Voorin de zaal van het Concordia-theater ligt een levensgrote pop op een ziekenhuisbed. De simulatorpop speelt deze avond een hoofdrol. ‘We moeten nog wel even een koosnaampje voor hem verzinnen’, zegt host Peter Timmerman, hoofd Studium Generale en medeorganisator van het Science Café, tegen het publiek.
Hudson
De eerste spreker is UT-onderzoeker Willem van Meurs. Hij is een van de uitvinders van de Human Patient Simulator. ‘Seconden om te beslissen, minuten om uit te voeren’, staat op zijn eerste dia. Hij illustreert deze uitspraak met het verhaal van de piloot Chesley ‘’Sully’’ Sullenberger, die zijn vliegtuig met een noodlanding veilig in de Hudson-rivier wist te landen. Eenmaal in de Hudson, moest de piloot volgens zijn checklist de rem erop zetten. Badend in de rivier had dat natuurlijk weinig zin. ‘Het is een goede definitie van acute zorg’, zegt Van Meurs. ‘In veel situaties heb je seconden om na te denken en de checklists werken lang niet altijd.’
Bevallingssimulator
Daarom trainen piloten in een vliegtuigsimulator om zich op verschillende situaties voor te bereiden. De Human Patient Simulator dient een vergelijkbaar doel: met de pop kunnen artsen zich voorbereiden op verschillende ‘normscenario’s’ in de acute zorg. Een van de simulators die Van Meurs ontwikkelde is de pop Lucina, een bevallingssimulator. ‘Met de pop kunnen we verschillende scenario’s tijdens een bevalling, van normale tot zeer gecompliceerde, nabootsen.’
Lammetjes
De tweede spreker is kinderarts Tim Antonius. Hij is neonatoloog in Nijmegen en bouwde in zijn vrije tijd zelf een hart-longmachinesimulator. ‘Ik hoop dat er geen dierenactivisten in de zaal zitten’, zegt de arts. ‘Vroeger oefenden we namelijk op proefdieren.' Op het scherm verschijnt een foto van een pasgeboren lammetje op de operatie tafel. Artsen oefenden op het lam met een ECMO-apparaat. Bij ernstige ademhalingsproblemen neemt zo’n apparaat de functie van het hart en de longen tijdelijk over. Het aansluiten van de ECMO is gecompliceerd. Daarom oefenden artsen op lammetjes, wiens bloedcirculatie lijkt op die van een pasgeboren baby.
Aquariumpomp
Dat moet toch anders kunnen, dacht Antonius. Hij besloot in zijn kelder een simulator te bouwen. ‘Ik gebruikte een aquariumpomp en bestelde via Conrad de benodigde onderdelen. De rest printte ik met een 3D-printer.’ Zo knutselde hij in zijn vrije tijd een hart-longmachinesimulator in elkaar. Het kastje kan verschillende scenario’s nabootsen die optreden bij het aansluiten van een ECMO-apparaat, wat een lammetje overbodig maakt. ‘Mijn boodschap is: haal de behoefte uit de klinische praktijk.’
Na de twee verhalen konden de aanwezigen in de pauze hun vragen op een bierviltje schrijven. Ook mocht het publiek suggesties indienen voor een nieuwe naam voor de Human Patient Simulator. ‘Co’ kwam uiteindelijk als winnaar uit de bus. Van Meurs vond het wel toepasselijk: ‘Een echte Co-assistent.’
