Spelbos is auteur van het boek Minder Stress met Stressologie. Die term is door hemzelf bedacht, als methode om stress te verminderen. Spelbos kampte zelf met een burn-out door chronische stress en ging op zoek naar oplossingen. Dat resulteerde in een boek, waarin hij beschrijft hoe je op verschillende niveaus aan je geestelijke gezondheid kan werken.
Er is een belangrijk verschil tussen ‘goede stress’ en ‘slechte stress’, vertelde de ervaringsdeskundige in de Waaier. Goede stress is acute stress, de adrenaline die vrijkomt als je moet presteren. Het is ook je instinct en vaak kortdurend. ‘Goede stress heb je nodig om te overleven.’ Slechte stress ontstaat door angst, en leidt tot vermoeidheid, tot ziektes en depressies.
Vermoeidheid en obesitas
In het stress-systeem draait alles om stresshormonen, volgens Spelbos. ‘Eigenlijk is het meer biologie dan psychologie. Hebben we bijvoorbeeld een tekort aan het gelukshormoon dopamine, dan kan dat leiden tot vermoeidheid, obesitas of een verslaving.’ Een tekort aan Gamma-Aminoboterzuur (GABA) zou weer leiden tot stress, onrust en een opgejaagd gevoel. Te weinig serotomine? Dan kun je last krijgen van angsten, depressies of slaapstoornissen. Spelbos: ‘En leer- en concentratieproblemen worden veroorzaakt door een tekort acetylcholine.’
Hoe vul je nou die tekorten aan? Voor GABA geldt: daar kun je een tabletje voor innemen. Spelbos: ‘Iedereen mag bij mij een tabletje komen ophalen na de lezing. Ik durf te wedden dat je angstgevoel met een half uur verdwijnt.’ Maar bovenal pleitte Spelbos om ‘gericht te gaan eten’. ‘Want alles draait om de stofwisseling.’ Wil je bijvoorbeeld dopamine verhogen? ‘Eet amandelen, avocado’s, bananen, pure chocolade, vis en kip.’
Hormoonhuishouding
Spelbos vertelde ook over de lichamelijke kenmerken van stress. Hoe deze zich kan uiten tot ‘in het begin onschuldig lijkende aandoeningen’, maar dat twee of meer aandoeningen vaak duidt op een burn-out. ‘Chronische stress kan zich uiten door middel van huidaandoeningen, een hoge bloeddruk, kortademigheid, spierpijn, gewrichtspijn, etc.’ Vrouwen zijn daarbij stressgevoeliger. ‘Kunnen ze niets aan doen, het heeft allemaal te maken met hun ingewikkelde hormoonhuishouding. Vrouwen moeten zich daarom meer in acht nemen in een stressvolle tijd.’
De ervaringsdeskundige pleitte tijdens zijn lezing meerdere keren voor ‘meten is weten’. Onder andere door goed naar je lichaam te luisteren. ‘Maar je kunt ook een bloedanalyse laten doen, vragenlijsten online invullen, je cortisol laten meten of een haarmineralentest doen.’ Het belang van voeding benadrukte hij meerdere malen. Zijn advies, in een notendop: 3 ons biologische groenten, 2 stuks fruit, 2 keer per week vette vis. Minder dierlijke vetten, minder braden of grillen, maar meer koken en stomen. Verder minder suiker, zuivel, tarwe en soja. Meer water, groene thee en kamillethee. Spelbos: ‘Darmen zijn namelijk je tweede brein. De aanmaak van het gelukshormoon serotonine vindt voor 90% plaats in je darmen.’
Zijn allerlaatste tips waren afkomstig uit het Verre Oosten, waar volgens Spelbos ‘wel veel stress is, maar niemand een burn-out heeft’. ‘Verzorg je lichaam goed, zie voeding als het medicijn, zet superfoods in, pak rust wanneer het kan, onderhoud familiebanden, beweeg gezond, mediteer en leef meer in het nu.’
