Het is een van de meest gevoelige onderwerpen in het hoger onderwijs: de toestroom van buitenlandse studenten. De Tweede Kamer vindt dat minister Dijkgraaf te veel tijd neemt om tot nieuw beleid te komen.
Toch lijkt hij niet van plan om sneller te gaan handelen. Vrijdag stuurde hij een brief met een reactie op wensen van de Tweede Kamer, waarin hij eigenlijk de koers toont die hij al eerder heeft uitgestippeld.
Niet vooruitlopen
VVD en CDA vroegen samen met drie kleine fracties om een wetsvoorstel voor het beheersen van de instroom. Hun motie kreeg een meerderheid in de Tweede Kamer, maar Dijkgraaf kan niets beloven. ‘Ik wil niet vooruitlopen op de nog te maken keuzes’, schrijft hij. In februari komt hij met een brief over dit onderwerp, belooft hij net als eerder.
Kamerlid Hatte van der Woude (VVD) vindt het te langzaam gaan, zegt ze in een telefonische reactie. ‘De politiek praat al jaren over het onderwerp na en alles is al uitgezocht. Waar heeft hij de afgelopen acht maanden over nagedacht? Voor je het weet kunnen we pas iets aan de instroom doen voor studiejaar 2025/26.’
In zijn brief onderstreept Dijkgraaf dat er nog een wetsvoorstel over dit onderwerp bij de Eerste Kamer ligt te wachten. Dat kan hij desgewenst alsnog laten behandelen. Als hij met een eigen wetswijziging komt, zal hij het voor de zomer openbaar maken voor een ‘internetconsultatie’, maar dan krijgt de Tweede Kamer het dus toch later.
Werven
In dezelfde brief reageerde Dijkgraaf ook op een andere motie van de Tweede Kamer. Een meerderheid wil dat universiteiten en hogescholen stoppen met actief werven van buitenlandse studenten totdat Dijkgraaf nieuw beleid invoert.
Dijkgraaf heeft het verzoek ‘doorgegeven’ aan de universiteiten en hogescholen, schrijft hij, maar de instellingen hebben hem gevraagd ‘enige ruimte voor maatwerk ten behoeve van tekortsectoren en krimpregio’s te behouden’, schrijft hij. ‘Ik vind dit verzoek niet onredelijk maar realiseer mij dat dit meer ruimte vraagt dan de motie in de huidige vorm biedt.’
Overigens is die uitzondering voor tekortsectoren (bijvoorbeeld techniek, ict en onderwijs) en krimpregio’s eerder afgesproken met de instellingen. De minister stelt voor om dat zo te houden en wil dit nog vóór de kerstvakantie nader toelichten.
SP-kamerlid Peter Kwint gelooft niet dat de instellingen de afspraken serieus nemen. ‘Dus vraag ik dinsdag een interpellatiedebat aan’, twittert hij. ‘Dan mag de minister in de Kamer komen uitleggen waarom hij de mening van enkele bestuurders van universiteiten belangrijker vindt dan die van de Kamer.’
Geen verbod
Het gaat niet om een verbod op de komst van buitenlandse studenten, maar om het tijdelijk stoppen met werven totdat er nieuw beleid is. In ‘maatwerk’ ziet hij niets. ‘Maatwerk betekent in dit geval niks anders dan lekker zo doorgaan op de ingeslagen weg.’
Een ‘interpellatiedebat’ is een debat dat met spoed op de agenda van de Tweede Kamer komt. Daarvoor is de steun van dertig van de 150 Kamerleden nodig. Als Dijkgraaf inderdaad naar de Kamer wordt geroepen, kan hij nogmaals uitleggen hoe zijn planning is.
