Een groot roofdier dat opeens voor je staat, is in deze moderne tijd moeilijk voor te stellen. Toch zijn er dagelijks momenten van gelijke aard en die een gelijke reactie uitlokken, namelijk acute stress. ‘Dat is soms handig’, geeft Van Rossum aan. ‘Acute stress stelt je lichaam in staat om heel hard te rennen. Adrenaline komt vrij en we kunnen die grote stapel artikelen die we moeten lezen in één ruk wegwerken.’ Even later komt ook een ander stresshormoon vrij, namelijk cortisol. ‘Wanneer dit stofje te lang in grote hoeveelheden in het lichaam blijft, zal het lichaam er minder blij mee zijn.’
Haar en stress
Als stress chronisch wordt, kunnen klachten opspelen. Obesitas, geheugenproblemen en een verminderde stemming zijn enkele voorbeelden. Om dit te meten, gebruikt Van Rossum een hoofdhaar in plaats van een bloedtest. ‘Stress meten aan de hand van bloed is alleen maar een test hoe stressvol een bloedprik is.’ Met een haar kun je volgens de spreker terug in de tijd kijken en nagaan of iemand stress had in de afgelopen tijd. De haartest wees onder andere uit dat jonge kinderen na hun eerste schooldag meer stress hadden dan ervoor. Deze nieuwe methode, afgekeken van forensisch onderzoek, blijkt uiterst accuraat. ‘Uit 3000 jaar oude haren is stress gemeten.’
Desserts
Stress en obesitas, ze hebben volgens de professor veel met elkaar te maken. Het woord ‘stressed’, is omgekeerd ‘desserts’. Volgens Van Rossum geen toeval. ‘Bij veel cortisol heb je meer zin in snacks en dit snacken werkt weer meer cortisol in de hand.’ Slaap speelt hierbij een grote rol, gezien een tekort aan slaap stressvol is. De stresshormonen die daarbij vrijkomen, maken dat iemand zin heeft in calorierijk voedsel. Om aangekomen vet toch kwijt te raken, kan het verlagen van de verwarming een handje helpen’, geeft ze als tip mee. ‘Een kamertemperatuur van 17 graden blijkt al voldoende om de vetverbranding in werking te zetten.’ Hiermee duidt Van Rossum op bruin vet, ook wel het gezonde vet dat gestimuleerd wordt bij kou.
Tegeltjeswijsheden
Waar acute stress vaak nuttig is, heeft chronische stress veel nadelige gevolgen. Het meten van deze stress wordt steeds geavanceerder, maar het verlichten ervan is even belangrijk. Aan de hand van het aloude rust, reinheid en regelmaat tipt Van Rossum daarom: ‘Werk slimmer, niet harder. Ban de stress niet uit, maar leer hoe je ermee moet omgaan.’
