‘Mijn streven is originaliteit’

| Jelle Posthuma

Luuk van Ewijk, ook wel bekend als LUVANE, tekende deze week zijn laatste maandelijkse cartoon voor U-Today. Aan de hand van vijf tekeningen blikt hij terug. ‘Ik probeer in mijn cartoons grappen te maken zonder te stigmatiseren.’

Photo by: Martin Bosker

Van Ewijks carrière als campuscartoonist begon bij UT-Nieuws, de voorloper van U-Today. Hij tekende voor het maandelijkse magazine de studentikoze figuurtjes Rat en Muis. Als UT-Nieuws in 2017 verandert in U-Today kiest Van Ewijk voor een nieuwe stijl. ‘De nadruk kwam meer te liggen op het web en sociale media. Daarom moest de tekening er echt uitknallen en koos ik voor een treffend beeld zonder tekst.’

Herkenbaar

De eerste tekeningen waren volgens Van Ewijk vooral herkenbare campusplaten. ‘Mijn eerste cartoon voor U-Today is een kerkdienst voor vissen onder het Torentje van Drienerlo. Deze tekening hangt nog steeds in het Theatercafé van de Vrijhof en ik krijg en zo nu en dan nog leuke reacties op. Als student industrieel ontwerpen kende ik de campus goed. Die inspiratie gebruikte ik voor de eerste tekeningen voor U-Today. Uiteindelijk denk ik dat de meeste van mijn cartoons gericht zijn op studenten.’

Illustratie: de eerste cartoon voor U-Today, 17 mei 2017. 

Ook zijn stijl is herkenbaar, al is deze volgens Van Ewijk constant in ontwikkeling. Kenmerkend zijn de zwevende hoofden en grote ogen van de figuurtjes, alles getekend in de zogenaamde ‘klare lijn’. Steeds vaker verschijnen zijn tekeningen ook elders op de campus. Zo maakt Van Ewijk sinds enkele jaren de illustraties voor het programmaboekje van Studium Generale, voorziet hij onderzoekers en diensten van tekeningen en in 2022 verschijnen er metershoge cartoons van de UT-sportverenigingen op de campus. ‘Het campuspubliek weet mij inmiddels goed te vinden’, aldus Van Ewijk.

Kritisch

Voor U-Today verwerkt de cartoonist in de loop der jaren vaker de actualiteit in zijn tekeningen, waarbij hij met enige regelmaat kritiek uit op het UT-beleid. Zo verandert hij in een cartoon het beleidsstuk Shaping 2030 in Sheeping 2030, compleet met buzzwoorden als ‘resilient’ en ‘leadership’. Ook de huisvestingsplannen moeten eraan geloven. ‘Misschien kwam het omdat ik inmiddels werkte als informatiespecialist bij de Universiteitsbibliotheek. Dit soort beleidsdingen vallen je als UT-medewerker natuurlijk meer op dan als student.’

Illustratie: 'Sheeping 2030', 6 januari 2020. 

Tijdens de Covid-periode werd de actualiteit nog belangrijker volgens Van Ewijk. ‘We zaten allemaal in hetzelfde schuitje, waardoor ik veel herkenbare tekeningen kon maken, bijvoorbeeld over videobellen of hybride colleges. Meestal hield ik het luchtig, maar ik maakte ook cartoons met een serieuze ondertoon. Met de kerstcartoon probeerde ik bijvoorbeeld troost te bieden aan eenzame medewerkers en studenten. Een cartoon is niet alleen om te lachen, of iets aan de kaak te stellen.’

Soms probeerde Van Ewijk het publieke debat op de UT op gang te brengen, bijvoorbeeld met zijn tekening over Black Lives Matter. ‘Ik vond het heel gek dat de UT, en het CvB in het bijzonder, hier niets over zei tijdens de BLM-protesten. Terwijl de universiteit altijd pronkt met haar maatschappelijke betrokkenheid. Uiteindelijk bracht de cartoon maar weinig teweeg. Ik kreeg welgeteld één reactie op Twitter van iemand die zich aan de cartoon stoorde.’

Illustraties: Corona-eenzaamheid op de campus, 7 december 2020; BLM-protesten en het CvB, 6 juli 2020. 

Provocatie

Volgens Van Ewijk is het typerend voor de Universiteit Twente. ‘Het is hier gematigder, soms zelfs gelaten. Er is niet zoveel ophef. Veel maatschappelijke onderwerpen zijn hier niet het gesprek van de dag. Een bezetting van de universiteit vanwege het klimaat, zie je hier (nog) niet. De vraag rijst of studenten en medewerkers kritisch genoeg zijn. We werken en studeren immers wel aan een universiteit. Van mij mag het best wat activistischer.’

Hoewel Van Ewijk met enige regelmaat kritiek uitte in zijn cartoons, was hij naar eigen zeggen geen keiharde provocateur. ‘Dat is niet mijn stijl. Meestal ogen mijn cartoons vriendelijk. Het liefst zijn ze ook voor iedereen leuk. Ik wil niet stigmatiseren. Je zou alle vooroordelen over psychologie- of werktuigbouwkundestudenten kunnen gebruiken, maar dat vind ik te makkelijk. Ik probeer altijd origineel te zijn, dat is uiteindelijk mijn streven.’

Illustratie: de laatste typische campuscartoon, 3 juli 2023. 

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.