Het is dus een select gezelschap dat in jaarcirkels denkt, geen enkele andere universiteit kent een jaarcirkel. ‘Jaarcirkel’ klinkt organisch, regelmatig en rustgevend. Als een zichzelf telkens herhalende cyclus van opkomst, bloei, verval en verstilling. Het klinkt als de natuur zelf die, met voortdurende tempowisselingen, al deze stadia doorloopt, of als een tango die je in een losse vierkwartsmaat door de tijd voert.
U voelt al aan: de praktijk is anders. Aan de universiteit is het alle seizoenen tegelijk. Het universitaire ritme is de vierkwartsmaat van de militaire mars, of misschien zelfs een zeven-achtste maat. Luister naar Money van Pink Floyd en u hoort het: een ritme waarin de maat niet wordt afgemaakt, waarbij de volgende episode begint terwijl je de vorige nog niet af hebt, laat staan dat je tussendoor op adem kan komen. Een ritme waarin de herkansing van een vak nog maar net klaar is als je alweer in de bespreking voor de volgende editie wordt verwacht. En waarin de noodzaak om nieuw geld te vinden al grijnzend voor je staat terwijl je huidige project nog maar net begint te lopen.
Maar die tijd van verstilling, die universitaire winter, hebben we daar niet de zomerstop voor? Een periode om, naast een paar weken vakantie, op de universiteit te doen waar je de rest van het jaar weinig aan toekomt: lezen, nadenken, ideeën uitwerken, met je collega’s praten? Zo’n zomerstop hebben we niet. Het onderwijs dient zich meteen weer aan, of een zomeractiviteit waartegen je geen nee durft te zeggen. Of je moet, terug van vakantie, als een waanzinnige aan je projectvoorstel werken om de deadline begin september te halen.
Zo’n adempauze is mogelijk: er moeten weken bij kunnen. Wie zegt dat dat onmogelijk is verwijs ik naar onze buurlanden. Universiteiten in Duitsland, België, het Verenigd Koninkrijk, toch geen universitaire lachertjes, zij doen het. Zij hebben de rustige vijfkwartsmaat. Beluister de eerste maten van White Room van Cream, en u hoort het: de uitgestelde volgende maat. Als de jaarcirkel een taart is, laten we die dan in vijf gelijke stukken delen: vier voor de studenten, één voor onszelf.
Wiendelt Steenbergen is hoogleraar Biomedical Photonic Imaging aan de UT.
