Sinds dit studiejaar is ChatGPT mijn favoriete studiepartner geworden. Als doorgewinterde prompt-a-saurus-rex gebruik ik Chattie vooral om te sparren, feedback te krijgen of om slechte woordgrappen te vinden (serieus: prompt-a-saurus-rex!?). Wat Chat niet doet? Het werk van me overnemen. Daarvoor ben ik alleen al veel te allergisch voor overbodige Oxford-komma’s. Toch kijkt niet iedereen zo luchtig naar AI.
Vorige week kreeg ik namelijk een slide vol verduidelijkte AI-regels onder mijn neus. Studenten moeten AI als gebruikt programma opnemen in de bronvermelding (Windows 11 Home, 2023; Microsoft Word, 2024; OpenAI, 2025), beter reflecteren op hun gebruik ervan en de volledige chatgeschiedenis als bijlage toevoegen. De reden? Het aantal dubieuze AI-gevallen is zo hoog dat de examencommissie het niet meer kan bijbenen.
Geen idee wie die 74 pagina’s aan AI-gespreksstof bij een verslag gaat doorploegen, maar als dat voorkomt dat iemand twijfelt of ik mijn stuk zelf heb geschreven, prima. Toch prikken we hiermee slechts het topje van de ijsberg aan. Want waar transparantie bij de rol van een academicus hoort, is het kiezen van goede toetsing net zo hard de rol van de docent.
Want als een opdracht vraagt om bronnen te zoeken en feiten samen te vatten, toets je vooral hoe goed ik een AI-tekstverwerker kan spelen. De echte vraag is: wat willen we toetsen? Is het doel dat ik de feiten ken en geen AI gebruik? Laat me dan een poster maken, een podcast opnemen of een presentatie geven. Desnoods stamp ik de feiten in mijn kortetermijngeheugen, zodat ik het op de krakende klapstoelen in het Sportcentrum kan dromen. Wil je weten wat ik ermee kan? Vraag me dan hoe ik de kennis in de praktijk zou toepassen. Maar geef geen opdrachten die studenten gedachteloos aan Chattie kunnen voeren. Toetsen die achterlopen op de technologie, toetsen niet de student, maar de tijdsgeest.
Generatieve AI is er. Het gaat ook niet meer weg. We zullen er dus een weg in moeten vinden. Transparantie van de student is hierin een essentiële stap, die verwacht en geëist mag worden binnen een academische opleiding. Maar voor een succesvolle uitrol van project #FreeTheExamBoard, moet ook toetsing AI-bestendiger worden. Zo voorkomen we dat docenten zich blijven afvragen: is dit de stem van een student of van een algoritme? Terecht of niet, voorkomen is beter dan genezen.
Nieuwsgierig naar het digitale sparproces achter deze column? De volledige transcriptie van mijn gesprek met ChatGPT v. 4o (OpenAI, 2025), inclusief gesprekken over Oxford-komma’s, twijfel over grammatica en heel veel slechte woordgrappen, is hier te vinden.
