Het omvormen van kennis naar maatschappelijk relevante producten reikt verder dan een nieuw product bedenken en produceren. Het gaat ook om het herkennen van vragen uit de maatschappij naar nieuwe oplossingen en het voortdurend raadplegen van de doelgroep. De vertaalslag maken van kennis naar producten is iets waar ondernemers sterk in zijn. De meeste studenten zijn dat nog niet. Het is daarom zaak dat universiteiten naast kennis een programma bieden waarin studenten hun ondernemende kant leren kennen en kunnen versterken. Hoe kunnen we dit bereiken?
Twee zaken zijn nodig om studenten te leren te durven ondernemen: een bron van motivatie en een speeltuin waarin zij gaandeweg ervaring kunnen opdoen. Voor een student kan de bron van motivatie persoonlijk zijn, bijvoorbeeld zelfontwikkeling of een netwerk opbouwen, of ideëel, zoals het bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke kwesties. Voor ondernemen is vertrouwen in eigen capaciteit en het durven nemen van risico’s essentieel, daarom is die ‘speeltuin’ waarin zelfvertrouwen stapsgewijs kan groeien belangrijk.
Met deze kennis analyseren we onze eigen universiteit, de Universiteit Twente (UT). De UT kenmerkt zich door een groot activismegehalte, met studenten die zich inzetten voor studieprogramma’s, sportfaciliteiten en cultuurworkshops. Dit vormt een goede eerste leeromgeving voor veel studenten. Aan de andere kant van het ondernemende spectrum biedt de UT in samenwerking met bedrijven en overheden studenten volop kansen om een eigen bedrijf te beginnen. Een kleine groep studenten heeft genoeg motivatie en zelfvertrouwen opgedaan om zich hieraan te wagen, met aansprekende successen als Booking.com en Thuisbezorgd.nl tot gevolg. Daar valt nog veel meer te halen. De stap van studentactivisme naar het beginnen van een eigen bedrijf is iets waar veel studenten zich ondanks hun potentie niet aan wagen. Als de UT haar studenten meer speelruimte kan geven om ervaring en zelfvertrouwen op te doen, kan zij hier een brug slaan.
Wij stellen voor dat de universiteit door studenten gerund gaat worden. Als de UT voor een groot scala van haar werkzaamheden studenten inzet, kweekt zij een leeromgeving waarin studenten ondernemingservaring opdoen en is ze bovendien goedkoper uit. Studenten kunnen nieuwe studieruimtes inrichten, promotiemateriaal ontwerpen, universiteitsgebouwen beheren en nog veel meer.
Dat studenten deze verantwoordelijkheid kunnen dragen, wordt ondersteund door een aantal succesvolle initiatieven op de UT waarin studenten de hoofdrol spelen. Wij geven een voorbeeld. Studentmedewerkers van een medisch skills lab zijn verantwoordelijk voor een opleidingsonderdeel van alle Nederlandse vaatchirurgen. Zij voorzien vaatchirurgen in opleiding van een tweedaagse praktijktraining in endovasculaire operaties met geavanceerde simulatie-apparatuur. Door deze studenten wordt tevens gewerkt aan een simulatiegebaseerde training aan eerste-hulpartsen voor het herkennen van spoedsituaties en hoe hierin te handelen. Een inspirerend voorbeeld van hoe studenten de aanwezige apparatuur en kennis op hun universiteit kunnen omzetten in een direct maatschappelijke toepassing. Om soortgelijke inzet van studenten universiteitsbreed te verspreiden, is de belangrijkste stap om in studenten te vertrouwen en hen verantwoordelijkheid te geven.
Het resultaat van een student-gerunde universiteit? Een Nederlandse Silicon Valley, door de krachtige combinatie van een universiteit die dicht bij de maatschappij staat en studenten met vertrouwen in hun ondernemerschap. Bij de Stanford Universiteit in de VS, het hart van Silicon Valley, staat kennis en ondernemen centraal. De universiteit wordt vaak als model genomen voor technology transfer met bedrijven als Google, HP en SnapChat opgezet door Stanford studenten. Laat universiteiten deze kans niet missen en gebruik maken van de capaciteiten van hun studenten.'
Dit opinieartikel is geschreven door University Innovation Fellows Elisabeth de Vijlder, Mélanie Droogleever Fortuyn, Lennart van de Velde en Sarah Roediger. Het Financieele Dagblad publiceerde dit artikel vandaag, 24 april.
