‘De jaren negentig waren erg interessant op de Universiteit Twente’, opent alumnus Tobias Tasche. Hij kwam in 1990 naar de UT om werktuigbouwkunde te studeren. Dat jaar waren er meer nieuwe studenten dan ooit tevoren. ‘Destijds waren veel dingen ontzettend snel aan het veranderen’, voegt hij toe. Dat is zeker waar. Dit was het tijdperk van de eerste universitaire e-mailaccounts, talloze nieuwe studentenverenigingen en de eerste tekenen van internationalisering.

Studentenstad

De aanwas van steeds grotere aantallen nieuwe studenten veranderde Enschede langzamerhand in een studentenstad met activiteiten die zich ook buiten de campus afspeelden. ‘Voor het eerst werden er studentenverenigingen opgericht die geen banden hadden met de campus of de studies van de UT’, herinnert Tasche zich. ‘Verenigingen zoals AEGEE, Taste en Audentis wonnen snel aan populariteit. De eerste jaarverenigingen werden ook rond die tijd opgericht en een paar jaar later verschenen de eerste disputen. Ik werd lid van het dispuut Kadmos dat nu, vijfentwintig jaar later, nog steeds bestaat. Ik was ook één van de oprichters van het literaire dispuut Phaedrus. Het lukte ons destijds om vrij bekende schrijvers als Levi Weemoedt en Simon Vinkenoog naar de Vestingbar te laten komen om een lezing te geven’.

Gat in de markt 1994 

Protesten

Zelfs met zo'n actieve studentengemeenschap waren de laatste overblijfselen van de ontspannen atmosfeer van de jaren tachtig nog altijd voelbaar op de UT. Tenminste, als het op studieregels aankwam. ‘Er waren nauwelijks regels voor wat betreft het voltooien van je studie’, zegt de alumnus. ‘Het was vrijwel onmogelijk om eruit geschopt te worden. Ik denk dat dat één van de grootste verschillen is ten opzichte van nu. De enige regel die er bestond was dat je het eerste jaar van je studie binnen twee jaar moest afronden - hetgeen mij al snel niet lukte. Ik was daarin zeker niet de enige. Ik herinner me nog een artikel in UT Nieuws over iemand die zijn 12,5-jarig jubileum als student vierde. Dat was niet eens zo uitzonderlijk in die tijd. Veel studenten waren op de campus te vinden tot ze ver in de twintig waren. De overheid probeerde wel om de regels iets aan te scherpen op basis van - vergeleken met vandaag - erg lage standaarden, maar de studenten waren het er absoluut niet mee eens. We organiseerden protesten. Ik ben nou niet bepaald 's werelds meest actieve demonstrant, maar ik kwam daar wel voor opdagen.’

              ‘Het was een erg monochroom wereldje’

Een ander aspect van de universiteit dat nog leek op de dagen van weleer was de studentengemeenschap zelf. ‘Die bestond nog altijd grotendeels uit mannen’, zegt Tasche. ‘Er werden vooral technische vakken gegeven aan de UT en dat trok vooral jongens aan. Ik studeerde werktuigbouwkunde. Hoewel die studie veruit de meeste nieuwe studenten trok, had ik nauwelijks vrouwelijke medestudenten. Het waren vooral blanke Nederlandse jongens; er was niet veel diversiteit te vinden. Vergeleken met hoe het nu is, was het een erg monochroom wereldje.’

Het begin van de internationalisering

Langzaam maar zeker begon de campus zich open te stellen voor een internationaler en diverser publiek. ‘Er was al een behoorlijk actieve groep buitenlandse studenten’, herinnert Tasche zich. ‘Volgens mij was dit de eerste keer dat het aantal buitenlandse studenten flink groeide. Ik herinner me nog dat er zelfs een vereniging bestond die erop gericht was op buitenlandse studenten een betere ontvangst te bieden. Achteraf gezien was er niet zo veel interactie tussen beide groepen als er had kunnen zijn. Alle studies werden nog altijd in het Nederlands gegeven, dus zaten de meeste internationale studenten niet bij mij in de collegezaal. Ze kwamen naar de UT voor een zomercursus of postacademisch onderwijs. De universiteit was nog altijd niet erg internationaal georiënteerd’.

