Bleker draagt een opvallende hoed als hij het stadhuis van Enschede betreedt. Hij kocht de hoed in zijn eerste week als burgemeester bij emeritus hoogleraar Dave Blank, die sinds zijn emeritaat een hoedenspeciaalzaak in het centrum van Enschede bestiert. Het winkelbezoek is voor Bleker een weerzien met een oude bekende: hij kent de gerenommeerde oud-professor nog uit zijn tijd als wethouder en student in Twente.
Vanaf zijn eerste maand als burgemeester van Enschede, februari 2022, heeft Bleker tal van deze ontmoetingen, of beter gezegd herontmoetingen. ‘Mijn terugkeer voelde als een warm bad’, vertelt hij. ‘Maar het is ook fijn dat er veel is veranderd ten opzichte van toen. Ik zie veel nieuwe gezichten en ben onder de indruk van de grote plannen die er liggen, bijvoorbeeld de bouwplannen voor duizenden woningen voor jongeren en studenten rondom de binnenstad.’
De voorlichting in Enschede was leuk, dus ik was er snel uit. Overigens bezocht ik per ongeluk de voorlichting voor bestuurskunde, maar ik dacht toen: als die opleiding leuk is, dan geldt dat vast ook voor bedrijfskunde.’
De kersverse burgemeester bezoekt in zijn eerste maand ook de universiteitscampus. ‘Ik zag de noodhuisvesting voor studenten aan de Witbreuksweg en sprak met bouwvakkers. Ik vertelde ze dat ik als wethouder nog het startsein voor de bouw van Sky en Box gaf.’ Zijn bezoek aan de campus is overigens niet heel bijzonder, als je bedenkt dat Bleker nog jaarlijks terugkeert op campusgrond. ‘Voor het waterpolotoernooi van zwemvereniging Piranha, waar ik voorzitter was in mijn studententijd. Dan fietste ik vanaf het station naar de campus en verwonderde ik me altijd over hoeveel jaar het al geleden was dat ik als student die route fietste. Dat voelde altijd vertrouwd.’
Studentenstad Enschede
Bleker groeit op in Appingedam, een stadje in Groningen. Hij kiest voor Enschede, omdat hij door zijn brede interesse moeilijk een studiekeuze kan maken. ‘Ik kreeg te horen dat de inlotingskans voor technische bedrijfskunde in Enschede hoger was dan in Groningen. De voorlichting was leuk, dus ik was er snel uit. Overigens bezocht ik per ongeluk de voorlichting voor bestuurskunde, maar ik dacht toen: als die opleiding leuk is, dan geldt dat vast ook voor bedrijfskunde.’
Het eerste wat de student in Twente doet, is zich inschrijven voor de waterpolocompetitie. Dat betekent dat hij alleen in de herfst- en kerstvakantie terugkeert naar Groningen. ‘Dat paste bij het studentenleven op de campus. Veel studentensteden waren – en zijn – veel saaier dan Enschede, want veel studenten bleven in de weekenden in Enschede. In mijn studententijd betekende Enschede voor mij de campus, de binnenstad en De Vluchtestraat. Daar woonde ik, op mijn beginjaren na. Toen deelde ik met veertien studenten een huis op de campus, aan de Witbreuksweg.’
Rijke campusleven
Bleker zit als student niet alleen met zijn neus in de studieboeken, integendeel zelfs. Hij is voorzitter van Piranha en leidt de raad voor de campusvoorzieningen, een soort Student Union avant la lettre. ‘De raad voor de campusvoorzieningen was een campusbestuur met drie wethouders en een voorzitter, ‘de campusburgemeester’ tussen aanhalingstekens. Het ging over wonen, cultuur en sport. Ik weet nog dat we toentertijd druk waren met investeringen in kunstgrasvelden. Voor mij was het een hele goede leerschool.’
