andere stage werkt. Zo zijn we hier samen een weekend weg, maar hebben we ook onze eigen dingen. Misschien volgend jaar weer, wie weet. Toch wel bijzonder om totaal iets anders te doen dan een kantoorbaan.’
High five
De volgende dag rijden de busjes opnieuw af en aan. Willie ten Hoopen (65) is een van de chauffeurs. Hij is bezig met een moeilijke manoeuvre op het Lowlands-parkeerterrein. Terwijl hij zijn busje achteruitrijdt, glipt er een andere auto langs. ‘Het blijft oppassen. Ik kan iedere dag wel één of twee mensen de sloot inrijden. Mijn belangrijkste taak is het veilig overbrengen van de artiesten. Ik probeer ze ook gerust te stellen, zeker de jongere artiesten. Dan maak ik een praatje, maar ik dring nooit een gesprek op.’
Onderweg draait Ten Hoopen zijn raampje open. Hij deelt een high five uit aan een Lowlands-medewerker. ‘Ik doe dit nu zo’n zestien jaar. Veel mensen komen ieder jaar terug: daar bouw je een band mee op. Mijn vrouw weet niet beter dan dat ik naar Lowlands ga. En volgend jaar, dan ben ik er gewoon weer bij.’
