Een leger maatschappelijke en politieke ontwikkelingen knaagt aan de grondvesten van het universitaire bestaan. Bovenal zijn Wilders et al. (2024) van plan rustig door te gaan met 1,3 miljard euro aan bezuinigingen op onderwijs en onderzoek, daarin gesteund door educhristenen en het alt-degelijk van JA21. De zondagsscholers zien zich tevredengesteld door investeringen in het godsdienstonderwijs, terwijl Joost Eerdmans prijkt met een tamelijk willekeurig rijtje kleinbierbesparingen.
De langstudeerboete is wél van tafel gegaan. De demonstraties in Utrecht en Den Haag lieten het kabinet mogelijk inzien dat hun ondoordachte plannetje niet stilzwijgend werd geaccepteerd. Is de populistische aard van het kabinet toch nog ergens goed voor. Of eenzelfde effect ook wordt bereikt door universiteitsmedewerkers met hun ijzingwekkende estafettestaking, valt te bezien.
Joost Eerdmans maakt zich ondertussen drukker om de ‘vrijheid’ op universiteiten. Net als de V in Partij voor de Vrijheid, staat ‘vrijheid’ hier voor een geveinsde onderdrukking. De interesse in daadwerkelijke, gedeelde vrijheid nihil. Zo vindt Eerdmans het gek dat ‘klimaatkritische’ mensen op een universiteit wat uit te leggen hebben. Dat hebben ze ook, op dezelfde manier dat een kansrekeningsceptische docent wel eens achter z’n oren mag krabben.
Ook als je pro-Trump bent ‘heb je het zwaar’. Waarom dat schrikken is op een universiteit, als Trump binnen twee weken na zijn inauguratie bepaalt waar onderzoek over mag gaan en het ministerie van onderwijs wil ontmantelen, Joost mag het weten. Hoewel, diezelfde Joost heeft gisteren in een ultieme copycat-move, Kamervragen gesteld aan negen ministeries over hun DEI- en genderbeleid. Ik begin het idee te krijgen dat hij helemaal niet zo betrokken is bij wetenschappers of onderwijs.
Nederland scoort helaas wel slecht op academische vrijheid, daar heeft Eerdmans gelijk in. Onderdeel daarvan is dat ‘campus integrity’, de externe bemoeienis met studenten en onderzoekers, telkens slechter scoort. Ook in Enschede zijn we geen universitair campuseiland. Los van tuigtukkers die PhD’ers in elkaar slaan, wordt er wel vaker van buiten Drienerlo naar ons gekeken als makkelijk scoren. Bij de Tubantia is er naast een FC Twente-watcher ook een werkplek gereserveerd voor een UT-watcher. ‘Is er nog iets waar onze lezers van zullen smullen? Wat doen die gekke professoren nu weer op UT? Kan er nou nooit een ontgroening in Enschede misgaan voor een smeuïg verhaal?’. Door een beetje sensatie en een vleugje David tegen Goliath haalt een relatief klein sleutelakkefietje de gemeenteraad en zijn er een week later Kamervragen. Koekoek!
Of de symboolpolitiek nou komt van een zogenaamd bezorgd Volt of een Trump-achternajagend JA21, daadwerkelijk beter wordt niemand ervan. Met de Kamervragen van Volt zal uiteraard niks gebeuren, en dan is het aan Eppo Bruins en de universiteiten om lekker niks op de motie van motiehater Eerdmans uit te doen. Dan trekken we ons terug op ons universitaire eiland. Maar ja, of die dag staken binnenkort dan zin gaat hebben…
