De UT vindt het niet nodig om vacatures voor wetenschappelijk personeel alleen voor vrouwen open te stellen. De Technische Universiteit Eindhoven deed dat onlangs wel, maar daar is de man-vrouwverhouding nóg dramatischer dan op de campus. Toch zou Eindhoven voor de UT best als voorbeeld in doortastendheid kunnen gelden.
Op de UT moet het Hypatia-programma zorgen dat twintig procent van de hoogleraren in 2020 vrouw is. Daarnaast, zo zei rector Thom Palstra, is er aandacht voor de wetenschappelijk carrière van talentvolle vrouwen. Ruimte voor verlof bijvoorbeeld en alle faculteitsbestuurders gaan op genderbias-training, zodat ze zich bewust zijn dat mannen vaak mannen selecteren.
In de heftige discussie die het beleid van de TU Eindhoven opriep, het was zelfs trending op Twitter, werd te pas en te onpas gestrooid met artikel 1 van de grondwet. Het probleem echter, is dat zowel voor- als tegenstanders argumenten hebben om zich te beroepen op het artikel tegen discriminatie. Tegenstanders zeggen: mannen krijgen geen kans. Voorstanders beroepen zich op de (recente) historie: vrouwen kregen geen kans.
Natuurlijk wist Eindhoven dat een storm zou opsteken. Wat je ook van het besluit vindt, het bestuur steekt haar nek uit. Dat doen ze in Brabant vaker, bijvoorbeeld met studentenstops op een handvol opleidingen die dreigen te overstromen. Dit terwijl de minister opriep om het hoger onderwijs toegankelijk te houden. De werkdruk is ook zo’n voorbeeld. Het bestuur in Eindhoven kondigde aan dat ze de miljoenen van Van Rijn, als die daadwerkelijk komen, in personeel steekt. De reactie van de UT zal het ministerie meer aanstaan. Die was: ‘We kunnen het maximale aantal van 12.000 studenten dan loslaten.’
De UT zou af en toe doortastender mogen zijn en pal voor haar medewerkers en studenten gaan staan, zoals Eindhoven doet met haar vrouwelijke onderzoekers. De enorme werkdruk is een probleem dat direct aandacht verdient. In weerwil van inspanningen zoals de themamaanden, is die in de afgelopen vier jaar met tien procent gestegen. En het is al een paar jaar bekend dat internationale studenten gebukt gaan onder psychische en sociale problemen. Het volstaat dan niet om die onderwerpen in commissies en ongetwijfeld goede rapporten plat te praten.
Als het niet hoeft, en daar lijkt het op de UT op, dan is het verstandig om wetenschappelijke vacatures voor alle geslachten open te houden. De geur van discriminatie is onverdraaglijk, hoewel dat ook geldt voor de indirecte discriminatie die uit het academische mannenbolwerk lijkt op te stijgen. Maar er zitten lessen in Eindhoven: soms volstaat de ivoren overlegtoren niet en moet je naar beneden om een beslissing te nemen. Ook al wrijft die tegen de haren in.
