‘De bul, het bewijs van afstuderen, is niet langer een symbool van trots’, schreef de groep alumni in een verklaring. Ook oud-minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal zette zijn naam eronder.
Ze zijn boos dat de universiteit de studentenuitwisseling met Hebrew University niet wil vernieuwen, na een intern advies over ‘samenwerking met derden’. De universiteit in Jeruzalem zou banden met het Israëlische leger hebben en geen afstand nemen van mensenrechtenschendingen die Israël volgens de VN in Gaza pleegt.
Volgens de groep alumni had de UvA beter maatregelen kunnen treffen om de veiligheid van haar Joodse studenten te garanderen. ‘Die voelen zich vaak bedreigd door het expliciet antizionistische karakter van de protesten aan de universiteiten.’
Khalil
Het teruggeven van een diploma is een ongebruikelijk actiemiddel. In de Verenigde Staten is het weleens voorgekomen dat alumni uit protest hun diploma verscheurden. Zaterdag nog deden oud-studenten van Columbia University in New York dit. Ze protesteerden tegen de gevangenisstraf van Mahmoud Khalil, een student die werd gearresteerd vanwege zijn activisme voor Palestijnen.
Voor zover bekend is het de eerste keer in Nederland dat zoiets in Nederland gebeurt. De Leidse historicus Pieter Slaman, gespecialiseerd in de universitaire geschiedenis, kent zo snel geen andere voorbeelden.
Er is wel mee gedreigd. Eind 2021 wilde een groep Delftse ingenieurs het diploma teruggeven omdat toenmalig vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans was voorgedragen voor een eredoctoraat vanwege zijn inzet voor het klimaat. Ze vonden dat ‘een schande voor de wetenschap’, maar voerden hun dreigement niet uit.
Spijtig
De UvA-alumni zijn overigens nog steeds afgestudeerd. Een kopie van hun diploma ligt nog altijd bij de universiteit.
Het UvA-bestuur noemt het spijtig dat de alumni niet meer trots zijn op de UvA, maar wijzigt zijn besluit niet. ‘Wel wordt er gekeken naar hoe we de samenwerking met de Hebrew University – onder bepaalden voorwaarden – weer kunnen aangaan’, zegt een woordvoerder tegen Folia ‘maar dat waren we al van plan.’
Volgens critici bij de UvA gaat de universiteit nog niet ver genoeg. In een opiniestuk op Folia noemen drie wetenschappers van de ‘UvA-staf voor Palestina’ het slechts een kleine eerste stap. Ze willen dat de UvA alle banden verbreekt ‘met Israëlische universiteiten die technische ondersteuning en legitimatie bieden voor het uitvoeren van wreedheden en genocide.’
