Stel, je komt uit Egypte en bent PhD aan de UT. Dan is het ontzettend moeilijk om je te kunnen concentreren op het werk, want de nieuwsstroom over Egypte gaat onafgebroken over geweld, protesten en nieuwe slachtoffers. Voor de Egyptenaren Momen Abayazid (27) en Ahmed Ibrahim (28) is dit werkelijkheid. Elke dag hebben ze contact met hun familie en vrienden over de ontwikkelingen in hun thuisland die zich in rap tempo opvoeren.
Ondertussen willen Momen en Ahmed niet machteloos toekijken. Daarom nemen ze een video op met statements van verschillende wetenschappers over de situatie in Egypte. Ook de UT-hoogleraar Kees Aarts en UT-onderzoeker Henk van der Kolk geven als onafhankelijke politiek deskundigen hun visie.
‘De Egyptische media vertellen niet de waarheid aan het volk en de buitenlandse media kunnen niet overal toegang tot krijgen’, vertellen Momen en Ibrahim, PhD-studenten aan de faculteit EWI. ‘Er zijn er veel geruchten en mensen geloven die, zonder het bewijs te zien. Daarom is het belangrijk dat onafhankelijke wetenschappers met een politieke expertise hun visie geven. Met de opnames zijn wij nu druk bezig. Volgende week moet de video af zijn, en daarna willen het verspreiden via internet.’
Hun levens, hoewel die zich niet fysiek afspelen in Egypte, zijn sinds de Egyptische revolutie in 2011 radicaal veranderd. Ahmed noemt het aftreden van president Moebarak en de vreugdevolle dagen daarna ‘the happiest days of my life’. Hij was in 2011 aanwezig bij de protesten op het Tahrirplein in Caïro. Daarna vertrok hij naar Zweden voor zijn master electrical engineering. Sinds zeven maanden werkt hij op de UT aan zijn promotie bij de vakgroep Computer Architecture for Embedded Systems. Momen Abayazid werd geboren in Nederland, maar vertrok als baby van een maand oud met zijn ouders naar Egypte. Daar groeide hij op, volgde een bachelor en vertrok voor zijn master naar de Technische Universiteit Delft. Een PhD-aanstelling deed hem naar Twente verhuizen.
Morsi
Sinds de revolutie is het onrustig in Egypte, maar de eerste democratisch gekozen president Morsi was een doorbraak, vinden Momen en Ahmed. Ze noemen hem ‘een goede president’. Ze zijn dan ook verbijsterd als het leger hem, na aanhoudende protesten, begin juli afzet. ‘Het Egyptische volk is niet gewend aan een democratie, daardoor kon dit gebeuren’, zegt Ahmed. ‘Morsi had goede speeches, maar wist niet alle verschillende groepen in de samenleving te bereiken. En veel mensen interpreteerden zijn boodschappen verkeerd.’ Het verwijt naar Morsi is dat hij vooral de agenda van de Moslim Broederschap zou volgen en te weinig oog had voor andere groepen.
Sinds vorige week is het geweld in Egypte enorm toegenomen. Bij nieuwe protesten tegen het afzetten van Morsi zijn veel doden gevallen. Volgens het Egyptische ministerie van Gezondheid zou het dodenaantal zijn opgelopen tot zeker 278, maar mensenrechtenorganisaties zeggen dat dat aantal al op 1600 ligt. Daarnaast zouden ruim 2000 mensen gewond zijn geraakt. De Moslimbroederschap spreekt van duizenden doden. ‘Dit geweld moet stoppen’, vinden Ahmed en Momen. ‘Het gaat al lang niet meer over politiek. Wat er nu plaatsvindt in Egypte zijn criminele activiteiten. Een meerderheid van het Egyptische volk staat nog altijd achter de democratisch gekozen president Morsi, maar de media in Egypte laten een ander beeld zien.’ De twee PhD’s zijn beide moslims, maar zeggen zelf niet tot een bepaalde partij te horen. ‘Ons enige wens en doel is om van Egypte een democratie te maken.’
Volgende week willen Ahmed en Momen hun videoboodschap met statements en visies van verschillende wetenschappers op de situatie in Egypte verspreiden via social media. ‘Dit is onze bijdrage aan het streven naar een democratisch Egypte, nu we er zelf niet fysiek kunnen zijn.’ Ze hadden graag willen afreizen, maar het land binnenkomen is erg lastig. Daarbij zijn allebei hun echtgenotes zwanger. Contact met familie en vrienden is er elke dag. ‘Vrienden van vrienden worden vermoord, die verhalen hoor ik nu’, vertelt Ahmen. ‘Dat maakt het werken op de UT soms erg lastig.’ Momen: ‘Gelukkig is er begrip van collega’s.’
