Na alle commotie bij de Universiteit van Amsterdam, waarbij studenten en personeel onder meer het Maagdenhuis bezetten, werd eind vorig jaar een raadgevend referendum gehouden. Studenten en medewerkers konden stemmen over voorstellen om de democratie en de decentrale besluitvorming binnen de UvA te versterken.
Op koers
De voorlopige uitslag is nu bekend: een ruime meerderheid is voor de invoering van een ‘senaat nieuwe stijl’, die het bestuur op koers moet houden en als het geweten van de universiteit functioneert. In deze senaat van ongeveer zestig leden moeten onder meer studenten, promovendi, medewerkers, tijdelijk en vast personeel een plek krijgen.
Ook pleitte 65 procent van de respondenten voor het instellen van een zogenoemde charter (een soort grondwet), die ten grondslag ligt aan het beleid en bestuur van de universiteit. Negentig procent van de deelnemers vindt het bijvoorbeeld belangrijk dat daar in staat dat de universiteit studenten een ‘kritische en wetenschappelijke houding’ meegeeft.
De respondenten konden verder aangeven hoe zij willen dat hun universiteit bestuurd wordt. Ze hadden de keus uit vier modellen, variërend van een bijsturende medezeggenschap tot een zelfsturende universiteit, waarin het bestuur slechts de beslissingen van studenten en medewerkers uitvoert.
Vooral de studenten willen meer invloed. Zo’n tweederde van het personeel sluit zich hierbij aan: de rest geeft aan tevreden te zijn met de huidige situatie. Al met al kreeg het ‘oranje model’ de meeste stemmen, wat betekent dat ondernemings- en studentenraden meer te vertellen moeten krijgen.
Grote overwinning
De Landelijke Studenten Vakbond is blij met de uitkomst. Voorzitter Jarmo Berkhout: ‘Dit is een grote overwinning voor de studenten en docenten die gestreden hebben vóór meer inspraak en tegen het rendementsdenken.’
De bal ligt nu bij het college van bestuur, zegt Lisa Westerveld, voorzitter van de commissie die het referendum organiseerde. ‘Dat moet samen met de medezeggenschap om tafel. Het werk van de commissie is nu gedaan.’
Het college van bestuur wil het voorstel voor de nieuwe senaat voor april klaar hebben. De komende periode gaat het aan de slag met andere voorstellen en wil het studenten en medewerkers al meer bij de besluitvorming betrekken, bijvoorbeeld bij de keuze voor een nieuwe universiteitsbibliotheek.
Waarschuwing
Minister Bussemaker waarschuwde enkele weken geleden nog dat de UvA de besluitvorming niet te veel uit handen moet geven. ‘Want hoe garandeer je dan de onderwijskwaliteit? Als het misgaat moet ik iemand kunnen aanspreken bij de instelling. Ik kom er echt niet mee weg in de Tweede Kamer als ik zeg: dat hebben studenten en docenten van een opleiding drie jaar geleden met elkaar bepaald.’
De opkomst van het referendum was overigens niet om over naar huis te schrijven: slechts twaalf procent van de studenten heeft gestemd. Bij het personeel was de opkomst meer dan drie keer zo hoog.
Op 25 januari zal het definitieve eindrapport worden aangeboden aan het college van bestuur.