Caribisch festival 1991 

Dat was echter wel aan het veranderen. Niet alleen kwamen er steeds meer mensen uit het buitenland naar de UT, maar er gingen ook steeds meer mensen van de UT naar het buitenland. Dit was mede te danken aan internationale studentenverenigingen zoals AEGEE, waar Tasche lid van werd zodra de vereniging een nieuwe tak opende in Enschede. ‘AEGEE richtte zich op internationale activiteiten en dat was één van de aspecten van mijn studentenleven dat een grote invloed op me had’, zegt de alumnus. ‘Er waren bijvoorbeeld AEGEE-zomercursussen waar we aan deel konden nemen. Ik liftte naar Polen en Oekraïne. Dat was uniek. Je moet je realiseren dat het in die tijd niet gebruikelijk was om in het buitenland te studeren. Het was wel mogelijk, maar slechts ongeveer de helft van mijn klasgenoten ging naar het buitenland voor een stage of om een deel van hun technische vakken te volgen. Rond de tijd dat ik de UT verliet, werden er speciale programma's voor studeren in het buitenland geïntroduceerd, maar in mijn tijd was het vrij ongebruikelijk. Het idee achter AEGEE - bij elkaar komen om over Europa te praten als leden van een vereniging met takken in allerlei Europese studentensteden - was revolutionair’.

E-mailrevolutie

Tijdens Tobias Tasche's studie aan de UT vond er nog een revolutie plaats: e-mail. Het lijkt nu wellicht ondenkbaar, maar destijds communiceerde men op de universiteit niet via e-mail. Niemand deed dat nog. In 1991 werd de Universiteit Twente een testlocatie voor het gebruik van elektronische communicatie. Er werden tweehonderd terminals geïnstalleerd waarmee de leden van de UT-gemeenschap hun eigen e-mailaccounts konden aanmaken en elkaar de eerste digitale berichten konden sturen.

‘Studenten van vandaag realiseren zich niet dat wij opgegroeid zijn zonder e-mail, internet of smartphones. We kunnen ons nog herinneren hoe het was toen al die innovaties voor het eerst op de markt kwamen’, merkt Tasche op. ‘Toen de eerste e-mailaccounts werden aangemaakt op de UT kregen we allemaal een floppy diskette met ons e-mailadres en wachtwoord erop. De meeste mensen hadden toen nog geen modem thuis, dus moesten we naar de UT fietsen om onze e-mails op te halen. Er waren speciale computerruimtes op de campus. De meeste communicatie vond echter nog via de fax plaats. Als je nu terugblikt, voel je absoluut waardering voor de vooruitgang die er sindsdien geboekt is’.

‘De nieuwe generatie lijkt veel ruimdenkender te zijn’

De universiteit heeft inderdaad een grote verandering ondergaan sinds de jaren negentig. Tasche, die tegenwoordig in het VK woont, heeft het weliswaar niet persoonlijk meegemaakt, maar hij houdt nog contact met de UT via zijn ‘oude studentenverenigingen’ AEGEE en Kadmos. ‘Oude en nieuwe leden komen nog regelmatig samen. Op basis van de verhalen die ik hoor, lijkt het alsof er behoorlijk veel veranderd is. Als ik met de nieuwe generatie studenten spreek, lijken ze meer gericht te zijn op comfort. Ze hebben een hogere levensstandaard en velen van hen hebben zelfs een eigen auto. Dat was in mijn tijd absoluut ongehoord. Aan de andere kant lijkt de nieuwe generatie veel ruimdenkender te zijn. Zoals ik al zei, was de campus in de jaren negentig een behoorlijk mannelijke omgeving. Hoewel er wel homoseksuele studenten waren, kwamen zij niet zo open voor hun geaardheid uit. Als er iemand uit de kast kwam, was dat groot nieuws. Onderwerpen zoals mentale gezondheid en homoseksualiteit werden niet zo openlijk besproken als nu. Dat lijkt allemaal veel makkelijker geworden te zijn. Mensen hebben meer mogelijkheden om zichzelf te zijn. Dat is absoluut een positieve ontwikkeling’.