Bestuurslid Vanessa Magnanimo, Adjunct Professor of soil micro mechanics, is sinds de beginjaren betrokken. Samen met Heather Handley, Associate Professor volcanic hazards en geowetenschappelijke communicatie, vormt ze het duovoorzitterschap.
Het vrouwennetwerk is twintig jaar verder. Hoe is het gesteld met de positie van vrouwen aan de UT?
Magnanimo: ‘In de eerste periode van 2005 tot 2020 ging het vooral om de aantallen. Zes procent van de voltijds hoogleraren was in de beginjaren vrouw. De focus lag op het aantrekken van vrouwelijk talent. Momenteel is het aandeel voltijds vrouwelijke professoren bij de UT 24 procent. Volgens de jaarlijkse monitor van het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) hebben de drie technische universiteiten in Nederland het laagste percentage vrouwelijke hoogleraren van alle wetenschappelijke instellingen in het land. En dat is eigenlijk al jaren zo.’
Hoe frustrerend is dat?
Magnanimo: ‘Sommige zaken zijn hardnekkig om te veranderen. De roep om meer transparantie en diversiteit, met name op het gebied van erkenning, beloningen en promotietrajecten, is bijvoorbeeld al jaren aan de gang en blijft dringend. Maar zoals gezegd, sommige kwesties zijn moeilijk om te buigen.’
Handley: ‘Tenzij het systeem volledig op de schop gaat.’
Vertel…..
Handley: ‘Ik heb op verschillende plekken in het hoger onderwijs gewerkt, onder meer in het Verenigd Koninkrijk en in Australië en was betrokken bij programma's voor gendergelijkheid in het hoger onderwijs (Athena Swan in het VK, SAGE in Australië). Hierbij zijn leidinggevenden verantwoordelijk voor het bevorderen van initiatieven op het gebied van diversiteit, gelijkheid en inclusie (DE&I). Van hen wordt verwacht dat ze hun instellingen ondersteunen en middelen ter beschikking stellen om empirisch onderbouwde evaluaties uit te voeren van beleid, praktijken en culturele veranderingen die gendergelijkheid en diversiteit stimuleren. Zoiets ontbreekt momenteel in Europa, in Nederland en dus ook op de UT. Als diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie prioriteit is, dan is het belangrijk om dit op alle niveaus van de universiteit te verankeren met duidelijke actieplannen en meetbare indicatoren.'
Magnanimo: ‘Toen ik in 2016 lid werd van het toenmalige Female Faculty Network Twente bestonden de activiteiten voornamelijk uit inspiratiesessies, netwerkactiviteiten en trainingen.’
Handley: ‘Workshops waar vrouwen leren hoe ze zich door een bestaand systeem kunnen bewegen zijn echter niet de oplossing. We hoeven vrouwen niet te fiksen, het systeem moet gefikst worden.’
Heather Handley, Associate Professor volcanic hazards en geowetenschappelijke communicatie, duovoorzitter van WANT.
Hoe doe je dat?
Handley: ‘Door te leren van andere onderwijsinstellingen. Velen zijn ons al voorgegaan en hebben de cultuuromslag gemaakt. Daar zijn lessen uit te halen. Daarnaast zijn er voldoende onderzoeken naar academische organisatieveranderingen met goede praktijkvoorbeelden. Bijvoorbeeld, wil je de eerlijkheid en transparantie in de academische promotieprocessen verbeteren en een inclusievere werving en selectie, dan weerspiegelen de traditionele promotiemodellen vaak niet de realiteit van modern academisch werk. Naast publicaties zou daarom de diversiteit van academische rollen moeten worden erkend door een transparant promotiekader.’
Wat kan de UT doen op dit gebied?
Magnanimo: ‘Er is beweging. Zo is er meer aandacht voor diversiteit, gelijkheid en inclusie die verder gaat dan gender en er is een DE&I team. Dat was er twintig jaar geleden allemaal nog niet.’
Handley: ‘Maar, voor een structurele systeemwijziging is tijd, energie en geld nodig. Verder vraagt het om een doordacht actieplan met tussentijdse peilingen: hoe gaat het en waar staan we?’
Vanessa Magnanimo, bestuurslid WANT en Adjunct Professor of soil micro mechanics.
Waar ligt jullie uitdaging in deze als netwerk?
Magnanimo: ‘Onze leden vragen om andere activiteiten dan in de beginjaren. Ze willen informatie over de organisatie waar ze werken en actief deelnemen.
Handley: ‘We willen semi-informele bijeenkomsten organiseren waarbij leden antwoord krijgen op hun vragen. Dit kan door bijvoorbeeld iemand uit te nodigen van de UT als spreker.’
Magnanimo: ‘We bevinden ons in uitdagende tijden gezien het huidige politieke en financiële klimaat. Ik heb soms het gevoel dat de tijd ons inhaalt. DE&I staat onder druk. Als netwerk blijven wij focus houden op de positie van vrouwen.’
Handley: ‘Onze lobby daarvoor gaat onverminderd door. We vinden het belangrijk dat pleitbezorgers voor DE&I in alle beslissingscommissies zitten. Ook in bijvoorbeeld een reorganisatiecommissie. Er zit nog een groot gat tussen de verschillende organisatieniveaus. Initiatieven, zowel van top-down als bottum-up, stoppen ergens in het midden. We hebben een route nodig, die langs alle lagen van de organisatie gaat met DE&I-voorstanders ingebed op elk niveau van de universiteit.’
Een nieuwe route en naam, een tweede voorzitter en een jubileum. Wat brengt 2025 nog meer?
Magnanimo: ‘Sinds eind vorig jaar opereren we als voorzittersduo. Dat brengt nieuwe energie en perspectieven met zich mee. We willen ons bereik vergroten en gaan daarom werken met een aantal sleutelrollen voor onder meer media en communicatie en een event coördinator. Daarnaast hebben we uit elke faculteit een vertegenwoordiger in het bestuur.
Handley: ‘Ons twintigjarig bestaan vieren we in november met een conferentie.’
Magnanimo: ‘Waar we actuele thema’s bespreken en het wordt vast een warm weerzien met oud-leden.’
landelijke monitor
Het percentage vrouwelijke hoogleraren dat werkzaam is aan de Nederlandse universiteiten bedraagt 28,7%, zo blijkt uit de Monitor Vrouwelijke Hoogleraren 2024 die op 9 december door het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) werd gepresenteerd. Het aandeel vrouwelijke hoogleraren steeg 1,1 procentpunt ten opzichte van het jaar ervoor.
