Op het O&O-plein staan pak 'm beet twintig studenten klaar voor de bijeenkomst van University Rebellion. In het grint zijn cirkels gegraven om een veilige afstand te waarborgen. Alle aanwezigen dragen een mondkapje. Op afstand kijken twee politieagenten toe. Een van de studenten, gehuld in een kleurrijke toga, neemt het woord. Hij spreekt de aanwezigen toe over de eisen van University Rebellion.
De studenten willen directe klimaatactie, zoals een CO2-neutrale universiteit in 2025, maar ook een gedekoloniseerde en gedemocratiseerde universiteit, waar diversiteit en gelijkheid hoog op de agenda staan. Terwijl de jonge student zijn verhaal doet, speelt zich op de achtergrond een symbolisch tafereel af. De band tussen de UT en Shell, uitgebeeld door twee studenten die zijn verbonden met een koord, wordt letterlijk doorgeknipt.
Initiatieven
Er zijn meer initiatieven om universiteiten te bewegen tot klimaatvriendelijk beleid. Zo is er een jaarlijkse prijs voor de meest duurzame hogeronderwijsinstelling: de SustainaBul van de Studenten voor Morgen. In het kielzog van de scholierenstakingen vorig jaar doken er groepjes op als Scientists4future. En onlangs nog bekritiseerde de Jonge Akademie het vele vliegen van wetenschappers naar congressen over de hele wereld. (HOP, Bas Belleman)
De studenten en docenten van protestbeweging University Rebellion vragen vandaag bij twaalf universiteiten aandacht voor klimaatverandering, vertelt UT-masterstudent en actievoerder Jonny Grünsch. ‘We doen het met alle universiteiten tegelijk, omdat het systeem volgens ons moet veranderen. Het gaat niet alleen om de UT. Met University Rebellion willen we een gemeenschap bouwen, want als individu is het moeilijk en intimiderend om actie te voeren.’
De beweging is gelieerd aan Extinction Rebellion, maar er zijn volgens Grünsch ook verschillen. ‘Wij vragen naast de klimaatverandering aandacht voor dekolonisatie en democratie op de universiteit. University Rebellion wil de mondiale ongelijkheid bestrijden, vandaar de term dekolonisatie.’ Volgens Grünsch zijn de intenties van docenten en onderzoekers op de universiteit over het algemeen goed. ‘Dat merk ik tijdens mijn colleges. Maar we zien nauwelijks concrete verandering. Daarom stellen we nu deze stevige eisen aan de universiteit.’
(Foto: rector Thom Palstra in gesprek met de studenten van University Rebellion)
Lovenswaardig
Na de speech neemt rector Thom Palstra een manifest in ontvangt. ‘Ik vind deze actie zeer lovenswaardig’, reageert hij. ‘Het zijn ontzettend belangrijke thema’s. Ze benoemen bovendien niet alleen het klimaat, maar ook de sociale duurzaamheid. Dat is goed om te horen. De thema’s zijn ook essentiële onderdelen van onze strategie als universiteit.’ Naar de eisen wil Palstra nog ‘in detail’ kijken. ‘Volgens mij willen de studenten bovenal iets op de agenda zetten. Dat is het belangrijkste.’
Het symbolische tafereel, waarbij de band tussen de UT en Shell wordt verbroken, bekijkt de rector met ‘gemengde gevoelens’. ‘Ik ben een oud-werknemer van Shell. Het is niettemin schokkend om te zien hoe oliemaatschappijen de discussie over klimaatverandering hebben gebagatelliseerd. Dat ben ik met de studenten eens. Tegelijkertijd zijn deze oliebedrijven systeemspelers geworden. Denk alleen al aan de chemische industrie en de farmaceutische industrie. Of je dan als universiteit alle banden met olliemaatschappijen moet verbreken, weet ik niet.’
Palstra wil bovenal niet te veel tegenstellingen creëren. ‘Ik werk liever niet antagonistisch: volgens mij moeten we de klimaatcrisis samen oplossen. Dat is de snelste manier. De universiteit heeft zeker een voortrekkersrol, maar uiteindelijk moeten we het met de hele maatschappij doen.’ Het manifest gaat de rector met de rest van het college bespreken. ‘Het is belangrijk genoeg om ons hier direct als hele CvB mee bezig te houden.’
De studenten hopen op een snelle verandering. ‘University Rebellion is pas net begonnen. We geven het college de tijd om ons manifest te lezen. Maar als er geen verandering komt, dan gaan wij snel nieuwe acties organiseren op de UT.’
