Sleutelsoap op de campus: bewoners willen geen digitale sloten

| Rense Kuipers

Een groep campusbewoners is uiterst kritisch over een nieuw digitaal slotsysteem dat woningstichting Veste Wonen vanaf februari wil installeren in de campuswoningen. Zorgen zijn er over privacy, gebruiksgemak en de gevolgde procedure. De huisvester zelf ziet dat heel anders.

Photo by: RIKKERT HARINK

Campusbewoner Tzora Tacx verzamelt momenteel handtekeningen van andere bewoners, om alle zorgen per mail te delen richting de woningstichting. De teller stond binnen een dag op 280 handtekeningen. Die zorgen zijn er, zo laat ze weten, op het gebied van privacy, de werkbaarheid van het systeem, de communicatie van de huisvester en de gevolgde procedure de afgelopen maanden.

Wat is er precies aan de hand? Twee weken geleden kondigde woningstichting Veste Wonen aan over te willen stappen op een digitaal vergrendelingssysteem voor de campuswoningen, in plaats van de fysieke sleutels. Het huidige sleutelsysteem is gedateerd en aan vervanging toe, volgens de huisvester. Via een eigen Veste Wonen-app op hun telefoon kunnen studenten dan het slot ontgrendelen. Een demonstratie van dat nieuwe systeem vond vorige week plaats, tijdens het ‘Veste Wonen Winter Event’.

Pragmatische- en privacyzorgen

Tijdens dat evenement laaide de kritiek op onder de campusbewoners. Pragmatische zorgen waren er bijvoorbeeld over wat je moet doen als de batterij van je telefoon leeg is. Of als je – al dan niet om principiële redenen – geen telefoon bij je wilt hebben? Of wat als je na een avond stappen niet meer je huis in weet te komen? Maar ook andere vragen gonsden rond: hoe veilig is het gebruik van deze technologie bijvoorbeeld?

‘Mijn grootste zorgen zijn er over de risico’s met betrekking tot privacy, zegt Tacx. ‘Een van de vertegenwoordigers heeft tijdens het Winter Event duidelijk gezegd dat er gegevens worden verzameld over welk apparaat de deur opent en wanneer dat gebeurt. Ook heeft Veste Wonen andere gegevens nodig, omdat je je moet registreren.’

Zelfde techniek als banksector

Warner Thijssen, strategisch adviseur dienstverlening en innovatie bij Veste Wonen, laat weten dat de woningstichting zelf geen data verzamelt vanuit het slotsysteem. ‘De gegevens die we gebruiken hebben we al op basis van de opgestelde huurcontracten. We hebben dus geen additionele gegevens nodig. Sinds het begin nemen we de AVG-wetgeving in acht. Het bedrijf dat de gegevens verwerkt doet dat op een manier die gelijk is aan de ISO-standaarden.’ Data wordt primair verzameld met het oog op eventuele incidenten, zegt Thijssen. ‘Stel, er is een inbraak zonder sporen, dan weet je altijd met welk device een woning is geopend. Maar alleen als je aangifte doet bij een politie en er een protocol in werking treedt.’

Ook qua techniek wil Thijssen bewoners geruststellen. ‘Het is een batterijloze zwarte knop die onder een deurklink zit. Daar houd je je telefoon tegenaan, zodat ze via near-field communication contact met elkaar maken. Binnen tweeënhalve seconde kun je de deur openen. De chips in de deur zijn gewoon in Nederland gefabriceerd en elke interactie is uniek en volledig beveiligd. Het is exact dezelfde techniek als gebruikt wordt in de banksector.’

En die zorgen over telefoons met lege batterijen? ‘We installeren vijf oplaadpunten op de campus, voor het geval dat. We zijn de zevende huisvester in Nederland die dit systeem invoert en de ervaring van anderen heeft geleerd dat er in de praktijk nauwelijks problemen zijn’, aldus Thijssen. ‘Mocht iemand echt een totaal ongeschikte telefoon hebben, dan hebben we een alternatief beschikbaar. Maar dat is echt in gevallen van hoge uitzondering.’

CBR staat niet achter beslissing

Nog los van de techniek en de vragen over privacy, verwijt Tacx Veste Wonen gebrekkige communicatie. En dat de gevolgde procedure niet klopt. ‘Dit is plotseling gecommuniceerd, op heel korte termijn. Daarnaast heb ik informatie ingewonnen bij het Juridisch Loket. Het heeft er namelijk alle schijn van dat hier sprake is van een renovatie. In dat geval moet Veste Wonen een renovatieplan sturen naar de bewoners, wat niet is gebeurd. Nog los daarvan ben ik van mening dat de Centrale Bewonersraad niet voldoende de ruimte kreeg om haar taak te vervullen.’

