‘Koud afdouchen, nog niet eens een minuutje’, hield Iceman Wim Hof een volle Agora (Vrijhof) dinsdagavond voor. ‘Daar begint alles mee. Je bloedvaten gaan open en het bloed komt weer overal.’ Combineer dit met meditatie- en ademhalingsoefeningen en je bent in staat dezelfde kou te weerstaan als Hof. ‘Iedereen kan dit’, benadrukte de entertainer met wilde armgebaren.
Hof heeft bizarre records op zijn naam staan. Van beklimmingen van de Mount Everest in korte broek tot 1 uur en 53 minuten staan in een bak die tot zijn kin toe gevuld is met ijsblokjes. ‘Eigenlijk kan ik wel langer’, pocht Hof. ‘Ik doe er elke keer gecontroleerd een minuutje bij. Je wordt overal ter wereld gevraagd en daar krijg ik een aardig bedrag voor.’
Meer cortisol en adrenaline
Hoe kan het dat Hof zo lang extreme temperaturen kan weerstaan? Met zijn ademhalingstechnieken, de Wim Hof-methode, kunnen we allemaal ons immuunsysteem beïnvloeden, beweert hij.
Verschillende wetenschappers hebben metingen aan zijn lichaam verricht, onder andere Matthijs Kox van het Nijmeegse Radboud UMC. Hij spuit een deel van een misselijkmakende (maar geen gevaarlijke) bacterie in bij proefpersonen om te kijken hoe die reageren. Vrijwel iedereen krijgt een paar uur koorts, hoofdpijn en een misselijk gevoel. Wim Hof niet. Hij voelt zich tien minuten minder goed, maar weet het ongemak dan weg te stoppen, laat Kox op een filmpje zien.
‘In het bloed van Wim zat maar de helft tot een derde van het aantal ontstekingseiwitten in vergelijking met andere proefpersonen’, zegt Kox. ‘Dat komt omdat de waarden van zijn cortisol en adrenaline flink hoger zijn dan bij normale mensen. Die stoffen werken ontstekingsremmend.’
Hoe de technieken van Hof zorgen voor het vrijkomen van deze stoffen, weet Kox niet. Daar is volgens hem meer onderzoek naar nodig. Dit experiment wijst volgens de Radboud-onderzoeker uit dat Wim zijn autonome zenuwstelsel kan beïnvloeden, iets dat door de wetenschap (lang) voor onmogelijk werd gehouden.
Sneeuwstorm in Polen
Omdat de Iceman ook beweert dat hij zijn technieken anderen kan leren, voerde Kox een experiment uit met vrijwilligers in de kou in Polen. Zij werden vier dagen getraind door Hof en zwommen vervolgens in een wak, lagen een half uur met een bloot bovenlijf in de sneeuw en beklommen in korte broek een berg tijdens een sneeuwstorm. Naderhand onderzocht hij de proefpersonen in het lab op het aanmaken van ontstekingseiwitten. De resultaten hiervan publiceert Kox binnenkort. Gisteravond liet Hof al doorschemeren dat de door hem getrainde proefpersonen inderdaad een andere eiwithuishouding hadden gekregen dan een controlegroep.
Als iedereen zijn immuunsysteem kan beïnvloeden, betekent dat volgens Hof ook dat we allerlei ziekten de baas kunnen zijn. Kox is realistischer en genuanceerder. ‘Ons onderzoek zou iets kunnen betekenen voor een auto-immuunziekte als reuma, maar ik ben heel voorzichtig dat te zeggen. Daar moeten we echt meer onderzoek naar doen. We hebben alleen nog maar getest op gezonde vrijwilligers met slechts een kortdurende ontstekingsreactie.’
De avond met de Iceman en Matthijs Kox was de opening van het voorjaarsprogramma van Studium Generale.