Het idee zat al twee jaar in de pijplijn, vertelt Anneliene Jonker, programme manager personalized medicine and funding officer. ‘We willen laten zien dat we op de UT onderzoek doen dat iedereen aangaat. Mensen zouden een lage drempel moeten ervaren om naar de campus te komen. We zijn immers een publieke organisatie en ons onderzoek wordt met belastinggeld gefinancierd. Om zoveel mogelijk vrouwen te bereiken, hebben we dit evenement ook in de huis-aan-huisbladen gepubliceerd.’
Ongedwongen
De belangstelling was groot, de trappen in de hal van het TechMed Centre zaten vol. Er heerste een ongedwongen sfeertje. Bezoekers aten een aardbeientaartje, een peutertje met speen was met z’n moeder meegekomen en Hanneke Bodewes, werkzaam op de UT, had haar moeder meegenomen. ‘Dit is de eerste keer dat ik op de UT ben. Ik vind het programma erg interessant. Als fysiotherapeute ben ik vooral geïnteresseerd in de presentatie over bekkenbodemtherapie’, vertelt Hanneke’s moeder. Het valt haar op dat er veel vrouwen van verschillende leeftijden op het evenement zijn af gekomen. ‘Mooi!’.
Nikki van de Veerdonk, Programme coördinator Technology for Women’s Health, opende het evenement. ‘Er is vandaag voor iedereen wat te halen’, zei ze. ‘Jullie krijgen meer informatie en wij leren van jullie welke thema’s er leven, zodat we dat in een programma kunnen zetten. Zo versterken we elkaar.’
'Vrouwen hebben een hogere levensverwachting, maar zijn daardoor wel langer in een slechtere gezondheidstoestand'
Vrouwelijke gezondheid
Het publiek liet zich onderdompelen in vier onderwerpen, die allemaal met vrouwelijke gezondheid te maken hebben: Van moe naar vitaal, borstkankeronderzoek, bekkenbodemproblematiek en menstruatie en ovulatie apps. Anneliene Jonker vertelde dat er op de Universiteit Twente 50 onderzoekers werkzaam zijn, die ziekten van vrouwen als hoofdonderwerp hebben. En dat is nodig, want er zijn nog inhaalslagen te maken. ‘De standaard onderzoekbenadering is vaak gericht op mannen’, vertelt Jonker. ‘In 2019 werd slechts 8 procent toegewezen aan innovaties met specifiek op vrouwen gerichte technologieën. Dat is niet terecht. Vrouwen hebben een hogere levensverwachting, maar zijn daardoor wel langer in een slechtere gezondheidstoestand. Ze lopen meer risico’s dan mannen op complicaties. En vrouwen worden gemiddeld twee tot vier jaar láter gediagnosticeerd dan mannen met dezelfde ziekte, bijvoorbeeld als het gaat om hartproblemen.’
Vermoeidheid
Psycholoog Christina Bode sprak over het thema vermoeidheid en onderstreepte de grote impact die dat op het leven van vrouwen kan hebben. ‘We zien dat het onderwerp vermoeidheid vaak niet goed besproken wordt. We onderschatten het én hebben te weinig kennis over het fenomeen, ook op de werkvloer.’ Chronische aandoeningen, bijvoorbeeld MS, Reuma, Artritus en COPD kunnen voor vermoeidheid zorgen. ‘En dat kan grote gevolgen hebben. Wees daarom vooral assertief’, gaf ze het publiek mee.
Borstkankeronderzoek
Promovenda Rianne Bulthuis lichtte nieuwe technologie toe die wordt gebruikt om pijnloos borstkanker te detecteren. ‘Het standaard borstonderzoek bij vrouwen die mogelijk borstkanker hebben, bestaat uit een mammografie, een echo en een mri-scan. ‘Dat is niet ideaal. Mammografie kan als pijnlijk ervaren worden en bij vrouwen met veel klierweefsel is de tumor lastig te detecteren. En dan is er ook nog eens sprake van röntgenstraling.’
Bulthuis vertelde dat in het ziekenhuis in Oldenzaal wordt geëxperimenteerd met borstonderzoek door middel van een foto-akoestische afbeelding. ‘We gebruiken de techniek nu nog alleen voor onderzoeksdoeleinden. Er zijn momenteel vijftien patiënten op deze manier gescand. Bij dit onderzoek wordt de borst voor 5 minuten in de komvormige uitsparing in het bed geplaatst, die gevuld is met water. Wij belichten de borst met laserlicht, waarbij het licht alleen wordt geabsorbeerd door de bloedvaten. De bloedvaten warmen hierdoor een beetje op en gaan uitzetten, waardoor je geluidsgolven krijgt. De geluidsgolven meten we en zetten we om naar een afbeelding. Zo krijgen we binnen enkele minuten een 3D-afbeelding van alle bloedvaten in de borst, wat ons helpt om een tumor te detecteren.' Het zogenoemde systeem PAM3 heeft volgens Bulthuis zeker potentie voor de toekomst.
Data ophalen
Onderzoekers schakelden gisteren het publiek in om nieuwe data op te halen. Een bekkenbodem-test leidde tot grote hilariteit. Alle aanwezige vrouwen bliezen een ballon op en gingen daar vervolgens op zitten. Er klonken harde knallen, maar er waren ook vrouwen die comfortabel en enigszins stoïcijns bleven zitten. Annemarie van der Steen, gynaecoloog in het Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) legde uit dat die laatste groep waarschijnlijk een knappe bekkenbodemspier heeft.
‘Wie heeft dat eigenlijk bedacht, een plastic eendenbek?'
De bijeenkomst kreeg ook nog een interactief kantje. Met behulp van de mobiele telefoon van de aanwezige vrouwen werd data opgehaald. Welke informatie willen jullie hebben als je een bekkenbodemklacht hebt? Naar wie ga je toe als je meer informatie wilt? Wat heb je als vrouw nodig om een zelfbehandeling te starten? De meningen van het publiek werden rechtstreeks getoond op een centraal scherm.
Eendenbek
Tot slot werd getoetst of vrouwen bij een inwendig onderzoek een metalen eendenbek of liever een plastic eendenbek ingebracht willen hebben. Hoewel de plastic eendenbek comfortabeler is koos 75 procent van de aanwezigen voor de metalen eendenbek, omdat die veel duurzamer is. ‘Wie heeft dat eigenlijk bedacht, een plastic eendenbek?', vroeg een vrouw in het publiek zich hardop af.
Het informatieve programma werd zeker op prijs gesteld door het vrouwelijke publiek. Alinda Sportel van Novel-T, bezoeker van de bijeenkomst, vertelde na afloop dat ze alle besproken onderdelen interessant vond. ‘Toen ik via het OBP-vrouwennetwerk de aankondiging van dit programma kreeg doorgestuurd, wist ik meteen: daar wil ik naartoe. Ik werk hier al zestien jaar, maar dit is voor het eerst dat ik een bijeenkomst over onderzoek bijwoon. Er worden vandaag precies de dingen gezegd die ik graag wil weten. Een mooi initiatief, want vrouwelijke gezondheid gaat ons allemaal aan.’
