Column: Lichaam en ziel

| Wiendelt Steenbergen

In het U-Today Magazine van deze maand staat op pagina 12 een opmerkelijke uitspraak over het menselijk lichaam: ‘als we alles kunnen blijven repareren, wordt veroudering niets anders dan een geneeslijke ziekte’. Kijk uit als een wetenschapper de woorden ‘niets anders dan’ in de mond neemt.

Meestal volgt er dan een toepassing van een vaak noodzakelijke vereenvoudiging binnen haar vakgebied op een groter geheel: de liefde, het leven, de hele mensheid.  Maar dat terzijde, het gaat me hier om veroudering als geneeslijke ziekte. Dit raakt aan de uitspraak van psychiater R.D. Laing dat ‘het leven een seksueel overgebrachte ziekte (is), en de mortaliteit is 100%’.  Hier doemt een dieperliggende kwestie op: het leven als ziekte, het leven als medisch probleem dus. Wordt dit probleem stukje bij beetje opgelost, dan leven we steeds langer.

Gaat dit lukken? En worden we hier gelukkiger van? Het antwoord op de eerste vraag is: waarschijnlijk wel, en steeds meer mensen zullen een hoge leeftijd bereiken. Op de vraag welke leeftijd precies, hebben Tilburgse wiskundigen onlangs een helder antwoord gevonden: 115.7 jaar voor vrouwen, 114.5 jaar voor mannen, tenminste zolang we het mechanisme van veroudering niet fundamenteel aanpakken. Maar de wetenschappelijke ambities reiken verder, tot aan de bizarre claim van onsterfelijkheid, gedaan door visionair Ray Kurzweil. De tweede vraag was: worden we hier gelukkiger van? Geluk is glibberig: hoe krampachtiger je het aanpakt, des te harder het wegschiet. Wie op zoek is naar een objectieve maat voor geluk, en hoe die toestand te bereiken, vindt bij Mo Gawdat een antwoord. Gawdat (net als Kurzweil op de loonlijst van Google), stelt: geluk >= (je perceptie van de gebeurtenissen in je leven) – (je verwachtingen van het leven). Deze equation of happiness komt voort uit een specifiek mensbeeld, maar toont wat we wel aanvoelen: dat we onze verwachtingen niet zo moeten opschroeven. Dit niet doen wordt problematischer naarmate we meer sleutelen aan het leven: de kosten en de beloften zijn hoog, en dus ook de verwachtingen. De biomedische wetenschappen hebben ongetwijfeld geweldige resultaten in petto, maar zullen we dit psychisch, geestelijk en sociaal kunnen bijbenen? 

 


You can find the English version of the column in our most recent Science & Technology Magazine. 

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.