‘Vrouwen en mannen zijn op het beeldscherm niet gelijk’, eindigt Vermeulen zijn lezing. ‘Er is een merkwaardige discrepantie. Een man behaalt zijn doel: Indiana Jones ís Indiana Jones, maar de Desperate Housewifes uit de gelijknamige tv-serie lijken hun doelen nooit te bereiken en lopen tegen muren aan. Het is een vreemde constructie, die telkens gereproduceerd wordt zonder dat wij er bij stil staan.’
Mythe
Vermeulen haakte hiermee in op twee mythes die er bestaan in de filmwetenschap over de hedendaagse presentatie van vrouwen op tv. ‘Mythe één zegt dat vrouwen in de jaren vijftig niet vrij, maar wel gelukkig waren en mythe twee zegt dat vrouwen na de jaren zestig steeds vrijer zijn, maar ook steeds ongelukkiger.’
Case
Onware verhalen, volgens Vermeulen die op basis van twee cases de situatie uit de doeken doet. ‘De jaren vijftig film All that heavens allows laat twee problemen zien. Een oudere middenklasse vrouw is verliefd op de jongere tuinman. ‘Een leeftijds- en klassenverschil met als plot de liefde overwint alles.’ Met hulp van screenshots laat de docent zien dat niets minder waar is. De vrouw zit gevangen in haar situatie en de beelden worden steeds benauwender. Het einde van de film? ‘De vrouw krijgt niet de passionele relatie met de tuinman, maar een zorgrelatie zoals die van moeder tot kind.’
Niet gelukkig
Erg gelukkig is de vrouw niet. Hoe zit dat met de speelsters in Desperate Housewifes, een tv-serie waarin vrouwen alles bereikt hebben, maar toch niet gelukkig zijn. ‘Ze hebben grote huizen, veel ruimte, geen benauwde kaders, er zijn geen grenzen meer. En het gekke is,’ zegt Vermeulen, ‘geen van de vrouwen is in staat de straat waar ze wonen te verlaten. De mannen daarentegen wel. Mannelijkheid is dus gekoppeld een die beweegruimte.’
Sex and the City
Bij de serie Sex and the City zie je eenzelfde patroon, beweert Vermeulen. ‘Carrie (Sarah Jessica Parker, red.) loopt nooit alleen door de straten van New York. Er is altijd een man bij. Een taxichauffeur of mister Big. En de keren dat ze alleen is, wordt ze of beroofd, raakt ze verdwaald of krijgt ze de auto niet aan de praat. ‘Het gekke is’, eindigt Vermeulen, 'vrouwen lijken vrijer dan ooit maar de strijd is nog niet uitgevochten op televisie.’
