Onlangs werd UT-docent Kishore Sivakumar belaagd en racistisch bejegend op de campus. Hij wist ternauwernood een klap wist te ontwijken. Dat gold niet voor postdoc Jack Jiao, op dat moment nog werkzaam bij EEMCS-vakgroep Mathematics of Operations Research. Terwijl hij terugliep naar huis werd hij racistisch bejegend en aangevallen door een groepje jongeren. Dat gebeurde in de buurt van het Sportcentrum, op dezelfde avond dat Sivakumar werd belaagd.
Ontslag
Jiao, verwond aan zijn been, gelaat en neus, reisde na het incident terug naar China voor medische behandeling. Uit een CT-scan bleek dat hij meerdere botbreuken in zijn neus had. Vanwege de aanval en de vrees voor zijn persoonlijke veiligheid besloot Jiao vorige week te stoppen met zijn postdoc-traject aan de UT.
Een aantal jongeren is inmiddels dankzij camerabeelden en overleg tussen UT-beveiliging en wijkagent geïdentificeerd. Dat groepje heeft nu een campusverbod. ‘Sindsdien zijn er vanuit deze groep – gelukkig – geen incidenten meer geweest’, laat integraal veiligheidsmanager Erwin Medendorp weten.
Angst
In tegenstelling tot Sivakumar meldde Jiao het incident wel bij de politie. Volgens Jiaos leidinggevende, statistiekhoogleraar Johannes Schmidt-Hieber, handelde de politie niet passend. ‘Wat me boos maakt, is dat de politie op dat moment geen actie ondernam. Terwijl zijn neus bloedde werd Jack gevraagd om op te schrijven wat er was gebeurd. En ze zeiden ook dat er geen camera’s waren bij de plek van de aanval, dus dat ze daar ook niks mee konden doen. Ze hadden op z’n minst een ambulance kunnen bellen of op een andere manier hulp kunnen bieden.’
Bovendien voelt het volgens Schmidt-Hieber ook alsof er te weinig wordt gedaan om de daders aan te pakken. ‘Ik had inmiddels begrepen van de beveiliging dat drie personen zijn geïdentificeerd en niet meer welkom zijn op de campus. Maar dat gaat amper het probleem oplossen en de angst wegnemen die ik ervaar binnen mijn onderzoeksgroep. Ik leid een internationale groep van twintig mensen en meerdere casussen zijn gerapporteerd. Ook ben ik op de hoogte van andere gevallen waarbij expats het doelwit waren.’
Met eieren bekogeld
Schmidt-Hieber wijst onder andere op een bericht in Facebookgroep ‘Enschede Expats’ van afgelopen zomer, waarin iemand zegt bekogeld te zijn met eieren door twee jongens op fatbikes en door hen achtervolgd werd. Ze deed direct melding bij de campusbeveiliging. Ook werden twee promovendi met Chinese roots, werkzaam bij de statistiekvakgroep van de hoogleraar, deze zomer bekogeld met eieren.
Iets soortgelijks overkwam een Engineering Doctorate-kandidaat van Turkse afkomst. Zij werd enkele dagen daarvoor met eieren bekogeld, ter hoogte van de slagbomen bij de nieuwe parkeerplaats op de Es, ook door twee individuen. Ze deed aangifte bij de politie, maar kreeg nul op het rekest. ‘Ik was hier nog maar vijf weken en in de veronderstelling dat dit een veilig land was. Je komt hier als expat in de hoop om carrière te maken en iets te betekenen. Zo’n aanval is vooral mentaal een aanslag.’ De EngD-kandidate besloot na het incident te verhuizen van de campus naar Twekkelerveld. Nog steeds heeft ze gevoelens van onveiligheid. ‘Ik probeer het te vergeten. Maar het voelt altijd alsof ik over mijn schouder moet kijken. Ik wil me gewoon veilig kunnen voelen.’
‘Verschrikkelijk en onacceptabel’
Integraal veiligheidsmanager Medendorp noemt de geweldsgevallen en gevoelens van onveiligheid ‘verschrikkelijk’. Mensen die zich veilig zouden wanen in hun werk- en woonomgeving en vervolgens belaagd worden, dat is onacceptabel. Bij de incidenten van afgelopen zomer konden we niet direct daders identificeren, nu gelukkig wel.’
Hij wijst erop dat de UT-campus geen gesloten bubbel is. ‘We hebben een open campus en zijn als universiteit niet immuun voor maatschappelijke ontwikkelingen. Het is moeilijk vast te stellen of racistische motieven een rol hebben gespeeld. Maar de huidige maatschappelijke tendens – de verruwing en groepen die uit elkaar worden gedreven – zien we ook terug in deze voorvallen. En dit voedt ook het gevoel dat het geweld zich alleen richt op mensen uit het buitenland.’
Wat binnen de invloedsfeer van de UT ligt? ‘In principe kunnen we ondersteunen bij de aangifte en het onderzoek’, zegt Medendorp. ‘De politie is verantwoordelijk voor het opsporen van daders. En dat kost helaas tijd. Op basis van alleen beelden kunnen niet zomaar een naam of gegevens van daders achterhaald worden. Dat kan erg frustrerend zijn. Na een melding gaan we in overleg met beveiliging en de wijkagent. Daarom is het ook zo belangrijk dat mensen direct melding doen bij een incident. Hoe sneller iemand ons alarmnummer (053 489 2222, red.) belt en aangifte doet bij de politie, hoe groter de kans dat we daders – al dan niet op heterdaad – kunnen betrappen of identificeren.’
Nazorg
Het onderwerp staat nu ook op het vizier van de universiteitsraad, dat een ongevraagd advies over het campusgeweld aan het college van bestuur heeft. Zij bespreken het onderwerp woensdagochtend. Medendorp hamert ondertussen op het belang om slachtoffers te ondersteunen. ‘Zo’n ervaring gun je niemand, daarom is de nazorg zo belangrijk. Al is het maar de vraag hoe het gaat of hoe iemand heeft geslapen. Wat mensen van buiten onze gemeenschap doen, daar kunnen we weinig aan doen. Maar hoe we ons naar elkaar gedragen wel.’
De integraal veiligheidsmanager hoopt dat verdere incidenten uitblijven. ‘Al is zo’n campusverbod niet heilig helaas. Na de incidenten van afgelopen zomer was het maandenlang rustig, tot de uitbarstingen afgelopen maand. Maar het overkoepelende beeld dat we hebben is dat het erg rustig was op de campus dit jaar. Laten we dat vooral zo houden.’
