De UT mag dromen over deelname aan een groots EU-gesubsidieerde project, de EU FET Flagship, ter waarde van een miljard euro. Universiteitshoogleraar Albert van den Berg werd voor HEALTH EU benaderd vanwege zijn expertise op het gebied van organ-on a chip. En dat is niet voor niets, gezien de internationale erkenning en waardering die er voor hem is.
Dat Van den Berg waardevol is, blijkt ook wel weer uit het feit dat hij en passant UT-toponderzoek als nanotechnologie, nanosensoren en e-health aan HEALTH EU wist te koppelen. Hij is zo’n onderzoeker die de UT smoel geeft. Profileren, is dat in managementtaal. Maar daar hebben we er – gelukkig – meer van. Neem Detlef Lohse, die vorig jaar voor de tweede keer de hoogste ERC Advanced Grant ter waarde van 2,5 miljoen kreeg.
De Volkrant onderzocht in 2015 welke onderzoekers het meeste onderzoeksgeld binnenhalen. Dat is een select gezelschap. Van den Berg (11 miljoen) en Lohse (9,3 miljoen) zijn de Twentse koplopers.
Deze constatering is interessant voor de UT. Want, deze twee gerenommeerde wetenschappers ten spijt, we doen het niet goed als het gaat om onderzoeksgeld binnenhalen. Zowel de tweede geldstroom (nationale subsidies) als de derde geldstroom (Europees geld en contractwerk) loopt terug, en het aantal gehonoreerde projectvoorstellen is het laagste van de Nederlandse universiteiten.
Het antwoord van de UT op die zorgelijke ontwikkeling is de organisatiewijzing UT 2020 en de herinrichting van het onderzoek. De kern: de drie instituten gaan de boer op om multidisciplinair onderzoek binnen te halen, de leerstoelen in de faculteiten krijgen meer ruimte en vrijheid voor disciplinair onderzoek. Aan UT 2020 zijn vijf profileringsthema’s toegevoegd. Die klinken als een klok en zijn mooi voor een flyer. Maar reproduceerbaar zijn ze door hun omvang niet.
De organisatiewijziging moet zich nog bewijzen en daarvoor verdient de UT tijd. Maar de vraag dringt zich op of de UT niet moet inzetten op de toponderzoekers. Bij hoog bezoek haal je immers het beste servies uit de kast, en in de race om wetenschappelijk financiering is dat niet anders. Chief scientific ambassador Dave Blank is die mening ook toegedaan. Hij riep twee jaar geleden op om jaarlijks twee topwetenschappers aan te trekken. Want, zo zei hij, daarmee stijgt je reputatie, spring je op de rankings en verleid je andere vooraanstaande wetenschappers voor de UT.
In de afgelopen twee jaar zijn die toppers niet gekomen. Dat wil niet zeggen dat de UT stil heeft gezeten. Er zijn mooie hoogleraarsposten benoemd vanuit de eigen kweek, bijvoorbeeld Marieke Huisman of Nathalie Katsonis. Maar de internationaal gerenommeerde professor die de overstap naar Enschede maakte, is op zijn minst goed verborgen gebleven. En juist die, zo laten Van den Berg en Lohse zien, stuwen het onderzoek op in de vaart der universiteiten.