Staatssecretaris Martin van Rijn van VWS liet dit vanmiddag weten tijdens een minisymposium in De Waaier rond het thema ‘Technologie en ondernemerschap in de ouderenzorg’. Het symposium werd gehouden ter gelegenheid van het afscheid van professor Guus van Montfort, die zeven jaar aan de UT verbonden was als bijzonder hoogleraar zorg, economie en medische technologie.
Van Rijn ging in zijn inleiding uitvoerig in op de vele veranderingen in de zorg, zoals de toenemende mate waarin de cliënt zelf de regie voert. Hierdoor dient de zorg beter aangepast te worden aan de individuele wensen. ‘De keukentafelgesprekken zijn dan ook niet bedoeld om te zeggen welke zorg men al dan niet krijgt, maar om erachter te komen welke zorg men wenst en nodig heeft. We moeten niet langer praten over zorgzwaartepakketten, maar over de persoonlijke omstandigheden van cliënt en mantelzorger’, aldus Van Rijn.
Technologie
De technologie zal volgens de staatssecretaris een belangrijk aandeel leveren in deze steeds individuelere zorgverlening. Maar daarnaast biedt de technologie zorgverleners ook de ruimte om meer tijd en aandacht aan hun cliënten te besteden.
Hoewel de staatssecretaris liet weten trots te zijn op het Nederlandse zorgsysteem, moet er nog wel het nodige gebeuren wil goede zorg ook in de toekomst voor iedereen toegankelijk blijven. ‘De beheersing van de kosten blijft daarbij een belangrijk thema’, zo merkte hij op.
Gemiddelde auto
Hans de Boer, voorzitter van VNO-NCW, had daar overigens wel een oplossing voor. In zijn voordracht hield hij een warm pleidooi voor een grotere verantwoordelijkheid van de burgers bij de bekostiging van hun eigen ouderenzorg. 'Als consument betalen we zo'n 1200 euro op jaarbasis aan onze zorgverzekering. Maar de werkelijke zorgkosten bedragen zeker 5000 euro per persoon. 4000 euro is weggemoffeld in de collectiviteit. Wanneer iemand 5000 euro voor zijn zorg moet betalen, vindt hij dat te duur. Maar aan een gemiddelde auto ben je het op jaarbasis ook kwijt', zo hield hij zijn gehoor voor. De Boer hekelde het feit dat we wel een studieverzekering voor onze kinderen afsluiten, maar geen speciale verzekering voor onze ouderenzorg. 'We doen dat niet omdat we gewend zijn dat de zorg in onze verzorgingsstaat collectief is geregeld', zo verklaarde hij. Overigens benadrukte hij wel dat het hierbij alleen gaat om een verzekering van de kosten voor 'care' en niet voor 'cure'.
Technologische innovatie
De rol van de technologie in de zorg kwam uitvoerig aan de orde tijdens een paneldiscussie onder leiding van Maarten IJzerman, pro-decaan Health en Biomedical Technology, die als gastheer optrad tijdens het symposium. Vanuit hun eigen achtergrond belichtten de panelleden Godfried Verkerk, voorzitter van de raad van bestuur van Vivium, Albert van den Berg, hoogleraar nanotechnologie aan de UT, Jan Snijders, voorzitter van de Zorgcoöperatie Austerlitz en staatssecretaris Van Rijn de effecten van de technologische innovatie op de zorg. Daarnaast beantwoordden zij vragen uit de zaal.
Zelfstandige zorgcliënt
Ter afsluiting van het symposium ging professor Van Montfort in zijn afscheidsrede eveneens uitvoerig in op de veranderingen in de zorg, die volgens hem grotendeels worden ingegeven door de ‘nieuwe zorgcliënt’. Vergeleken met pakweg twintig jaar geleden is de hedendaagse zorgcliënt, zo liet de scheidende hoogleraar weten, niet alleen beter opgeleid, maar ook draagkrachtiger en assertiever. ‘Hij kan meer, wil meer, durft meer en gaat zijn zorg zelf regelen.’
Daar komt volgens Van Montfort bij dat steeds meer partijen, zoals het bedrijfsleven en belangenorganisaties ‘de oudere ontdekken’ als doelgroep en met particuliere alternatieven voor traditionele zorgverlening komen, zoals nieuwe woon-zorgcombinaties. Als hierbij ook nog eens de technologische vooruitgang wordt gevoegd, die de zorgcliënt de mogelijkheid biedt om langer zelfstandig de regie over zijn eigen leven te voeren, dan ontstaat er volgens Van Montfort een situatie waarbij het de cliënt is, die voor een belangrijk deel bepaalt hoe ons zorgsysteem eruit gaat zien. ‘Er komt’, zo voorspelde Van Montfort dan ook, ’een fundamentele verandering van de rollen in de zorg.’
Aan het einde van het symposium bedankte rector Ed Brinksma Van Montfort voor diens bijdrage aan het onderwijs en het onderzoek op de UT en overhandigde hem een geschenk, waarna de drukbezochte afscheidsbijeenkomst werd afgesloten met een receptie.
Meer over professor Guus van Montfort in het februarinummer van het UT Nieuws magazine.
