Wat is er in Amsterdam en Utrecht aan de hand?
Honderden actievoerders kwamen maandag naar een kampement van pro-Palestijnse demonstranten op het Roeterseiland – een locatie van de Universiteit van Amsterdam. Er werden barricades opgeworpen met pallets, hekken en bakstenen. Ze demonstreerden tegen het geweld van Israël en de houding van de UvA en riepen op om de banden met Israëlische instellingen te verbreken. Rond 3 uur ’s nachts brak de politie met een shovel door barricades heen en er werden 125 demonstranten aangehouden.
Dinsdag plaatsten actievoerders tenten en barricades op een terrein van de Universiteit Utrecht. De mobiele eenheid ging rond middernacht over tot ontruiming. Ondertussen werd de Universiteit van Amsterdam vannacht voor een tweede keer bezet. Ook elders in Europa sloegen demonstranten bij universiteiten tentenkampen op, zoals eerder in de Verenigde Staten gebeurde.
Houdt de UT rekening met een bezetting?
Vooralsnog ontving de UT geen signalen van groeperingen die van plan zijn om soortgelijke acties als in Amsterdam of Utrecht te organiseren, laat woordvoerder Laurens van der Velde weten. De UT geeft geen inzicht in mogelijke veiligheidsmaatregelen. ‘Maar het mag duidelijk zijn dat we, in samenspraak met andere betrokkenen, de situatie goed volgen’, aldus de woordvoerder.
Hoeveel aandacht is er op de UT voor de situatie in Gaza?
Acties die de afgelopen maanden plaatsvonden zijn het best te bestempelen als vreedzaam. Zo was er medio november een solidariteitsactie voor Palestijnse slachtoffers, waarbij studenten hapjes en flyers uitdeelden. Enkele dagen later organiseerde Amnesty Utwente een moment stilte op het O&O-plein voor slachtoffers – zowel aan Palestijnse als aan Israëlische zijde.
Er is ook een groepering actief genaamd ‘Enschede students for Palestine’. Die plakten de afgelopen dagen posters op zuilen op de campus, onder andere posters met daarop de beladen tekst ‘From the river to the sea, Palestine will be free’. Die posters zijn door Campus & Facility Management verwijderd, laat Van der Velde weten, ‘omdat dit soort teksten indruisen tegen onze huisregels en kernwaarden’.
Is er ruimte om te protesteren op de UT?
‘Op onze universiteit is ruimte om vreedzaam te protesteren en het voeren van een open debat, mits dat op een respectvolle manier gebeurt zonder geweld of vandalisme’, zegt Van der Velde. Hij laat weten dat de huisregels van de UT ‘het kader vormen waarbinnen dergelijke activiteiten mogen plaatsvinden’.
Hoe zit het eigenlijk met de banden tussen de UT en Israëlische instellingen?
‘De UT beschikt niet over een uitputtend overzicht van alle samenwerkingen met Israëlische universiteiten’, zegt Van der Velde. ‘Het beeld is in ieder geval dat dat maar zeer beperkt het geval is en zich voornamelijk concentreert op individuele peer-to-peer-samenwerking tussen onze wetenschappers en die van andere universiteiten.’
Formeel gezien is de Israëlische universiteit Technion in Haifa een partnerinstelling van de UT en is er mogelijkheid tot uitwisseling van studenten. Dat ontstond door de toetreding van de UT tot de Global Education Engineering Exchange in 2016. Hoe actief die uitwisselingssamenwerking is, is op dit moment onduidelijk. Op onderzoeksgebied zijn er wel gezamenlijke activiteiten. UT-wetenschappers schreven recentelijk nog gezamenlijke artikelen met collega’s van de Israëlische instelling – minimaal één in 2024 en vijf in 2023.
