Het was in 1996 dat BRAK, ‘Brouw Ridders der Arago Kelder’, het levenslicht zag. Een bierbrouwdispuut voor studenten technische natuurkunde. ‘En de eerste bieren werden gebrouwen in een doorgezaagde lege fust die gebruikt werd als brouwpan’, weet Thomas Lahoye, anno 2024 één van die brouwridders en CEO van Bracque Speciaalbieren. ‘Leden gingen in die tijd van studentenhuis naar studentenhuis om te brouwen, vanwege de rotzooi en geur die het met zich meebracht. Menig biertje is gebrouwen in de badkamer van een studentenwoning.’
Een kleine tien jaar geleden kwam de grote ommezwaai en daarmee professionalisering voor BRAK. In 2015 is de lancering van het allereerste publiek beschikbare biertje van BRAK-makelij, de Bracque Single Blonde. ‘Single Blonde is een knipoog naar het vrouwelijk schoon. De naam Bracque is voor de luxe uitstraling’, zo duidden de leden het debuut toentertijd.
Hitsig Hertje
De naam Bracque bleef verbonden aan het gelijknamige dispuut, maar dan als bedrijfstak. Na de Single Blonde volgden onder andere de Zonzuiper (voor de liefhebber, een weizen IPA), Lentelust (een lentebock), Kruidige Kater (een tripel) en Hitsig Hertje (een dubbelbock).
Wat de Bracque-bieren kenmerkt? ‘Natuurlijk zijn de namen wat studentikoos. Bovenal zijn het geen typische biertjes’, zegt Lahoye. ‘Bierbrouwen is eigenlijk heel simpel; je kookt wat mout in een pot op verschillende temperaturen en gooit er hop en gist bij. Wij proberen er onze eigen draai aan te geven. Juist omdat we op zulke kleine schaal brouwen is dat mogelijk. Zoals bij de Kruidige Kater, daar hebben we het kruid kardemom in verwerkt.’
Brouwen in de Bastille
Extra bijzonder aan de Bracque-bieren is dat ze allen op de campus hun oorsprong vinden. Er wordt namelijk in de Bastille gebrouwen, in de oude Mensa-keuken die in eerste instantie gebruikt werd door de inmiddels wijlen studentenbrouwerij Hops & Grains. ‘Hier hebben we twee brouwketels van vijftig liter, ideaal om te experimenteren. Zo proberen we nu een New England IPA te brouwen’, zegt Lahoye. ‘Maar willen we grotere lichtingen gaan brouwen, dan hebben we grotere ketels nodig. Dat hebben we de afgelopen jaren steevast bij de Sallandse Landbier Brouwerij gedaan, waar ketels van duizend liter staan.’
Het speciaalbier is dan ook onder andere te vinden in campussupermarkt Coop, verschillende supermarkten en slijterijen in de regio, in borrelkelder TAP en – bij vlagen – in de Vestingbar. Logistiek gezien is het een behoorlijke uitdaging, licht de bachelorstudent technische natuurkunde toe. ‘Bezorgen doen we zelf, met een kratje bier achterop de fiets. Op jaarbasis verkopen we ongeveer 250 kratten. Alle winst gaat direct naar nieuwe apparatuur of naar ingrediënten. We verdienen niks aan dit bedrijf, maar dat hoeft ook niet. We zijn liefhebbers.’
Bracque en BRAK
Naast het bedrijf Bracque is er ook nog het dispuut BRAK, met eigen mores en tradities. Op een enkeling na is iedereen zowel bij het dispuut als de brouwerij betrokken. ‘Lidmaatschap is alleen mogelijk als je minimaal een jaar natuurkunde hebt gestudeerd’, zegt Lahoye. ‘Elke woensdag hebben we een borrelavond in de Friends, met traditioneel om elf uur ’s avonds een wekelijkse, die gepaard gaat met een seriële adt. Dan maken we een rondje, waarbij iedereen vertelt wat diegene die week aan bijzonderheden heeft meegemaakt. De kunst is om het verhaal zo uitvoerig en beeldend te vertellen. Dat wordt dan gevolgd door een adtje – na elke beurt. Nee, niet met speciaalbier. Bij de Friends drinken we meestal gewoon pils. Al zijn we wel blij dat ze overgestapt zijn van Jupiler op Hertog Jan.’
Ook vaste prik: de jaarlijkse ledenvergadering in Utrecht, in gezelschap van oud-leden en onder het genot van bier en schnitzels. En een jaarlijks weekend weg, inclusief – uiteraard – een brouwerijbezoek in de stad die bezocht wordt.
Teruggeven
De toekomstplannen van de speciaalbierbrouwers? ‘Kijken of we de distributie kunnen stroomlijnen. Want hoe meer we brouwen, hoe meer we – per fiets – moeten vervoeren. Er zitten grenzen aan onze logistieke capaciteit. We blijven wel studenten die maar wat aanklooien’, zegt Lahoye. Bracque wil vooral zoveel mogelijk bier blijven brouwen. ‘Zo zijn we ook ooit ontstaan, vanuit een bepaalde gedachte: na al dat bier dat is opgedronken, werd het hoog tijd om wat terug te geven aan de maatschappij.’
