Het begon allemaal met een idee, bedacht tijdens een vak van hoogleraar Jos van Hillegersberg bij de opleiding Industrial Engineering & Management. Een eigen speciaalbierbrouwerij. En dan niet als dertien-in-een-dozijn Double Dry Hopped IPA-makers, maar als ‘Personal Brewing Company’. ‘Wat inhield dat mensen online hun eigen unieke speciaalbier konden samenstellen en door ons laten brouwen’, vertelt Bosch, inmiddels bijna afgestudeerd masterstudent.
Aangemoedigd door Van Hillegersberg, de opleiding IEM en mensen van de UT Challenge – de ondernemerschapswedstrijd van de UT – besloten Bosch en kompaan Émile Heijs hun idee te promoveren tot onderneming Hops & Grains. Wat volgde, bestempelt Bosch anno 2022 als dé glorietijd van Hops & Grains: winst bij de UT Challenge en winst bij ondernemersevenement Funding Nemo. En met plotseling 6500 euro aan prijzengeld c.q. startkapitaal op zak ook plannen voor een eigen brouwerij in de oude mensakeuken van de Bastille, in plaats van de kelder van een studentenwoning.
In de finale van de UT Challenge, 2017.
Kickstart
Die bierbrouwerij in de Bastille kwam er uiteindelijk, mede dankzij voorbereidend werk en lage huurkosten vanuit de UT. ‘Vergeleken met andere beginnende brouwers hebben wij een kickstart gehad’, zei Bosch daarover, begin 2019. En ook die kickstart kreeg nog een vervolg. ‘Ik mocht mijn bacheloropdracht doen bij mijn eigen bedrijf. Ja, dat moest natuurlijk wel goed worden geregeld via de examencommissie. Maar vervolgens kon ik onderzoeken hoe we processen konden optimaliseren: hoe delen we het op in kleinere brouwketels, hoe houd je goed bij welk brouwsel in welke ketel zit, dat soort zaken. Nee, een perfecte oplossing heb ik nooit gevonden, maar ik kwam wel tot de conclusie dat we met vijftien ketels en vijf fulltime brouwers toch een aardig winstgevende businesscase zouden hebben.’
Er was leven in de Bastille-brouwerij en de UT-studenten gingen erop uit, stonden met kraampjes en zelf gebrouwen bier bij netwerkborrels, tot groot enthousiasme van aanwezigen. En toen begon de motor te stokken. ‘Het probleem zat aan de saleskant’, weet Bosch. ‘Onze website stond aardig, mensen stelden zelf hun biertje samen, waren aan het experimenteren met smaken. Maar wat we vervolgens zagen: niemand drukte op de koop-knop.’
Bezoekers hadden geen idee wat ze konden verwachten, zegt Bosch. ‘Komt het in een grote of een kleine fles? Gaat het wel goed smaken? Hoe zien de etiketten eruit? Het waren vooral belevingsdingen die ontbraken, waar mensen volgens ons op afhaakten.’
Fail fast
2020 moest hét jaar worden voor Hops & Grains: een verbeterde website, meer aandacht voor de zogeheten ‘salesfunnel’ en een serieuze marketingcampagne – die tot dan toe nooit nodig was geweest. ‘Maar toen brak de coronacrisis uit, waren er geen netwerkborrels meer en kwam de update van de website op z’n gat te liggen. Het budget was inmiddels ook op.’ En zo kwam het dat langzaam maar zeker de stekker uit de brouwerij werd getrokken.
'Om tijdens je studentenleven parttime bier te brouwen, dat zie ik allesbehalve als verspilde tijd'
Of Bosch het faillissement ziet als falen? ‘Op een bepaalde manier wel. Het is natuurlijk jammer dat de onderneming niet helemaal van de grond is gekomen. Maar ik kijk vooral heel positief terug op die tijd. Om tijdens je studentenleven parttime bier te brouwen, dat zie ik allesbehalve als verspilde tijd. En we hebben het ruim drieënhalf jaar volgehouden met een totaalbudget van 6500 euro.’
De masterstudent wijst ook op de Silicon Valley-mantra: fail fast, fail often. ‘De beste indicator om te bepalen of iemand een succesvol bedrijf begint, is dat diegene eerst heeft gefaald, daar geloof ik wel in. Wel ironisch: een van onze eerste biertjes die we ooit hebben gebrouwen, heette ook Fail Fast. Vanwege gistingsproblemen was dat geen succes.’
Een bierbrouwende Bosch in de Bastille-brouwerij.
'Je grootste valkuil als ondernemer is dat je te snel gelooft in je eigen mythe; je bent je eigen grootste cheerleader'
Cheerleader
En niet alles is verloren. De Bastillebrouwerij is in meer dan goede handen terechtgekomen, bij de Brouw Ridders der Arago Kelder (kortweg BRAK), een bierbrouwend dispuut. ‘En wie weet, zit er ooit nog een doorstart in met Hops & Grains. We hebben de naam en domeinnaam nog in bezit’, zegt Bosch. ‘Het aantal brouwerijen in Nederland is explosief gegroeid de laatste jaren en er is nog steeds ontwikkeling. In die zin zit er nog rek in. Maar nu ikzelf bijna klaar ben met mijn studie en intussen al werk als R&D engineer bij een machinebouwer, wordt de drempel om voor mezelf te beginnen steeds hoger. Dat was het mooie van starten als student. Je rolt er eigenlijk zo in.’
Tot slot, zijn gouden tip voor studenten die hun eigen bedrijf willen beginnen? ‘Zorg dat je niet alleen een tof idee of product hebt, maar ook een goed plan om dat product te verkopen. Je grootste valkuil als ondernemer is dat je te snel gelooft in je eigen mythe; je bent je eigen grootste cheerleader. Maar doe ook een stapje terug en denk goed je salesprocessen door.’
