Ook al omschrijven ze zichzelf als nuchter, de dames van Ta Phemme (vrij vertaald: ‘jouw vrouw’) zijn op woensdag - in de even weken - best goed te herkennen. In café De Beiaard merk je ze vrijwel de hele avond niet op, totdat het tijd is voor de Ta Phemme-proost. Het ‘Uti non abuti’ (te gebruiken, niet te misbruiken, red.) galmt dan door de kroeg. ‘En dat gaat op het einde heel hoog, daarom doen we dat ook maar één keer per avond’, vertelt Charlotte Smit (22), praeses van het dispuut.
Bestuurskunde
Een groep vrouwelijke studenten bestuurskunde richtte het dispuut in 2004 op. Tot 2015 veranderde er weinig, maar vanaf dat jaar zette Ta Phemme UT-breed in. ‘Eigenlijk was het zonde om alleen uit de bestuurskundevijver te vissen. Nu zijn ook veel meiden die technische geneeskunde of industrieel ontwerpen studeren lid bij ons dispuut’, aldus Esther Schakel (23), die preaes was in 2019.
De dames van Ta Phemme – dat zijn er in totaal zo’n zeventig – zijn te verdelen in Kamermeisjes, Phemmetjes en Hofdames. De laatste titel mag je pas als afgestudeerde dragen, de eerste groep zit nog in de ontgroeningsfase. Smit: ‘Zij zijn te herkennen aan de blauwe schortjes. Ook drinken zij alleen maar blauwe drankjes. Dat betekent niet dat ze geen bier of wijn drinken. Ze maken hun drank blauw met een flesje kleurstof dat ze altijd bij zich dragen. Anders is het drankaanbod wel heel beperkt.’
Huisarts
De neveneffecten van enkel blauwe drank beperken zich niet tot af en toe een blauwe tong. Jaren geleden bezocht een Kamermeisje ’s ochtends voor de zekerheid toch even de huisarts, toen de kleurstof van de avond ervoor tijdens een toiletbezoek nog blauw doorwerkte. ‘Daarnaast krijgen laatkomers standaard een vieze borrel, maar verder valt het reuze mee met tradities. Ik zou ons vooral omschrijven als nuchter en ambitieus.’
Schakel vult haar aan en doelt op de volle agenda’s van de dames. ‘Phemmetjes zijn actief in allerlei besturen. We zijn met meer bezig dan alleen onze studie, dat typeert ons. Verder vind ik het lastig om ons samen te vatten. Het hangt ook heel erg van de lichting meiden af.’ Volgens Smit verschilt Ta Phemme ten opzichte van andere disputen, omdat het onder onafhankelijke vlag vaart. ‘Dat maakt dat we iets meer vrijheid hebben, in kroegkeuze bijvoorbeeld. We zitten nu al jaren in de Beiaard en dat bevalt heel goed, maar eerder borrelden we in Central Park. Als je een keer van locatie wil veranderen ben je daar als onafhankelijk dispuut wat vrijer in, al zijn we in de kern natuurlijk gelijk aan andere disputen.’
Lustrumreis
Op de woensdagen dat de twaalf tot veertien Phemmetjes niet in de Beiaard te vinden zijn, komen ze samen om te eten. Jaarlijks staat er ook een nieuwjaarsdiner met aanhang en alle Hofdames op de agenda. ‘Als zij tenminste niet hoogzwanger zijn’, aldus Schakel. Ook het diesweekend ontbreekt niet bij Ta Phemme, net als de broer- en zussendag en de Hofdame-Phemmetjesdag om het contact tussen actieve en oud-leden warm te houden. En om de vijf jaar wacht een lustrumreis. In 2019 was dat een trip naar Malta. Smit: ‘Waar we in 2024 naar toe gaan is afwachten, wij zitten beiden niet in de lustrumcommissie, maar dat zijn wel momenten waar we als dispuut naar uitkijken. Tot die tijd blijven we lekker op woensdag borrelen. Uti non abuti!’
