Baas (31) kan niet over straat zonder om de haverklap hartelijk begroet te worden door bewoners uit de Schilderswijk. Op het eerste oog is dat een vreemde gewaarwording in een volkswijk die bekend staat om z’n rellen, criminaliteit, radicalisering en werkloosheid. Dat er problemen zijn in de ‘krachtwijk’ ontkent Baas niet, maar hij prijst zich gelukkig met zijn positie. ‘Al is het maar één dag in de week, al is het misschien maar één persoon die ik kan helpen op zo’n dag, ik kan hier net even het verschil maken. Uiteindelijk doe je het juist voor de ander. Je bent als ambtenaar ‘diener’ van de samenleving.’
Ivoren torens
Even daarna klampt een bejaarde man met rollator hem aan. Baas maakt een praatje en het blijkt dat de man vijf meter verderop de trap op moet naar zijn woning. Als de deur automatisch opent, tilt Baas de rollator de trap op en staat hij klaar om de traplift naar beneden te sturen. Dat slaat de man in plat Haags af. ‘Lopen is goed voâh me gezondhèd.’ Na nog een kort babbeltje gaat Baas weer door, de wijk in.
De bestuurskunde-alumnus wijst naar twee immense gebouwen iets verderop. Het zijn de kantoren van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en van Veiligheid en Justitie, die boven de Schilderswijk uittorenen. Baas noemt het een treffend beeld voor de kloof tussen beleid en praktijk. ‘Het lijken inderdaad wel ivoren torens zo, hè? Het is zo ontzettend dichtbij, maar ook zo ver weg. Ik werk hier al vijf jaar lang iedere vrijdag, maar ik kom hier nooit een collega van het ministerie tegen. Terwijl het werk van welk ministerie dan ook – van Veiligheid tot Onderwijs – hier gewoon op straat ligt.’
Teheran
Opgegroeid in Utrecht, begon Baas in 2003 met zijn studie bestuurskunde aan de UT. ‘Het is de oudste bestuurskundeopleiding van Nederland, dus ik dacht dat het hier wel goed zou zitten. Daarnaast sprak mij de kleinschaligheid van de campus erg aan. Ik mis het wel, eerlijk gezegd.’
Baas richtte zijn blik ook snel naar buiten. Zo liep hij stage in de hoofdstad van Iran, Teheran, waar hij onderzoek deed naar mensenrechten. Baas: ‘Ik vond het Midden-Oosten altijd al erg boeiend. Je kunt het vergelijken met de Schilderswijk; er wordt heel veel over gezegd en geschreven. Ik wilde weten hoe het nu echt zit.’ Na een master European Studies, die hij in 2008 afrondde, kon hij aan het werk bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken. In de avonduren was Baas te vinden op de Politieacademie.
Met een glimlach
Op een rustige, zonnige dag als deze vrijdag, lacht de wijk Baas toe. En andersom ook, bijvoorbeeld als hij een chauffeur van een bestelwagen berispt omdat deze in een eenrichtingsweg hard achteruit scheurt. Of wanneer hij aan conflictbeheersing doet op het moment dat de gemoederen even hoog oplopen wanneer een bestuurder wil inparkeren. ‘Dat was de eerste les die ik kreeg: houd je eigen stijl aan’, zegt Baas. En hij doet z’n werk vooral met een glimlach, ook op de momenten dat het tegenzit. Baas noemt de zogeheten ‘treitervloggers’ als voorbeeld. ‘Je ziet bij incidenten vaak mensen klaarstaan met hun telefoons. Niet om 112 te bellen, maar wel om te filmen. Dan ga je ook anders werken. Op het ministerie heb ik vaak dagen om aan een beleidsstuk te werken, hier op straat moet ik binnen een fractie van een seconde op de juiste manier ingrijpen.’
Echt impact
In zijn werk komt hij geregeld voor onplezierige dingen te staan. ‘Het is niet altijd even fijn’, zegt Baas. ‘Als je bijvoorbeeld geconfronteerd wordt met woninginbraken of armoede en verwaarlozing. Eenmaal bij die mensen thuis, heeft zoiets echt impact. Die pijn voel je dan zelf ook.’ Volgens Baas zijn er gelukkig ook genoeg initiatieven van burgers om de wijk te verbeteren. ‘We gaan een keer in de maand met politiekids de wijk in en er zijn nu acht buurtpreventieteams werkzaam. Het mooie is: mensen doen het zelf, in goede samenwerking met ons.’
Baas verwacht dat de Schilderswijk de komende verkiezingstijd weer onder een vergrootglas komt te liggen. ‘Dan komen politici hier; helaas vooral om gezien te worden. Ik zou iemand willen zien die hier echt zijn oor te luisteren legt.’ Baas vervolgt: ‘Ik vind het belangrijk om lef te hebben als ambtenaar. Help je nou je minister uit de brand of heb je positieve invloed op de samenleving? De verbinding met wat je op straat ziet is zó cruciaal, het gaat uiteindelijk toch om mensen.’
Dit artikel verscheen ook in het oktobernummer van UT Nieuws Magazine.
