Het zijn plannen, en die treinen rijden dus voorlopig alleen door mijn hoofd en dat van vele anderen, en dat is al onprettig. Is het nu nog ’s nachts stil nadat ook het gegalm van rondscheurende motoren is verstomd, straks dreigt ook die stilte voorgoed te verdwijnen. Landschappen en gemeenschappen worden versjteerd: die spoorlijn boort zich dwars door de Achterhoek, Twekkelo, het Kristalbad en het unieke stukje Twents land- en buurtschap tussen de campus en Hengelo, om via het Lonnekermeer bij de spoorlijn richting Duitsland uit te komen.
Zijn we nu helemaal van de ratten besnuffeld? Ik zeg hier ‘we’, omdat al die goederen de aarde rondgezeuld worden om in onze behoeften te voorzien. Dit plan is een late maar schadelijke oprisping van het meer-van-hetzelfde-principe dat zijn langste tijd gehad heeft: meer mobiliteit, meer consumptie, meer spullen, dus meer wegen en spoorwegen. Het waarschijnlijk niet doorgaan van de verbreding van de snelweg door Amelisweert is een hoopvol teken van verandering, maar de Rotterdamse haven denkt nog in oude termen.
Ze houden ons daarbij een paar wortels voor. Een vervoersman zegt dat het goed voor ons is. Stel je voor, rechtstreekse treinen tussen Nijmegen en Twente, een beter regionaal treinvervoer. Sterker nog, dit is de kans om van Twente een internationaal passagiersknooppunt te maken, zegt hij. Dit is natuurlijk allemaal onzin. Hoeveel sporen wil die vervoersman aanleggen om al die boemels, sneltreinen en goederentreinen tegelijkertijd te laten rijden? Voor een Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorweg 2.0 kan je nog beter de oude tracés weer in ere herstellen: die verbinden tenminste dorpen en steden, in plaats van natuurgebieden en landbouwgrond.
Waarom deze activistische taal in een universiteitsblad? We zijn als universiteit betrokken bij onze regio. We moeten als Drienerloërs de inwoners van Driene steunen in de strijd tegen het oude denken van mensen met een goede lobby en een vlotte babbel. Het gaat ook ons aan, zelfs al komt de spoorlijn op meer dan 2.5 km van ons Nanolab, zoals een studie uit 2014 al schreef, blijkbaar om ons gerust te stellen. Maar het Nanolab is niet ons enige gevoelige punt.
Overigens schrijf ik dit maanden voor verschijning. Misschien dat de geopolitieke gebeurtenissen, door verder escalerend geweld of door een andere kijk op de wereld, een rem zetten op het wereldwijd schuiven met spullen, via de zee of via, het klinkt poëtisch, de Nieuwe Zijderoute waarvan de Noordtak een afrit zou moeten zijn.