Veel meer dan zijn studie ligt de nadruk op het studentenbestaan. ‘Ik werd echt opgeslokt door het rijke campusleven. Als de studievereniging op een excursie naar het buitenland ging, wist ik dat vaak niet eens.’ Echt bijzonder vindt Bleker zijn studie bedrijfskunde dan ook niet, op één keuzevak na. ‘Vooral de docent, Maarten van Riemsdijk, vond ik heel interessant. Hij promoveerde destijds en ik werkte twee jaar als docent voor zijn vakgroep. Ik spreek nog weleens mensen die zeggen dat ze les van mij hebben gehad, heel grappig.’
Als wethouder was ik in Roombeek betrokken bij de wederopbouw na de vuurwerkramp. De bewonersparticipatie was daar uitzonderlijk. Dat inspireerde me enorm.
Hondenpoepbeleid
In zijn jaren als UT-docent rolt Bleker ook de gemeenteraad in. ‘Toen ging de hele stad pas echt voor mij leven; als student was ik vooral gericht op de campus en de binnenstad. Ik voelde me het meest verwant met de PvdA. Ik wilde graag een klus van de partij en ben me gaan richten op het hondenpoepbeleid. Met mijn twee A4’tjes, die ik baseerde op het beleid in Deventer, is de fractie aan de slag gegaan. Daar volgde een meerderheid van de raad op. Toen vroeg de partij of ik op de lijst wilde en dat leek mij wel wat. Zo kwam ik op mijn zesentwintigste in de gemeenteraad.’
Na de gemeenteraad volgt het wethouderschap in Enschede. Vervolgens wordt Bleker dijkgraaf, collegevoorzitter en uiteindelijk burgemeester. Het carrièrepad van de 54-jarige Bleker is bijzonder. Uiteenlopend bovendien. Wat is volgens hem de rode draad in al deze functies? ‘Het schetst bovenal de breedte van mijn interesse. En het zijn allemaal publieke taken. Ik dacht nooit eerder na over een rode draad, maar wat mij altijd enthousiasmeerde is de betrokkenheid van mensen of bewoners van een bepaald gebied. Als wethouder was ik in Roombeek betrokken bij de wederopbouw na de vuurwerkramp. De bewonersparticipatie was daar uitzonderlijk. Dat inspireerde me enorm. Ook als dijkgraaf had de brede blik van bewoners altijd invloed op mijn denkrichting.’
Motor voor de regio
Naar eigen zeggen wil Bleker zich als burgemeester van Enschede in zijn eerste maanden concentreren op het thema veiligheid. Maar ook de verbinding tussen stad en UT staat op zijn lijst. ‘De komende tijd nemen we bijvoorbeeld belangrijke besluiten over investeringen in het Kennispark. De UT is een belangrijke motor voor de regio. Het zorgt voor nieuwe technologie, ondernemerschap en diversificatie van het bedrijfsleven.’ Daarom is het belangrijk dat studenten ook na hun studie in Twente blijven, weet Bleker. Maar juist het vasthouden van talent in Twente is al jaren een probleem. ‘Enerzijds heel logisch: studenten gaan na hun studie op zoek naar iets nieuws. Toch willen we talent graag binden aan onze regio. Een fijne stad om te wonen en voldoende carrièrekansen zijn daarbij cruciaal.’
Dat geldt ook voor de baankansen van partners, weet Bleker. ‘We willen de komende jaren investeren in een betere verbinding met andere arbeidsregio’s, zoals een goede treinverbinding tussen Zwolle, Enschede en Münster. De woningmarkt is hier betaalbaarder dan in het Westen, daar kunnen we studenten meer op wijzen.’ En niet alleen de betaalbaarheid speelt een rol, vervolgt Bleker. ‘Mijn vrouw en ik komen nu terug naar Twente, maar ik ken best veel mensen die ook terugkomen na een aantal jaren in de randstad. Het is hier minder hard. Ze laten hun kinderen liever in Twente opgroeien dan in pak ‘m beet Schiedam.’
