‘De schuld wordt nu bij de student gelegd, terwijl het systeem nog vol gaten zit’, zegt CDJA-bestuurslid Klaas Valkering in een persbericht samen met studentenorganisaties ISO en LSVb. ‘Dat is de omgekeerde wereld.’
Over het hoofd zien
De meeste studenten hebben vijf jaar recht op een ‘studentenreisproduct’: tijdens de nominale studieduur plus één jaar erna. Als hun kaart verlopen is, moeten ze hem eigenhandig stopzetten bij een NS-automaat.
(Oud-)studenten krijgen soms honderden euro’s boete als ze dit vergeten te doen. Dat gebeurt bijvoorbeeld als ze een mailtje van DUO over het hoofd zien. Sommigen doen het misschien met opzet: voor een kleine groep gebruikers is de boete goedkoper dan een normaal abonnement.
Verhoging
CDA en VVD willen dat de boete omhoog gaat van 97 euro naar 150 euro per halve maand. Alleen de eerste twee maanden zou de boete juist een paar tientjes omlaag moeten om lakse, maar goedwillende studenten te ontzien.
Alle partijen zouden het liefst zien dat de ov-studentenkaart automatisch stopt wanneer het recht verlopen is, maar dat zou technisch niet mogelijk zijn (al verschillen daarover de meningen). Pas na twaalf maanden komen de kaarten op een zwarte lijst en kun je er niet meer mee inchecken.
Zielenpieten
Dus is de vraag wat er tot die tijd moet gebeuren: misbruik bestrijden met hogere boetes of de jongeren het voordeel van de twijfel geven en de boetes binnen de perken houden? CDA-Kamerlid Michel Rog pleitte vorige week voor de strenge aanpak: ‘Als negentig procent van de studenten zijn ov-kaart wel netjes inlevert, waarom worden ze dan nu afgeschilderd als een stelletje zielenpieten die het allemaal niet begrijpen?’
PvdA en D66 vinden het gek. Studenten krijgen nu hoge boetes terwijl ze niet of nauwelijks reizen en overduidelijk niet van plan zijn om misbruik te maken van hun kaart. Zij willen die verhoging niet.
'Systeem klopt van geen kant'
Vanmiddag wordt duidelijk welke opvatting een meerderheid vindt. Het zal erom spannen. Studentenorganisaties ISO en LSVb vinden dat de boetes niet omhoog mogen zolang het systeem van de studentenreisproduct zo slecht is.
LSVb-voorzitter Jarmo Berkhout: ‘Het systeem dat we nu hebben klopt van geen kant. Om dan de boetes te gaan verhogen zonder eerst fatsoenlijke informatievoorziening te regelen is volslagen idioot. Op deze manier wordt alleen een grote groep studenten benadeeld zonder dat er een echte oplossing komt.’