De protesten in Iran begonnen in de zomer toen de politie de hoofddoekplicht voor vrouwen strenger ging handhaven. Ze werden landelijk toen de jonge vrouw Mahsa Amini stierf in een politiebureau nadat ze was opgepakt omdat ze haar hoofddoek te los droeg. Volgens de politie waren fatale hartproblemen de doodsoorzaak maar volgens haar nabestaanden was ze overleden door een klap op haar hoofd.
In vijftien Iraanse steden braken protesten uit waarbij honderden vrouwen hun hoofddoeken afwierpen en hun haar afknipten. Er doen veel studenten van verschillende universiteiten aan mee, meldden onafhankelijke Iraanse media. Op 6 oktober zouden er 116 studenten zijn opgepakt. Vorige week boycotten Iraanse studenten de colleges en eisten ze dat hun medestudenten zouden worden vrijgelaten.
Campusprotesten
De Iraanse president Ebrahim Raisi had een week eerder olie op het vuur gegooid tijdens een toespraak op de Alzahra universiteit in hoofdstad Teheran. Hij waarschuwde voor de invloed van buitenlandse mogendheden die universiteiten zouden gebruiken voor hun ‘kwade doelen’. Veel vrouwelijke studenten riepen hem toe dat hij ‘op moest rotten’ en dat de onderdrukkers ‘dood neer konden vallen’.
Om de gemoederen tot bedaren te brengen kwam de regering met een plan voor speciale zones op campussen waar docenten en studenten vrijelijk konden discussiëren. De studenten hoonden het weg: ze zagen het vooral als een zoethoudertje.
Twintigduizend
Ondanks de felle repressie worden er nog altijd grote demonstraties georganiseerd. Er zijn inmiddels twintigduizend demonstranten opgepakt en vierhonderd gestorven.
Wereldwijd kunnen de demonstranten op veel sympathie rekenen. Zondag kwamen er zeker duizend mensen naar een grote steunbetuiging op de Dam in Amsterdam. De afgelopen weken waren er ook al bijeenkomsten in Den Haag en Eindhoven en herdachten Iraanse studenten Mahsa Amini op de TU Delft en op de Vrije Universiteit.
Verschillende universiteiten waaronder de Erasmus Universiteit en de Rijksuniversiteit Groningen hebben zich solidair verklaard met de demonstranten in Iran, net als wetenschapsgenootschap KNAW. De Nederlandse regering heeft het geweld al eerder veroordeeld, blijkt uit antwoorden van minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoeksta op Kamervragen van GroenLinks. Hij wil dat de EU Iran mensenrechtensancties oplegt.
