De eerste editie van RoboCup was twintig jaar geleden in Nagoya. Dit jaar is het evenement weer terug en het is meer dan een robotvoetbaltoernooi voor studenten. Rondom het event komen onderzoekers, bedrijven en onderwijs samen.
Is een winnend robotelftal haalbaar?
Ohashi: ‘Het is een big goal, moeilijk wordt het zeker. Twintig jaar geleden, in 1997, hielden we de eerste RoboCup. In die tijd dacht je niet over die mogelijkheid. De humanoid-robots hadden een gigantisch harnas en liepen moeizaam. Midden jaren tachtig woog een model van Honda met een lengte van 1 meter 82 nog 210 kilogram. Sinds 2000 hebben we de ASIMO modellen, die zijn al een stuk flexibeler en lopen gemakkelijk.’
‘Maar je hebt ook het fysieke aspect. Wil een wereldkampioen voetbal de strijd aan met een robot? Dan moeten we zachte materialen gebruiken, anders is de kans op blessures veel te groot. Ik betwijfel of een topsporter dat risico wil lopen.’
Wat zijn de grootste uitdagingen?
‘Dat zijn er meerdere. De artificial intelligence (AI) is doorslaggevend. Bij menselijk voetbal spelen emotie en gebaren een belangrijke rol. Wie neemt de penalty? Of met je ogen aangeven dat je gaat schieten. Dat is voor computers nog niet haalbaar. Met de stappen die we zetten op het gebied van deep learning komen we wel dichterbij. Computers kunnen objecten om zich heen herkennen en erop anticiperen.’
‘De ontwikkeling van sensoren, waarmee de robot om zich heen kijkt, is gigantisch snel gegaan. Sensoren waren twintig jaar geleden nog groot en kostbaar. Nu zijn ze veel beter, kleiner en goedkoper. Neem Kinect, de sensor van de spelcomputer Xbox One. Daarmee kun je met je stem en gebaren communiceren met de computer. Ook de ontwikkeling van de simultaneous localization and mapping (SLAM), waarbij de robot zijn omgeving in kaart brengt en zichzelf op de kaart positioneert, is essentieel.’
Eerder versloeg de computer ons al met schaken, waarom nu voetbal?
‘In 1996 versloeg de computer Deep Blue de wereldkampioen Kasparov. Schaken was een logisch spel om AI te testen. Je hebt namelijk een bord met stukken die zich alleen volgens vaste patronen mogen bewegen. Het spel GO is nog oneindig veel complexer. Vorig jaar versloeg de computer AlphaGo de wereldkampioen. We hebben een nieuwe uitdaging nodig en dat is voetbal.’
Vervolgt: ‘Voetbal is de populairste sport ter wereld. Door computerwetenschap te koppelen aan deze sport, verzekeren we ons van belangstelling. Kinderen uit de hele wereld maken we warm voor wetenschap. Er is ook een praktische component. Voetbal is heel elementair. Er zijn maar een paar regels. Tennis, batminton of basketbal zijn ingewikkelder om naar een robot te vertalen.’
Wordt de voetbalclash een strijd tussen menselijke creativiteit en robot perfectie?
‘De ontwikkeling van robotvoetbal is een wetenschappelijk proces, maar net zo goed een creatief proces. Wij hopen mensen, en vooral jongeren, te inspireren. De weg naar 2050 gaat ook om die menselijke creativiteit om nieuwe technologie te ontwikkelen.’
