Hij was bijna in levende lijve naar de UT gekomen, ‘maar, hey, dit werkt eigenlijk ook prima.' Met deze woorden begon Jamie Hyneman, bekend van het populaire tv-programma op Discovery Channel MythBusters, gisteren zijn college ‘how to bust a myth?’ Aan de andere kant van de Skypeverbinding zaten in gebouw Citadel dertig nieuwsgierige ATLAS-studenten klaar om de meest uiteenlopende vragen op hem af te vuren.
Het livecontact met de tv-ster hoort bij de opdracht waarmee de deelnemers aan het ATLAS University College deze week zijn begonnen. Zij moeten zelf een mythe bedenken en uitzoeken of-ie waar of niet waar is. ‘Maar,’ beweert Hyneman, ‘eigenlijk draait het niet zozeer om het antwoord false or true. Het gaat meer om het avontuur en hetgeen we onderweg tegenkomen, iets waar we in feite helemaal niet naar op zoek waren. Op deze manier zijn veel belangrijke ontdekkingen gedaan.’ Vervolgt: ‘Je gaat ook niet de Mount Everest beklimmen om uiteindelijk op de top te genieten van het mooie uitzicht. Het gaat om de tocht ernaar toe. En dat is bij ons hetzelfde.’
Maar wat zijn nou de ingrediënten van een geschikte mythe, vraagt een van de studenten. Zonder twijfel zegt de tv-bekendheid ‘fun and humour. Dat inspireert en motiveert. En er moet een stukje waarheid in zitten dat je meteen kunt testen. Door het experimenteren gaan namelijk meer deuren openen. Je komt bij nuttige vragen en waardevolle ontdekkingen.’ Daarnaast is het volgens Hyneman ook belangrijk dat je er een verhaal omheen kunt bouwen. ‘Met een begin, een middenstuk en een einde, de conclusie.’
Op de vraag of er nog steeds goede myths te vinden zijn, antwoordt Hyneman dat de wereld complex in elkaar zit en dat er altijd wel interessante vragen te stellen zijn. ‘Je moet proberen en uitvinden. Dan zie je wel waar je uitkomt. Of het waar of niet waar is, is van ondergeschikt belang. De mythe is het raamwerk. Dat gebruiken we om te onderzoeken. En hierbij gaat het meer om het proces dan om het antwoord.’
Dronken Chinees leren
Het zijn nuttige adviezen waar de studenten de komende drie weken mee aan de slag kunnen. ‘Een leuk begin van het collegejaar’, omschrijft Florianne Verkroost het college van de MythBuster. 'Gisteren zijn we begonnen met brainstormen over een mythe.’ Groepsgenoot Bas Kellerhuis: ‘Zo’n drie uur lang. Er komen wel tig ideeën ter tafel. Een groot deel valt af.’ Verkroost: ‘Sommige opties zijn niet haalbaar gezien de tijd of gezien de kosten. We hebben namelijk een budget van honderd euro.’ Deze groep wil achterhalen of de gemoedstoestand waarin je iets leert van invloed is op het onthouden en reproduceren ervan.
Begeleider Jasper Homminga: ‘Stel je bent dronken en je leert bijvoorbeeld Chinees, dan is het geleerde bij het ontwaken de volgende dag, in nuchtere toestand, vergeten, maar als de persoon wederom dronken is, komen de Chinese woorden weer terug.’ De studenten trekken het experiment breder. Kellerhuis: ‘We gaan ook kijken naar de invloed van geur, een homeopatisch middel en van de kleur blauw.’ Het is de bedoeling dat ze dagelijks met hun mythe bezig zijn. ‘Dat moet ook wel’, zegt Verkroost. ‘Want we maken er ook een filmpje van.’ De tien minuten durende opnames worden donderdag 26 september gepresenteerd. Jamie Hyneman is dan wederom via een live-verbinding aanwezig om zijn feedback te geven.