Dat beeld bevestigt Michiel Campagne, bestuurder bij de Centrale Bewonersraad (CBR). ‘Het idee kwam in januari al ter sprake tijdens onze reguliere vergaderingen met Veste Wonen. Onderdeel van die vergaderingen is dat wij gebonden zijn aan een non-disclosure agreement; we mogen niet zomaar naar buiten treden met wat besproken wordt.’

Volgens Campagne uitte de Centrale Bewonersraad steevast dezelfde zorgen over de privacy, techniek en gebruiksvriendelijkheid. ‘Na de zomervakantie kwam het ineens in sneltreinvaart. Het voelde alsof de beslissing achter ons langs is gemaakt. Ja, we zijn zeker een serieuze gesprekspartner, maar de beslissing werd door Veste Wonen genomen. Dat werd ons wel duidelijk. We staan dan ook niet achter deze beslissing.’

2200 sleutelmutaties

Volgens Thijssen koos Veste Wonen bewust voor dit moment van communiceren. ‘Er is geen formele non-disclosure agreement met de CBR. We wilden zelf de regie houden en de app in één keer lanceren. Daarom vroegen we om dit binnenskamers te houden en kon de CBR ook niet vroegtijdig mensen hierover informeren. Als je zomaar informatie de wereld inslingert zonder de gehele context, dan gaan dingen hun eigen leven leiden. Ik snap dat de CBR niet hun zegen gaf en terecht opmerkte dat we weerstand krijgen. Die kregen we ook. Maar zo’n proces gaat nooit rimpelloos, hoe je het ook doet.’

Maar waarom is het eigenlijk nodig dat de sloten vervangen worden? ‘Als organisatie willen we zo efficiënt mogelijk werken’, zegt Thijssen daarover. ‘Per jaar hebben we 1100 vertrekkende en 1100 nieuwe bewoners. Dat zijn 2200 sleutelmutaties. Dat kunnen we nu automatiseren. Zo zijn we minder bezig met administratie en sleutelbeheer en hebben we meer tijd voor echte aandacht richting bewoners.’

Naast die efficiëntieslag draait het volgens Thijssen ook om het verbeteren van de dienstverlening. ‘Met het nieuwe digitale sluitsysteem weet je als huurder zeker dat je de enige bent die toegang heeft tot je woonruimte. En binnen dezelfde app kun je niet alleen je woning openen, maar krijg je updates over gepland onderhoud, kun je melding doen van schade, noem het maar op.’ Thijssen wijst ook op andere voordelen. ‘Je kan zelf zogeheten keyfriends aanwijzen die je woning in kunnen. Daarnaast werken we met keyfriend neighbours. Wie dat wil kan een profiel aanmaken, waardoor je direct je zes directe buren beter kan leren kennen. Dat is voor een gezamenlijk wooncomplex aan de Witbreuksweg wellicht minder relevant, maar voor iemand in een studio kan het een kickstart geven om sociale contacten op te doen. Hopelijk helpt het om isolatie en eenzaamheid onder studenten tegen te gaan.’

‘Medewerking en redelijkheid’

Hoe verder? De bedoeling is dat de sloten vanaf 3 februari worden vervangen. Voor de zomer moeten alle 2400 campuswoningen het nieuwe systeem hebben. Als het aan campusbewoner Tacx ligt, gaat het project idealiter volledig van de baan. ‘Of op een manier die geen ongemak of zorgen over privacy oplevert. Maar dat kan volgens mij niet. Daarnaast heb ik nog geen enkele reactie gezien van Veste Wonen op de vragen die tijdens het Winter Event gesteld zijn.’ Campagne hoopt dat Veste Wonen openstaat voor de kritiek en zorgen van bewoners. ‘Dat ze aan de hand daarvan opnieuw naar de tekentafel gaan. Of eerst een pilot uitvoeren en die vervolgens kritisch evalueren, met input van bewoners.’

En de huisvester zelf? ‘Het is absoluut geen renovatie, maar vervanging van een onderdeel’, zegt Thijssen. ‘We gaan een verouderd slot vervangen, dat duurt drie minuten. That’s it. Elke verandering zorgt voor weerstand. We komen zo snel mogelijk met antwoorden op de vragen bij het Winter Event en er staat een uitgebreide FAQ in de app. We willen alles graag uitleggen en proberen de zorgen de komende tijd zoveel mogelijk weg te nemen. Ik hoop in ieder geval op medewerking – en redelijkheid.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.